Ο απόηχος της 5ης Μεσογειακής Συνάντησης Τάξεων Βιολοντσέλου
O Γιάννης Τουλής (Καθηγητής βιολοντσέλου και Αναπληρωτής Πρόεδρος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών και συντονιστής του Mediterranean Network for Musik) μίλησε αποκλειστικά στην «Ενημέρωση», πραγματοποιώντας έναν πρώτον απολογισμό για την φετινή διοργάνωση
KERKYRA. Με πληθώρα συμμετεχόντων από διάφορες χώρες ολοκληρώθηκε επιτυχώς η 5η Μεσογειακή Συνάντησης Τάξεων Βιολοντσέλου που πραγματοποιήθηκε το διάστημα 24-29 Ιουλίου 2023 στην Κέρκυρα, επιστρέφοντας έτσι στον τόπο,όπου είχε ξεκινήσει το 2016. Συνδιοργανωτές ήταν το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το Mediterranean Network for Musik.
Εκτός από τα μαθήματα, τα εργαστήρια και τις διαλέξεις, το πρόγραμμα της Συνάντησης περιέλαβε συνολικά έξι συναυλίες, καθώς και τη τελετή βράβευσης του μαέστρου και βιολοντσελίστα Βύρωνα Φιδετζή ως «Artis Peritissimus».
Στο απόηχο της διοργάνωσης, ο Γιάννης Τουλής (Καθηγητής βιολοντσέλου και Αναπληρωτής Πρόεδρος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών και συντονιστής του Mediterranean Network for Musik) μίλησε αποκλειστικά στην «Ενημέρωση», δίνοντας περισσότερες λεπτομέρειες και πραγματοποιώντας έναν πρώτον απολογισμό γι’ αυτήν.
Στον απόηχο της 5ης Μεσογειακής Συνάντησης Τάξεων Βιολοντσέλου, μιλήστε μας για τη φετινή διοργάνωση καθώς και για την επιστροφή της στην Κέρκυρα όπου και «γεννήθηκε».
Ήταν σαφέστατα μία ιδιαίτερη στιγμή για όλους τους καθηγητές που συνεργαζόμαστε από το 2016 διότι επιστρέφοντας στον τόπο από όπου ξεκίνησε αυτό το εγχείρημα μετά από ένα ταξίδι στην Ισπανία, την Ιταλία και την Τουρκία, μπορέσαμε να δούμε την εξέλιξη αυτού του θεσμού. Μπορέσαμε να κάνουμε έναν πρώτο απολογισμό βλέποντας ότι κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων καταφέραμε να δημιουργήσουμε έναν κοινό ακαδημαϊκό τόπο ελεύθερης μετακίνησης φοιτητών και καθηγητών, γεγονός μοναδικό σε αυτήν την έκταση στον ευρωπαϊκό μουσικό ακαδημαϊκό χώρο.
Ποιοι συνέβαλαν στην πραγματοποίησή της;
Κατ’ αρχήν συνέβαλαν όλα τα ανώτατα μουσικά εκπαιδευτικά ιδρύματα που συμμετείχαν και εκπροσωπήθηκαν από τους καθηγητές και τους φοιτητές τους. Από εκεί και πέρα η συνολική οργάνωση στην Κέρκυρα ήταν υπό την ευθύνη του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Η ερώτησή σας αυτή μου δίνει την ευκαιρία να πω δημόσια ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλες τις διοικητικές υπηρεσίες και το προσωπικό του Ιονίου Πανεπιστημίου για την αμέριστη βοήθειά τους στην προετοιμασία και την υλοποίηση αυτής της απαιτητικότατης διοργάνωσης. Πέραν από την οργανωτική υποστήριξη που μας παρείχε το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, η 5η Μεσογειακή Συνάντηση Τάξεων βιολοντσέλου, υποστηρίχθηκε από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα κινητικότητας καθηγητών Erasmus+, το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο της Ελλάδος, την Πρεσβεία της Βραζιλίας στην Αθήνα και το Ινστιτούτο Instituto Guimarães Rosa (Βραζιλία). Σημαντικότατη ήταν και η βοήθεια των Ελληνικών Προξενικών Αρχών της Κωνσταντινούπολης, της Σμύρνης και της Αδριανούπολης, καθώς και της διοίκησης του Μουσείου Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας.
Πώς κρίνετε το επίπεδο των συμμετεχόντων, σπουδαστών και διδασκόντων;
Όσο αφορά το επίπεδο των διδασκόντων δεν χρειάζεται να πούμε και πολλά διότι όλοι τους προέρχονται από διεθνώς αναγνωρισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα, με τεράστια καλλιτεχνική και εκπαιδευτική εμπειρία. Και οι φοιτητές που συμμετείχαν είναι υψηλότατου επιπέδου. Αυτό όμως που παρατηρήσαμε και μας εντυπωσίασε ήταν ότι φέτος για πρώτη φορά μπορούσαμε να διακρίνουμε τις απτές πια θετικές επιπτώσεις και επιρροές που έχει επιφέρει αυτή η μεσογειακή συνεργασία μετά από επτά χρόνια δράσης στους φοιτητές όλων των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Αυτό θεωρώ ότι είναι το πιο εντυπωσιακό στοιχείο σε σχέση με το επίπεδο των συμμετεχόντων.
Θα θέλατε να μοιραστείτε με τους αναγνώστες κάποιες ξεχωριστές στιγμές της φετινής Συνάντησης ή/και τις εντυπώσεις κάποιων εκ των ξένων συμμετεχόντων;
Από τη φετινή συνάντηση θα μου επιτρέψετε να μοιραστώ δύο δικές μου ξεχωριστές και πολύ συγκινητικές στιγμές. Η πρώτη είναι ότι η απόφοιτη μου Αγγελίνα Κωνσταντίνου (Κύπρος), συνόδεψε στη φετινή συνάντηση μία εξαιρετικά ταλαντούχα νέα βιολοντσελίστρια από τις Φιλιππίνες, την οποία διδάσκει στο “Sιstema Cyprus”. Το “Sistema Cyprus” είναι ένα μουσικό-κοινωνικό πρόγραμμα που έχει ως στόχο να προσφέρει δωρεάν μουσική παιδεία σε παιδιά και νέους με χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό και εκπαιδευτικό υπόβαθρο μέσα από τη δημιουργία Ορχηστρών και Χορωδιών. Μετά την γνωριμία μας με την ταλαντούχα νεαρή τσελίστρια αποφασίσαμε να την παρακολουθούμε και να της παρέχουμε κάθε βοήθεια προκειμένου αφού τελειώσει το σχολείο να έρθει να σπουδάσει στην Κέρκυρα. Η δεύτερη εξ ίσου σημαντική στιγμή ήταν η συνάντηση μου μετά από περίπου 25 χρόνια με τον συμφοιτητή μου στη Γερμανία Pedro Bielschowsky (Βραζιλία), συμπράττοντας αυτή τη φορά ως καθηγητές πανεπιστημίου και οι δυο.
Πώς είχε προκύψει -εν έτει 2016- η ιδέα για μια Μεσογειακή Συνάντηση με επίκεντρο το βιολοντσέλο και ποιος ο απολογισμός του θεσμού μετά από πέντε σχετικές διοργανώσεις;
Πεπεισμένοι ότι στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Μεσογείου παράγεται εξαιρετικό ακαδημαϊκό και καλλιτεχνικό έργο, το οποίο δεν αναδεικνύεται αρκετά και πολλές φορές επισκιάζεται από τα υπερπροβεβλημένα ιδρύματα της βόρειας Ευρώπης, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε ένα δικό μας φόρουμ, προκειμένου να μοιραζόμαστε καλές πρακτικές, νέες ιδέες και κοινές δράσεις. Φέτος για πρώτη φορά πήγαμε ένα βήμα παρακάτω και στις δράσεις μας προσκαλέσαμε και εκπροσώπους (καθηγητές και φοιτητές) ιδρυμάτων εκτός του μεσογειακού χώρου (Η.Π.Α. και Βραζιλία), προκειμένου να τους κάνουμε κοινωνούς του έργου που συντελείται στα δικά μας ανώτατα μουσικά εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Ποια είναι τα σχέδια για το μέλλον του θεσμού;
Θέλουμε το απόλυτα πετυχημένο παράδειγμα αυτής της μεσογειακής διακρατικής συνεργασίας του βιολοντσέλου να επεκταθεί και σε άλλους τομείς των μουσικών σπουδών.
Στην ομιλία του κατά τη τελετή βράβευσής του ο κ. Φιδετζής αναφέρθηκε στις προοπτικές (εργασιακές και καλλιτεχνικές) για τους νέους βιολοντσελίστες στη χώρα μας. Ποια η άποψή σας επ’ αυτού και ποιος ο ρόλος του Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Παν/μίου;
Συμφωνώ απόλυτα με τα λόγια του κ. Φιδετζή: (…) «εκπαιδεύουμε μουσικούς αλλά ποιες ακριβώς είναι οι επαγγελματικές προοπτικές που τους προφέρει το Κράτος;» (…).
Κ. Μαρτίνη δεν θα “στρογγυλέψω” τα λόγια μου. Δυστυχώς το Ελληνικό Κράτος στα 23 χρόνια που έχω την τιμή να υπηρετώ ένα ανώτατο ελληνικό μουσικό εκπαιδευτικό ίδρυμα, εκτός από στιγμιαίες εξαιρέσεις, είναι εχθρικό τόσο απέναντι στις μουσικές σπουδές όσο και στον Πολιτισμό εν γένει. Η δε σημερινή κυβέρνηση με την θεσμοθέτηση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής και τις πρόσφατες -αμέσως μετά τις εκλογές- ανακοινώσεις της σχετικά με την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ, έχει θέσει ως στρατηγικό στόχο την συνολική απαξίωση της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης. Συνεπώς θα πρέπει να πω ότι τόσο το Ιόνιο Πανεπιστήμιο όσο και όλα τα Ελληνικά ΑΕΙ λόγω της ελλιπούς επάνδρωσης και της οικονομικής ασφυξίας τους, γίνονται κάθε μέρα όλο και πιο αδύναμα να αντιδράσουν ή να επηρεάσουν οποιαδήποτε εξέλιξη. Παρ’ όλα αυτά εμείς όπως βλέπετε, συνεχίζουμε -και θα συνεχίσουμε- να αγωνιζόμαστε και να αναδεικνύουμε την αξία του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Μιας που γνωρίζουμε τα αποτελέσματα των φετινών Πανελληνίων Εξετάσεων, πως κρίνετε τα αποτελέσματα για το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Παν/μίου;
Το Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Πανεπιστημίου έχει φέτος για τρίτη συνεχόμενη χρονιά την δεύτερη υψηλότερη βάση εισαγωγής μεταξύ των Τμημάτων Μουσικών Σπουδών Πανελληνίως. Αυτό το γεγονός δεν είναι καθόλου τυχαίο, ιδιαίτερα αν δει κανείς ότι βρίσκεται πιο ψηλά στις προτιμήσεις από τμήματα των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης. Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα ενός στρατηγικού αναπτυξιακού σχεδίου που εκπονήσαμε πίσω στο 2001 περίπου, το οποίο ακολουθούμε πιστά, ανανεώνουμε και αναθεωρούμε λαμβάνοντας υπόψιν τις διεθνείς εξελίξεις στον τομέα των μουσικών σπουδών. Θα γίνω δυστυχώς όμως πάλι δυσάρεστος κ. Μαρτίνη. Εκτός από το εχθρικό Κράτος, τα τελευταία χρόνια -και δυστυχώς με πολύ ραγδαίους ρυθμούς- η πόλη της Κέρκυρας γίνεται όλο και πιο αφιλόξενη τόσο προς τους φοιτητές όσο και προς το διδακτικό προσωπικό. Θέλω να δηλώσω δημόσια και εμφατικά ότι το στεγαστικό πρόβλημα στην Κέρκυρα εξελίσσεται πλέον στο Νο1 πρόβλημα του Ιονίου Πανεπιστημίου. Αν δε βρεθεί σύντομα λύση, προσωπικά θεωρώ ότι αργά η γρήγορα θα γίνουμε μάρτυρες εξελίξεων που θα είναι πολύ επώδυνες τόσο για το προσωπικό και τους φοιτητές του Ιονίου Πανεπιστημίου όσο και για την τοπική κοινωνία.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στο φύλλο της "Καθημερινής Ενημερώσης" με ημερομηνία 03-08-2023.
ΦΩΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΑΡΤΙΝΗΣ
Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1988. Είναι υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, στην Ιστορική Μουσικολογία. Ανακοινώσεις του έχουν παρουσιαστεί σε επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά μουσικολογικού και ιστορικού περιεχομένου. Ως μουσικολόγος έχει συνεργαστεί με φορείς όπως το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών κ.ά. Διδάσκει στο Ωδείο Κερκύρας και είναι υπεύθυνος του Αρχείου της Φιλαρμονικής Εταιρίας «Μάντζαρος».
