Η Λερναία Ύδρα της μάθησης
15543753321594802812.jpg?crop=800,480)
Με το πλήθος των αιτίων ενός αποτελέσματος και το πλήθος των αποτελεσμάτων ενός αιτίου, μια αρχική μονοδιάστατη αιτιακή αλυσίδα μετατρέπεται σε ένα πλέγμα συσχετίσεων
Κάθε εικόνα στον κόσμο μπορεί να οδηγήσει σε ένα βαθμό γνώσης όταν από αυτή συναχθούν απλουστευτικά συμπεράσματα, αλλά αυτός ο βαθμός μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά όταν η εικόνα κατανοηθεί σε βάθος.
Αν θέλουμε να μιλήσουμε με ακρίβεια για το αίτιο ενός αποτελέσματος, θα πρέπει να προσδιορίσουμε κατά πόσο χωρίς την παρουσία του το συγκεκριμένο αποτέλεσμα μπορεί και πάλι να συμβαίνει, ώστε μόνο να συμβάλλει στο αποτέλεσμα μαζί και με άλλα αίτια, περίπτωση στην οποία το αίτιο είναι «μη αποκλειστικό». Αν πάλι καταφέρουμε να εντοπίσουμε τα μερικά στο σύνολό τους, τότε αυτό είναι που οδηγεί στο συγκεκριμένο αποτέλεσμα με αποκλειστικό τρόπο. Το άλλο παράλληλο σημείο ενδιαφέροντος είναι αν το συγκεκριμένο αίτιο οδηγεί ταυτόχρονα, με αποκλειστικό ή μη χαρακτήρα, και σε άλλα αποτελέσματα αντί για μόνο ένα και συγκεκριμένο.
Με το πλήθος των αιτίων ενός αποτελέσματος και το πλήθος των αποτελεσμάτων ενός αιτίου, μια αρχική μονοδιάστατη αιτιακή αλυσίδα μετατρέπεται σε ένα πλέγμα συσχετίσεων. Η διάνοιά μας ρίχνεται απότομα, με τη γέννησή της, στη μέση ενός τέτοιου πελάγους, χωρίς να υπάρχει στεριά ορατή σε οποιαδήποτε κατεύθυνση.
Η προσέγγιση της έννοιας της μάθησης ως του προσδιορισμού των όλο και βαθύτερων αιτίων την καθιστά και ατέρμονη. Η κάθε αιτία προεκτείνεται διαρκώς προς τα πίσω και μάλιστα αυτή η πορεία δεν είναι μονήρης. Ο χορός των απαντήσεων του κόσμου και των ερωτημάτων μας είναι τέτοιος, ώστε ως Λερναία Ύδρα, ο κόσμος να μάς γεννά νέα ερωτήματα μετά από κάθε απάντηση. Η πιθανή στεριά απομακρύνεται όταν κολυμπάμε προς αυτή! Σε κάθε επόμενο στάδιο της γνώσης μας είμαστε και σοφότεροι και πιο ανίδεοι, ώστε η μάθηση γίνεται έτσι μια διαδικασία αύξησης ή βελτίωσης και όχι μείωσης των ερωτημάτων μας.
Έτσι, κάθε ερώτημα γίνεται απέραντο αν δεν έχουμε ορίσει έναν τρόπο τερματισμού της αναζήτησης απαντήσεων. Η συνήθης προσέγγιση ως προς αυτό τον τερματισμό έχει να κάνει με τον εντοπισμό ενός εγγενούς ή αξιωματικού στοιχείου του αιτιακού πλέγματος, το οποίο θα πρέπει απλώς να κατανοηθεί ως… ακατανόητο ή να εξηγηθεί ως… μη εξηγήσιμο. Μια βάρκα στη μέση του πελάγου είναι καλύτερη από το τίποτα, αλλά σαφώς χειρότερη από τη στεριά (αν βεβαίως αυτή όντως υπάρχει).
ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ
Ο Κωνσταντίνος Χρ. Σπίγγος γεννήθηκε το 1971 στον Πειραιά και αποφοίτησε από το 3ο Λύκειο Χαϊδαρίου. Είναι νευρολόγος, απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών και ειδικευθείς στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» και στο Ινστιτούτο Νευρολογίας του Λονδίνου το 1999, όπου του απονεμήθηκε το Δίπλωμα Κλινικής Νευρολογίας από το πανεπιστήμιο UCL. Είναι μέλος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρίας και της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας από το 2004. Στα πλαίσια της κλινικής του δραστηριότητας, ως ειδικός νευρολόγος, έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης του Γ. Ν. Α. «Γ. Γεννηματάς», του ιδιωτικού θεραπευτηρίου «Υγεία», καθώς και επιμελητής του Γενικού Νομαρχιακού Νοσοκομείου Κέρκυρας. Έχει δεκάδες διεθνείς και ελληνικές δημοσιεύσεις και συμμετοχές σε επιστημονικά συνέδρια. Από το 2003 ζει και εργάζεται ως ιδιώτης γιατρός στην Κέρκυρα. Εκ παραλλήλου, ασκεί δραστηριότητες επιστημονικού συγγραφέα με εξειδίκευση στη Νευρολογία και στην Ψυχιατρική, δραστηριότητες ενημέρωσης και επιμόρφωσης στον τομέα της Νευρολογίας και της Ψυχιατρικής και στον ευρύτερο τομέα των σχέσεων ιατρού - ασθενούς, δραστηριότητες επιστημονικού συμβούλου και εκπαιδευτή για λογαριασμό εταιριών του φαρμακευτικού τομέα, καθώς και πολυετή δραστηριότητα στον τομέα της μετάφρασης και επιμέλειας κειμένων και βιβλίων ιατρικού και ευρύτερου ιατρο-κοινωνικού ενδιαφέροντος. Έχει διατελέσει εκλεγμένο μέλος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας και του Ιατρικού Συλλόγου Κέρκυρας. Από το 2003 έως το 2009 υπήρξε επιστημονικός διευθυντής και τακτικός αρθρογράφος του περιοδικού εκλαϊκευμένης ιατρικής «Popular Medicine», μηνιαίου ένθετου της εφημερίδας «Καθημερινή». Σήμερα αρθρογραφεί στην εβδομαδιαία στήλη «Με κρότους και ψίθυρους» της κερκυραϊκής εφημερίδας «Καθημερινή Ενημέρωση» και είναι παραγωγός του ραδιοφωνικού ενθέτου «Επισυνάψεις» στον Κύμα FM 90,3. Έχει συγγράψει το βιβλίο εκλαϊκευμένης νευροεπιστήμης «Γνωστικός και ψυχικός εγκέφαλος» (2014), τη συλλογή έμμετρου και πεζού λόγου «Χρήζεις προστασίας» (2018), τη συλλογή φιλοσοφικού χαρακτήρα δοκιμίων «Επισυνάψεις» (2019) και την ποιητική συλλογή «Καλούπια αναπνοών» το 2021. Συμμετέχει στο καθημερινό κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι με συχνές διαλέξεις, παρουσιάσεις, εισηγήσεις, άρθρα γνώμης, δημόσιες παρεμβάσεις και πολιτική δράση.
15543753321594802812.jpg?crop=300,180)
