Απαντήσεις σε φλέγοντα ερωτήματα για το τουρκικό πραξικόπημα

Το σαρωτικό πογκρόμ που έχει εξαπολύσει ο Ρ. Τ. Ερντογάν, η ώρα που εκδηλώθηκε το πραξικόπημα, κυρίως η παταγώδης αποτυχία του, ενισχύουν αυτού του είδους την ανάλυση. Στον αντίποδα, η δομημένη απεικόνιση των γεγονότων από την πλευρά της διασωθείσας τουρκικής ηγεσίας, ελέγχεται λόγω του προφανούς της επιδίωξης, έτσι όπως ήλθαν τα πράγματα. Ο παρατηρητής οφείλει να είναι καχύποπτος και φειδωλός στα συμπεράσματά του εξαιτίας του διαβαθμισμένου χαρακτήρα σειράς λεπτομερειών και γεγονότων, τόσο που δύσκολα μπορεί να βάλει το χέρι του στη φωτιά ότι έτσι έχουν τα πράγματα...

 

Μα πραξικόπημα νωρίς στις 9;

 

Εν πρώτοις η οργάνωση της "επιχείρησης κεραυνός" εναντίον της ηγεσίας Ερντογάν φαίνεται σα να εκβιάστηκε χρονικά λόγω των επαπειλούμενων σαρωτικών αλλαγών στους θεσμούς και το κρατικό οικοδόμημα και πάντως λίγο πριν τις κρίσεις στην ηγεσία και συνολικά τη δομή των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων. Κυρίαρχος συλλογισμός για την ταυτότητα του κινήματος, να αποδίδεται ως το κορυφαίο, δραματικό επεισόδιο στη μετωπική αντιπαράθεση ισλαμιστών - κεμαλιστών και μάλιστα στον καμβά μιας ακόμα κρίσιμης γεωπολιτικής συγκυρίας (και) για την Τουρκία. Χώρας εμπολέμου και πολλαπλώς εμπλεκόμενης στην αναμέτρηση της Μ. Ανατολής, εκεί όπου, υπενθυμίζεται, ότι (εκ)δηλώνουν την παρουσία τους με κάθε τρόπο, όλοι οι παγκόσμιοι παίκτες!

Σύμφωνα με ελληνικές πηγές, φαίνεται ότι οι πρώτες και καθοριστικές ενέργειες των πραξικοπηματιών επισπεύσθηκαν ακόμα περισσότερο διότι αποκαλύφθηκε στην Υπηρεσία Πληροφοριών (ΜΙΤ), από νωρίς το απόγευμα της Παρασκευής (15:22), ότι επρόκειτο αυτές να εκδηλωθούν τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου (03:00). Εδώ οι περιγραφές του χρόνου των δράσεων επιδέχονται κάθε ερμηνεία, όπως άλλωστε και το γεγονός ότι η απόπειρα σύλληψης του Τούρκου προέδρου εκδηλώθηκε πολλές ώρες αργότερα από το σήμα της ΜΙΤ για ύποπτες κινήσεις. Για να δεχθεί ο παρατηρητής αυτές τις διεσταλμένες, τουλάχιστον χρονικά, περιγραφές θα πρέπει να θεωρήσει ως δεδομένη την επιχειρησιακή διάλυση του τουρκικού στρατού, κρίνοντας όμως όχι βάσει πληροφοριών αλλά εκ τους αποτελέσματος.

 

Αερομαχίες...

 

Τελικώς οι πρώτες κινήσεις των στασιαστών εκδηλώθηκαν στις 21:30 και 22:00 τόσο στην Άγκυρα όσο και στην Κωνσταντινούπολη ενώ και η απόπειρα σύλληψης του Ερντογάν απέτυχε επειδή είχε μόλις φύγει από το ξενοδοχείο ειδοποιημένος από τη ΜΙΤ. Πάντως οι ελληνικές πηγές αναφέρονται και σε εικονικές αερομαχίες ανάμεσα σε στασιαστές και υποστηρικτές του προέδρου με αποτέλεσμα να κατορθώσει να διαφύγει το ιδιωτικό αεροπλάνο στο οποίο επέβαινε και να επιστρέψει εντέλει στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, άθικτο.

Αυτό το αλαλούμ περιβάλλεται τον ερμηνευτικό συλλογισμό ότι οι στασιαστές δεν είχαν την υποστήριξη του συνόλου της στρατιωτικής ηγεσίας, γεγονός που συνέβαλε στην αποκάλυψή τους και την παταγώδη αποτυχία των κινήσεων τους.

 

Σαν έτοιμος από καιρό...

 

Η επίσημη τουρκική πλευρά, στην προσπάθειά της να διασκεδάσει τις εντυπώσεις που δημιουργούνται από τις εντυπωσιακά σαρωτικές αλλαγές σε διάφορους τομείς της κρατικής δραστηριότητας, και όχι μόνον του στρατού, τις αποδίδει στην καλή της τύχη να συλληφθεί αξιωματούχος  των στασιαστών, στην κατοχή του οποίου βρέθηκε κατάλογος των φίλα προσκείμενων στελεχών, που θα τοποθετούνταν σε θέσεις κλειδιά, εφόσον ανέτρεπαν τον Ερντογάν. Με βάση αυτές τις λίστες, θρυλείται ότι ο Τούρκος πρόεδρος αποπέμπει, σαν έτοιμος από καιρό, τους αντιπάλους του από τον στρατό, το δικαστικό σώμα, την εκπαίδευση και γενικότερα το τουρκικό Δημόσιο.

 

Φονιάδες των λαών

 

Το λάστιχο των σχέσεων των Τούρκων με τους Αγγλοσάξονες και τις ΗΠΑ είναι πολύ παλιό. Από τα χρόνια του Λώρενς της Αραβίας ακόμα! Ψυχρότητα αναπτύχθηκε και επί Ετζεβίτ, παρόλο που, μέρες πούναι, διευκολύνθηκε από τους αμερικανονατοϊκούς να καταλάβει μέρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Υπενθυμίζεται και το χουνέρι, που επεφύλασσε η Άγκυρα στους επιτιθέμενους στο Ιράκ να αναγκασθούν να μπουν από το Νότο της χώρας, απαγορεύοντας τους την πρόσβαση από το ιρακινό Κουρδιστάν το 2003. Τώρα ο ρόλος των ΗΠΑ στην αναθεώρηση των συνόρων στην περιοχή προσφέρεται για έναν ακόμα γύρο αντιαμερικανισμού, λιγότερο ή περισσότερο τεκμηριωμένου!

 

Δεν υπάρχει κράτος!

 

Εν κατακλείδι το επιχειρησιακό αλαλούμ, που περιγράφεται τις κρίσιμες ώρες του κινήματος εναντίον του ισχυρού άνδρα της Τουρκίας, αποδίδεται στην αντικειμενικά σπαρασσόμενη και πάντως κάκιστη επιχειρησιακή δυνατότητα των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Όμως η "διευθέτηση" Συνθηκών και συνόρων, στην ευρύτερη Μ. Ανατολή, προκειμένου να χαραχτούν ξανά ενεργειακοί και εμπορικοί δρόμοι, είναι πολύ ολισθηρό πεδίο για τέτοια... λάστιχα. Η νίκη του Ερντογάν έτσι, μπορεί ν' αποδειχθεί πύρρεια και σύντομη...