Πέμπτη 02.05.2024 ΚΕΡΚΥΡΑ

Η μοναξιά ως τερματικός σταθμός της γνώσης

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΙ ΕΙΝΑΙ
13 Απριλίου 2024 / 14:05
ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ

Η γνώση δεν έχει επιστροφή, αφού από τη στιγμή που κάτι γνωρίζεις δεν μπορείς να λειτουργήσεις ποτέ ξανά σαν να μην το γνωρίζεις

Αν σου αρέσει η μάθηση ποτέ δεν χορταίνεις να μαθαίνεις. Η μάθηση είναι αρχικά μια αναγκαιότητα, όπως η τροφή, αλλά κάποτε μετατρέπεται σε λαιμαργία που αυξάνει διαρκώς το «βάρος» της γνώσης. Η γνώση δεν μοιάζει εδώ με το σωματικό βάρος, διότι καταρχάς δεν υπάρχει κάποιος μηχανισμός μέσα από τον οποίο να δημιουργείται αίσθημα κορεσμού, ενώ επίσης δεν υπάρχει κανένα άνω όριο για αυτήν, ούτε έστω μια κακή αυτοεικόνα, που θα δημιουργούσε ίσως ανησυχία η οποία θα επέβαλε κάποια δίαιτα ως προς τη νέα μάθηση.

Η γνώση συχνά χτίζεται ως μια αυτοπαγίδα, που σε ένα βαθμό μοιάζει με εξάρτηση. Ξεκινά κανείς να απαντήσει σε χειροπιαστές αδυναμίες της κατανόησής του γύρω από ζητήματα που αντιμετωπίζει σε πρακτική βάση και μπορεί να παρασυρθεί σε μια επέκταση της γνώσης του γύρω από “ψυχρά” ερωτήματα, που δεν χάθηκε ο κόσμος κι αν δεν απαντηθούν. Αυτό όμως σημαίνει ένα βάθος ενασχόλησης πέρα από το οποίο η πλειονότητα δεν επεκτείνεται. Οι φιλομαθείς –ή κατά άλλους εξαρτημένοι από τη μάθηση– ανακαλύπτουν ότι σαν τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας, όσα περισσότερα μαθαίνουν, αυτά που δεν έχουν μάθει γίνονται ακόμη περισσότερα. Έτσι, η βαθύτερη γνώση τελικά καταδικάζει στη μοναξιά ή στη διαρκή απειλή της μοναξιάς, η οποία δεν είναι επιλύσιμη.

Η γνώση δεν έχει επιστροφή, αφού από τη στιγμή που κάτι γνωρίζεις δεν μπορείς να λειτουργήσεις ποτέ ξανά σαν να μην το γνωρίζεις. Δεν μπορεί να… μετριαστεί, αναμειγνυόμενη εκ νέου με κάποιο ποσοστό άγνοιας. Αναγκαστικά όμως θα υπερβαίνει το μέσο όρο, αφού η πλειονότητα των ανθρώπων δεν επεκτείνεται στα μη πρακτικά ζητήματα και ο κάθε μέσος όρος είναι μικρότερος από τις μεγαλύτερες τιμές και μεγαλύτερος μόνο από τις μικρότερες οι οποίες των διαμορφώνουν.

Η εξωστρεφής ανακούφιση από αυτή τη μοναξιά μοιάζει να βρίσκεται σε πράξεις που προσπαθούν να αυξήσουν τη γνώση του περιρρέοντος μέσου όρου, σε αυτό που ευρύτερα ονομάζουμε δημόσιο λόγο, ανοιχτό διάλογο και διδασκαλία. Η διδασκαλία παρέχει πολλές απογοητεύσεις αλλά και λίγες σημαντικές χαρές.  Ωστόσο, η ουσιαστική χαρά της διδασκαλίας είναι άλλη και συντηρεί και την εξάρτηση!… Η προσπάθεια εξήγησης αυτών που ξέρουμε βαθαίνει κι άλλο τη γνώση μας, τόσο μέσω της ανταλλαγής γνώσεων που μας διαφεύγουν, όσο και μέσω του ότι η εξήγηση προς τους άλλους ανθρώπους είναι ταυτόχρονα και μια καλύτερη εξήγηση προς εμάς τους ίδιους.

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ

ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ

Ο Κωνσταντίνος Χρ. Σπίγγος γεννήθηκε το 1971 στον Πειραιά και αποφοίτησε από το 3ο Λύκειο Χαϊδαρίου. Είναι νευρολόγος, απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών και ειδικευθείς στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» και στο Ινστιτούτο Νευρολογίας του Λονδίνου το 1999, όπου του απονεμήθηκε το Δίπλωμα Κλινικής Νευρολογίας από το πανεπιστήμιο UCL. Είναι μέλος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρίας και της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας από το 2004. Στα πλαίσια της κλινικής του δραστηριότητας, ως ειδικός νευρολόγος, έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης του Γ. Ν. Α. «Γ. Γεννηματάς», του ιδιωτικού θεραπευτηρίου «Υγεία», καθώς και επιμελητής του Γενικού Νομαρχιακού Νοσοκομείου Κέρκυρας. Έχει δεκάδες διεθνείς και ελληνικές δημοσιεύσεις και συμμετοχές σε επιστημονικά συνέδρια. Από το 2003 ζει και εργάζεται ως ιδιώτης γιατρός στην Κέρκυρα. Εκ παραλλήλου, ασκεί δραστηριότητες επιστημονικού συγγραφέα με εξειδίκευση στη Νευρολογία και στην Ψυχιατρική, δραστηριότητες ενημέρωσης και επιμόρφωσης στον τομέα της Νευρολογίας και της Ψυχιατρικής και στον ευρύτερο τομέα των σχέσεων ιατρού - ασθενούς, δραστηριότητες επιστημονικού συμβούλου και εκπαιδευτή για λογαριασμό εταιριών του φαρμακευτικού τομέα, καθώς και πολυετή δραστηριότητα στον τομέα της μετάφρασης και επιμέλειας κειμένων και βιβλίων ιατρικού και ευρύτερου ιατρο-κοινωνικού ενδιαφέροντος. Έχει διατελέσει εκλεγμένο μέλος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας και του Ιατρικού Συλλόγου Κέρκυρας. Από το 2003 έως το 2009 υπήρξε επιστημονικός διευθυντής και τακτικός αρθρογράφος του περιοδικού εκλαϊκευμένης ιατρικής «Popular Medicine», μηνιαίου ένθετου της εφημερίδας «Καθημερινή». Σήμερα αρθρογραφεί στην εβδομαδιαία στήλη «Με κρότους και ψίθυρους» της κερκυραϊκής εφημερίδας «Καθημερινή Ενημέρωση» και είναι παραγωγός του ραδιοφωνικού ενθέτου «Επισυνάψεις» στον Κύμα FM 90,3. Έχει συγγράψει το βιβλίο εκλαϊκευμένης νευροεπιστήμης «Γνωστικός και ψυχικός εγκέφαλος» (2014), τη συλλογή έμμετρου και πεζού λόγου «Χρήζεις προστασίας» (2018), τη συλλογή φιλοσοφικού χαρακτήρα δοκιμίων «Επισυνάψεις» (2019) και την ποιητική συλλογή «Καλούπια αναπνοών» το 2021. Συμμετέχει στο καθημερινό κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι με συχνές διαλέξεις, παρουσιάσεις, εισηγήσεις, άρθρα γνώμης, δημόσιες παρεμβάσεις και πολιτική δράση.