Στο κυνήγι της κρυφής αιτίας
15543753321594802812.jpg?crop=800,480)
Η ενόραση στο χρόνο μοιάζει με ιστορία. Μελετά, μεταμόρφωση τη μεταμόρφωση, τις διαδοχικές στο χρόνο καταστάσεις, με εργαλείο της ένα κοινό νήμα αφήγησης προς τον ακροατή της, που δεν είναι άλλος από εμάς
Η ανάγκη της ανακάλυψης του αοράτου είναι ένα συναίσθημα υπαρκτό όπως και αυτά που αφορούν τα πιο άμεσα βιώματα. Αν και μπορεί να υποτεθεί ότι η βιολογική εξέλιξη παγίως ευνοεί τη μάθηση και την προσαρμογή, η χαρά της ανακάλυψης (που θα μπορούσε να είναι ίδια με τη χαρά του παιδικού παιχνιδιού του κρυφτού) πιθανότατα αποτελεί το εσωτερικό θεμέλιο της επιδίωξης της μάθησης, κατά τον ατομικό ορίζοντα ζωής του σύγχρονου ανθρώπου, όσο όμως και του θρησκευτικού συναισθήματος, που έχει καταγραφεί ανεξαιρέτως στον κάθε ιστορικό πολιτισμό.
Η ενόραση που αποκτά το μυαλό μας στο χώρο μοιάζει με ακτινογραφία. Όταν κόψουμε κάθετα τον κορμό ενός μεγάλου δέντρου βλέπουμε τους δακτυλίους πού περιέχει, έναν για κάθε άνοιξη που έζησε το δέντρο. Μπορούμε να προσθέσουμε τους επόμενους δακτυλίους, ανάλογα με τις προσδοκίες που μας διαμορφώνει η μελέτη της σειράς των προηγούμενων.
Η ενόραση στο χρόνο μοιάζει με ιστορία. Μελετά, μεταμόρφωση τη μεταμόρφωση, τις διαδοχικές στο χρόνο καταστάσεις, με εργαλείο της ένα κοινό νήμα αφήγησης προς τον ακροατή της, που δεν είναι άλλος από εμάς. Βλέπουμε, έτσι και την πιθανή παρελθοντική και την πιθανή μελλοντική αποτύπωση στα μάτια μας αυτού που βρίσκεται στο παρόν μπροστά μας.
Με την όραση στο βάθος του χώρου και του χρόνου ελευθερωνόμαστε από το χειροπιαστό εδώ και το χειροπιαστό τώρα και γινόμαστε, από την άλλη, δέσμιοι της αναζήτησης της κρυφής αιτίας και του κρυφού αποτελέσματος. Καμία φορά μάλιστα, μπορεί και να πάσχουμε από αυτή την έξη, αναζητώντας π.χ. συνομωσίες χωρίς αυτές να υπάρχουν. Άλλωστε, αυτό που ονομάζουμε παρανοϊκή σκέψη («διωκτικό παραλήρημα») είναι η ακλόνητη πίστη στην ύπαρξη αφανών εξεργασιών που αποβαίνουν ή θα αποβούν εναντίον του εαυτού και είναι το παθολογικό άκρο της διερεύνησης κρυφών αιτίων και συνδέσεων από τους ανθρώπους. Σε αυτό όλοι είμαστε σε κάποιο βαθμό επιρρεπείς (και ιδίως όσοι επιδεικνύουμε ενδιαφέρον ή αναπτύσσουμε ικανότητα στην αποκρυπτογράφηση των αόρατων αιτίων).
Η περαιτέρω επεξεργασία μιας «ακτινογραφίας» του κόσμου είναι κάτι που επίσης χρειάζεται προσοχή. Η ακτινογραφία αποτελεί ήδη συμπύκνωση του πραγματικού κόσμου, ώστε μια ακτινογραφία της πρώτης ακτινογραφίας είναι καταδικασμένη να μην μπορεί να περιέχει περισσότερη γνώση, ακόμη και αν από τεχνική άποψη, η ανάλυσή της είναι ανώτερη. Το ανάλογο θα ισχύει και για μια ιστορία που εξιστορεί μια ιστορία. Άλλωστε, αυτό αποτελεί ίσως το σοβαρότερο πρόβλημα της «γνώσης» που υποτίθεται ότι παράγουν οι μηχανές GPT.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ
ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ
Ο Κωνσταντίνος Χρ. Σπίγγος γεννήθηκε το 1971 στον Πειραιά και αποφοίτησε από το 3ο Λύκειο Χαϊδαρίου. Είναι νευρολόγος, απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών και ειδικευθείς στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» και στο Ινστιτούτο Νευρολογίας του Λονδίνου το 1999, όπου του απονεμήθηκε το Δίπλωμα Κλινικής Νευρολογίας από το πανεπιστήμιο UCL. Είναι μέλος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρίας και της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας από το 2004. Στα πλαίσια της κλινικής του δραστηριότητας, ως ειδικός νευρολόγος, έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης του Γ. Ν. Α. «Γ. Γεννηματάς», του ιδιωτικού θεραπευτηρίου «Υγεία», καθώς και επιμελητής του Γενικού Νομαρχιακού Νοσοκομείου Κέρκυρας. Έχει δεκάδες διεθνείς και ελληνικές δημοσιεύσεις και συμμετοχές σε επιστημονικά συνέδρια. Από το 2003 ζει και εργάζεται ως ιδιώτης γιατρός στην Κέρκυρα. Εκ παραλλήλου, ασκεί δραστηριότητες επιστημονικού συγγραφέα με εξειδίκευση στη Νευρολογία και στην Ψυχιατρική, δραστηριότητες ενημέρωσης και επιμόρφωσης στον τομέα της Νευρολογίας και της Ψυχιατρικής και στον ευρύτερο τομέα των σχέσεων ιατρού - ασθενούς, δραστηριότητες επιστημονικού συμβούλου και εκπαιδευτή για λογαριασμό εταιριών του φαρμακευτικού τομέα, καθώς και πολυετή δραστηριότητα στον τομέα της μετάφρασης και επιμέλειας κειμένων και βιβλίων ιατρικού και ευρύτερου ιατρο-κοινωνικού ενδιαφέροντος. Έχει διατελέσει εκλεγμένο μέλος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας και του Ιατρικού Συλλόγου Κέρκυρας. Από το 2003 έως το 2009 υπήρξε επιστημονικός διευθυντής και τακτικός αρθρογράφος του περιοδικού εκλαϊκευμένης ιατρικής «Popular Medicine», μηνιαίου ένθετου της εφημερίδας «Καθημερινή». Σήμερα αρθρογραφεί στην εβδομαδιαία στήλη «Με κρότους και ψίθυρους» της κερκυραϊκής εφημερίδας «Καθημερινή Ενημέρωση» και είναι παραγωγός του ραδιοφωνικού ενθέτου «Επισυνάψεις» στον Κύμα FM 90,3. Έχει συγγράψει το βιβλίο εκλαϊκευμένης νευροεπιστήμης «Γνωστικός και ψυχικός εγκέφαλος» (2014), τη συλλογή έμμετρου και πεζού λόγου «Χρήζεις προστασίας» (2018), τη συλλογή φιλοσοφικού χαρακτήρα δοκιμίων «Επισυνάψεις» (2019) και την ποιητική συλλογή «Καλούπια αναπνοών» το 2021. Συμμετέχει στο καθημερινό κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι με συχνές διαλέξεις, παρουσιάσεις, εισηγήσεις, άρθρα γνώμης, δημόσιες παρεμβάσεις και πολιτική δράση.
15543753321594802812.jpg?crop=300,180)
