Σάββατο 21.12.2024 ΚΕΡΚΥΡΑ

Η κατανόηση ως αγαθή πράξη

ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ
23 Σεπτεμβρίου 2023 / 14:32
ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ

Πιο πέρα ακόμη, κάποιοι, λιγότεροι, ίσως αισθανθούν ότι δεν είναι πλήρης η απάντηση αν δεν ρωτήσουν μαζί και για αυτό που τους βάζει να ρωτούν

Ο άνθρωπος κάθε εποχής βρίσκεται στην παράξενη θέση να μπορεί να έχει την επίγνωση της υποκειμενικότητας της αντίληψης του για τον κόσμο, αλλά ταυτόχρονα και την επιλογή να αφήσει ανοιχτό παράθυρο στο μυαλό του για την είσοδο και άλλων υποκειμενικών αντιλήψεων, διαφορετικών από τη δική του. Είμαστε ικανοί, δηλαδή, να «φανταστούμε» με σημαντική ακρίβεια τον κόσμο των άλλων (χωρίς βέβαια να ταυτίζουμε απόλυτα τον δικό μας με αυτόν), ενώ μπορεί συμβολικά να φανταστούμε, εκτός από τον πέρα της εμπειρίας μας κόσμο, ακόμη και κάποιον κόσμο πέρα της νόησης, που δεν μπορούμε να τον ψηλαφήσουμε, τού αποδίδουμε όμως επίθετα, όπως άρρητο, άφατο, άκτιστο κλπ. Αυτό μοιάζει να είναι ένας πλεονασμός που δεν εξηγείται εύκολα από την απλή λογική της ωφελιμότητας. Η φιλοσοφία, το υπερβατικό και η συνείδηση δεν εξηγούνται εύκολα.

Ο ανθρώπινος νους είναι όχι ένας απλός περιηγητής, αλλά εξερευνητής του κόσμου. Όλοι οι άνθρωποι ρωτούν διαρκώς «γιατί…»  και «τι είναι…», ρητά ή έμπρακτα. Πιο πέρα ακόμη, κάποιοι, λιγότεροι, ίσως αισθανθούν ότι δεν είναι πλήρης η απάντηση αν δεν ρωτήσουν μαζί και για αυτό που τους βάζει να ρωτούν, δηλαδή για το τι είναι το ίδιο το «τι είναι». Θα ρωτήσουν, με άλλα λόγια, για το δικό τους «είναι» και θα σκεφτούν να συμπεριλάβουν στο ερώτημα την ίδια τη νόησή τους περί του είναι.

Η απάντηση στα παραπάνω, τα καθαρά μεταφυσικά, θα πρέπει να συνδυάσει γνώσεις από τη φυσική, τη χημεία, τη βιολογία, την ανθρωπολογία, τη νευροεπιστήμη, την ψυχολογία και τη γλωσσολογία. Εσχάτως, σε αυτά ήρθε να προστεθεί και η μη βιολογική, η τεχνητή νοημοσύνη. Εφόσον όμως το ερώτημα που αφορά τον κόσμο διατυπώνεται από άνθρωπο, η αξία του προφανώς και αναγκαστικά έχει να κάνει με κάποια χρήση του αναφορικά με την ανθρωπότητα. Η τέτοια χρήση ενός τέτοιου ερωτήματος είναι καταρχάς αγαθή: με την κατανόησή της, μια πραγματικότητα διπλασιάζει την έκτασή της στο χώρο καταλαμβάνοντας νέο χώρο, αυτόν εντός του υποκειμενικού φορέα της κατανόησης.

ΦΩΤΟ@pixabay

ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ

Ο Κωνσταντίνος Χρ. Σπίγγος γεννήθηκε το 1971 στον Πειραιά και αποφοίτησε από το 3ο Λύκειο Χαϊδαρίου. Είναι νευρολόγος, απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών και ειδικευθείς στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» και στο Ινστιτούτο Νευρολογίας του Λονδίνου το 1999, όπου του απονεμήθηκε το Δίπλωμα Κλινικής Νευρολογίας από το πανεπιστήμιο UCL. Είναι μέλος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρίας και της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας από το 2004. Στα πλαίσια της κλινικής του δραστηριότητας, ως ειδικός νευρολόγος, έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης του Γ. Ν. Α. «Γ. Γεννηματάς», του ιδιωτικού θεραπευτηρίου «Υγεία», καθώς και επιμελητής του Γενικού Νομαρχιακού Νοσοκομείου Κέρκυρας. Έχει δεκάδες διεθνείς και ελληνικές δημοσιεύσεις και συμμετοχές σε επιστημονικά συνέδρια. Από το 2003 ζει και εργάζεται ως ιδιώτης γιατρός στην Κέρκυρα. Εκ παραλλήλου, ασκεί δραστηριότητες επιστημονικού συγγραφέα με εξειδίκευση στη Νευρολογία και στην Ψυχιατρική, δραστηριότητες ενημέρωσης και επιμόρφωσης στον τομέα της Νευρολογίας και της Ψυχιατρικής και στον ευρύτερο τομέα των σχέσεων ιατρού - ασθενούς, δραστηριότητες επιστημονικού συμβούλου και εκπαιδευτή για λογαριασμό εταιριών του φαρμακευτικού τομέα, καθώς και πολυετή δραστηριότητα στον τομέα της μετάφρασης και επιμέλειας κειμένων και βιβλίων ιατρικού και ευρύτερου ιατρο-κοινωνικού ενδιαφέροντος. Έχει διατελέσει εκλεγμένο μέλος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας και του Ιατρικού Συλλόγου Κέρκυρας. Από το 2003 έως το 2009 υπήρξε επιστημονικός διευθυντής και τακτικός αρθρογράφος του περιοδικού εκλαϊκευμένης ιατρικής «Popular Medicine», μηνιαίου ένθετου της εφημερίδας «Καθημερινή». Σήμερα αρθρογραφεί στην εβδομαδιαία στήλη «Με κρότους και ψίθυρους» της κερκυραϊκής εφημερίδας «Καθημερινή Ενημέρωση» και είναι παραγωγός του ραδιοφωνικού ενθέτου «Επισυνάψεις» στον Κύμα FM 90,3. Έχει συγγράψει το βιβλίο εκλαϊκευμένης νευροεπιστήμης «Γνωστικός και ψυχικός εγκέφαλος» (2014), τη συλλογή έμμετρου και πεζού λόγου «Χρήζεις προστασίας» (2018), τη συλλογή φιλοσοφικού χαρακτήρα δοκιμίων «Επισυνάψεις» (2019) και την ποιητική συλλογή «Καλούπια αναπνοών» το 2021. Συμμετέχει στο καθημερινό κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι με συχνές διαλέξεις, παρουσιάσεις, εισηγήσεις, άρθρα γνώμης, δημόσιες παρεμβάσεις και πολιτική δράση.