Υπάρχει χάρτης;

Προς το παρόν (και ας κρατήσουμε το προς το παρόν, ως βασική παραδοχή, αφού πριν από το χειμώνα δεν μπορούν να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα), η Σουηδία, με το 80% του πληθυσμού της να συμμορφώνεται με την αποφυγή μετακινήσεων με δημόσια μέσα μεταφοράς, με την τηλεργασία, με την απαγόρευση των επισκέψεων σε ιδρύματα και νοσοκομεία, με την  απαγόρευση των όρθιων στα μπαρ και τα εστιατόρια, την απαγόρευση των εκδηλώσεων όπου συναθροίζονται πάνω από 50 άτομα και μια οργάνωση του συστήματος υγείας της στο βαθμό που το επιτρέπουν οι οικονομολογικές προτεραιότητές ενός σύγχρονου δυτικού κράτους, οδηγήθηκε σε θεαματική ύφεση της πανδημίας (ο χειμώνας θα κρίνει αν είναι προσωρινή), έχοντας καταγράψει περίπου 600 θανάτους ανά εκατομμύριο πληθυσμού, ενώ παράλληλα έχει αυξήσει κατά 25% την ανεργία της (από το 7 στο 9%) και η ύφεση στο ΑΕΠ της υπολογίζεται μεταξύ 5-10% μέχρι το τέλος του έτους.

Αναφέρω τα σουηδικά δεδομένα όχι ως μοντέλο που προτείνω, αλλά για να δείξω ότι οτιδήποτε που θα συνδυάζει ταυτόχρονη μεγάλη απόκλιση από τα παραπάνω και στον αριθμό των θανάτων και στην οικονομική ύφεση, θα είναι ένα αποτέλεσμα κατώτερο του εφικτού. Μια κοινωνία μπορεί να επιλέξει πολύ χαμηλότερο αριθμό θανάτων και πολύ μεγαλύτερη ύφεση και μια άλλη το ακριβώς αντίστροφο, αλλά το να υπάρξουν ταυτόχρονα οι δύο αποκλίσεις είναι ένα σαφές σημείο ανεπάρκειας, με ανάγκη άμεσης παρέμβασης και βελτίωσής του και, σε περίπτωση αδιαφορίας για κάτι τέτοιο, είναι ένα καθαρό τεκμήριο αποτυχίας.

Και αν δεχτούμε ότι όντως χρειαζόμαστε ένα χάρτη ώστε να μη πέσουμε όχι σε λάθος βουνοκορφή, αλλά αντί για το βουνό να βρεθούμε στη θάλασσα, τότε ποια απόκλιση θα πρέπει να στοχεύσουμε; Κανείς εχέφρων ειδικός και σίγουρα όχι εγώ ως μη ειδικός, δεν θα τολμούσε να προτείνει με βεβαιότητα το ένα ή το άλλο, αφού σε πολυπαραγοντικές προβλέψεις με άγνωστες παραμέτρους, ο σοφός κανόνας της μεσότητας μάλλον υπερισχύει.