Κυριακή 17.11.2024 ΚΕΡΚΥΡΑ

Η γνώση ως κόσμος, ο κόσμος ως γνώση

ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ
04 Nov 2023 / 12:33
ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ

Η γλώσσα είναι ένας τρόπος με τον οποίο εσωτερικεύουμε τον έξω κόσμο και κατόπιν, μεταφέρουμε αυτές τις εσωτερικεύσεις ο ένας προς τον άλλο

Η γνώση μπορεί να βελτιώνεται μέσω της μάθησης, αλλά μπορεί και να μεταφέρεται  αυτούσια από ένα φορέα γνώσης σε έναν άλλο. Αδιόρατο, μα πολύ σπουδαίο στις μεταφορές γνώσης που γίνονται με τη χρήση της γλώσσας (μεταφορές ιδεών), είναι και το ότι κάθε γλώσσα και μόνο που υπάρχει, έχει ήδη «επεξεργαστεί» τον κόσμο, ο οποίος προϋπάρχει. Στις συζητήσεις, στις διαφωνίες και στις βεβαιότητες δεν πρέπει να λησμονούμε ότι μια ψυχικά πολύ σημαντική λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι το να μας πείθει πως η πραγματικότητα είναι όντως αυτό που περιγράφουμε και μια άλλη, ακριβώς αυτό να το παραμερίζουμε στο υποσυνείδητο.

Η γλώσσα είναι ένας τρόπος με τον οποίο εσωτερικεύουμε τον έξω κόσμο και κατόπιν, μεταφέρουμε αυτές τις εσωτερικεύσεις ο ένας προς τον άλλο. Η γλώσσα δεν ίπταται εκτός κόσμου, αλλά είναι και αυτή μέρος του, καθόσον και τα ανθρώπινα είναι μέρος του κόσμου, μα από μόνη της δεν είναι ούτε ο κόσμος, ούτε καν ένας ιδανικός χάρτης ή πλοηγός εντός του, αλλά ένα παράγωγό του, μια εκδοχή του, ιδανικά μια πλευρά του. Τα κύτταρα, οι αισθήσεις, τα αντανακλαστικά, τα όργανα, τα συναισθήματα, οι συμβολισμοί και τελικά οι σκέψεις σε μια γλώσσα, είναι επίσης περιεχόμενα του κόσμου, ως διαδοχικά χτισμένες παραλληλότητες με τις συχνότητες των νευρωνικών εκφορτίσεων στον ανθρώπινο εγκέφαλο, οι οποίες τελικά μας κάνουν να λέμε «μητέρα» όταν δούμε μπροστά μας τη μητέρα μας.

Ο εγκέφαλος είναι αυτός που ρωτά να μάθει το «τι είναι» και να το εσωτερικεύει ως γνώση. Έτσι, ο άνθρωπος, εκτός από αναγκαστικά περιεχόμενο του κόσμου, που εκ των πραγμάτων και οργανικά είναι, γίνεται και κάτι ακόμη: περιέχει έναν εμπράγματο μεν αλλά ταυτόχρονα και συμβολικό κόσμο εντός του, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού του. Το ιδιαίτερο γεγονός αυτό προδιαγράφει μια μοναδική φύση αυτής της γνώσης.

Οι διατυπωμένες στη γλώσσα μας ιδέες μας δεν είναι παρά ένα μέρος του κόσμου, μα ταυτόχρονα υπάρχει κόσμος που είναι μέρος των ιδεών μας - και αυτός είναι ο ενδοεγκεφαλικός μας κόσμος. Αν ο τελευταίος καθορίζει τη δράση των μυών μας, η οποία μπορεί να αναδιατάσσει τα φυσικά μέρη του κόσμου, του γειτονικού αλλά και του  μακρινού, τότε οι ιδέες μας δεν αποτελούν απλά ένα είδος παθητικού «αντικατοπτρισμού» του κόσμου, αλλά έχουν την δυνατότητα και της διαμόρφωσής του.

 

ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ

Ο Κωνσταντίνος Χρ. Σπίγγος γεννήθηκε το 1971 στον Πειραιά και αποφοίτησε από το 3ο Λύκειο Χαϊδαρίου. Είναι νευρολόγος, απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών και ειδικευθείς στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» και στο Ινστιτούτο Νευρολογίας του Λονδίνου το 1999, όπου του απονεμήθηκε το Δίπλωμα Κλινικής Νευρολογίας από το πανεπιστήμιο UCL. Είναι μέλος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρίας και της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας από το 2004. Στα πλαίσια της κλινικής του δραστηριότητας, ως ειδικός νευρολόγος, έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης του Γ. Ν. Α. «Γ. Γεννηματάς», του ιδιωτικού θεραπευτηρίου «Υγεία», καθώς και επιμελητής του Γενικού Νομαρχιακού Νοσοκομείου Κέρκυρας. Έχει δεκάδες διεθνείς και ελληνικές δημοσιεύσεις και συμμετοχές σε επιστημονικά συνέδρια. Από το 2003 ζει και εργάζεται ως ιδιώτης γιατρός στην Κέρκυρα. Εκ παραλλήλου, ασκεί δραστηριότητες επιστημονικού συγγραφέα με εξειδίκευση στη Νευρολογία και στην Ψυχιατρική, δραστηριότητες ενημέρωσης και επιμόρφωσης στον τομέα της Νευρολογίας και της Ψυχιατρικής και στον ευρύτερο τομέα των σχέσεων ιατρού - ασθενούς, δραστηριότητες επιστημονικού συμβούλου και εκπαιδευτή για λογαριασμό εταιριών του φαρμακευτικού τομέα, καθώς και πολυετή δραστηριότητα στον τομέα της μετάφρασης και επιμέλειας κειμένων και βιβλίων ιατρικού και ευρύτερου ιατρο-κοινωνικού ενδιαφέροντος. Έχει διατελέσει εκλεγμένο μέλος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας και του Ιατρικού Συλλόγου Κέρκυρας. Από το 2003 έως το 2009 υπήρξε επιστημονικός διευθυντής και τακτικός αρθρογράφος του περιοδικού εκλαϊκευμένης ιατρικής «Popular Medicine», μηνιαίου ένθετου της εφημερίδας «Καθημερινή». Σήμερα αρθρογραφεί στην εβδομαδιαία στήλη «Με κρότους και ψίθυρους» της κερκυραϊκής εφημερίδας «Καθημερινή Ενημέρωση» και είναι παραγωγός του ραδιοφωνικού ενθέτου «Επισυνάψεις» στον Κύμα FM 90,3. Έχει συγγράψει το βιβλίο εκλαϊκευμένης νευροεπιστήμης «Γνωστικός και ψυχικός εγκέφαλος» (2014), τη συλλογή έμμετρου και πεζού λόγου «Χρήζεις προστασίας» (2018), τη συλλογή φιλοσοφικού χαρακτήρα δοκιμίων «Επισυνάψεις» (2019) και την ποιητική συλλογή «Καλούπια αναπνοών» το 2021. Συμμετέχει στο καθημερινό κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι με συχνές διαλέξεις, παρουσιάσεις, εισηγήσεις, άρθρα γνώμης, δημόσιες παρεμβάσεις και πολιτική δράση.