Τι σκοπεύει η ιταλική διπλωματία σε Μ. Ανατολή και Ουκρανικό

ΡΩΜΗ – Με ρώτησε: τι προτείνεις; Και του είπα: περίμενε τη σύνοδο κορυφής στις 15 Αυγούστου και μετά αποφάσισε. Το κλειδί για όλα είναι η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Εάν αποφασιστεί, το σενάριο θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά. Θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρο σε όλους στην περιοχή ότι είναι καιρός να σταματήσει αυτή η συνεχιζόμενη στρατιωτική κλιμάκωση». Ο υπουργός Εξωτερικών και Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι ανασυνθέτει με τη La Stampa το σαράνταλεπτο τηλεφώνημα που είχε προχθές με τον Ιρανό συνάδελφό του Ali Bagheri Kani. Απομένουν 24 ώρες μέχρι τη σύνοδο κορυφής που θα συζητήσει την πρόταση που επισημοποίησαν το Κατάρ, η Αίγυπτος και οι Ηνωμένες Πολιτείες: μπορεί να υπάρξει μια καμπή ή όλα, ωστόσο, να πέσουν ανεπανόρθωτα. Ο Ταγιάνι διαβάζει την είδηση ​​ενός πυραύλου της Χαμάς που εκτοξεύτηκε στο Τελ Αβίβ, ενώ έξω από το παράθυρο του σπιτιού του, στο Φιούγκι, παρακολουθεί την ανεμοθύελλα που απειλεί να ξεριζώσει τα δέντρα: και φαίνεται σαν μια τέλεια εικόνα για να πει αυτό το καλοκαίρι για τα δύο μέτωπα του πολέμου.

Πείτε μας περισσότερα για το τηλεφώνημα με τον Ιρανό υπουργό.

«Η Τεχεράνη διεκδικεί το δικαίωμα να απαντήσει στο Ισραήλ. Προειδοποίησα τον Ali Bagheri Kani. Πολλά είναι στα χέρια του Ιράν, το οποίο πρέπει να αποφασίσει αν θα περιμένει ή όχι. Του πρότεινα, τουλάχιστον, να μην πάρει καμία απόφαση πριν από τις 15, αν επιτεθούν πριν, τότε η συμφωνία χαλάει και υπάρχει κίνδυνος χάους. Κατά τη γνώμη μου, η κατάπαυση του πυρός θα εξαλείψει τους λόγους της επίθεσης, αν είναι αλήθεια ότι οι Ιρανοί ενδιαφέρονται για τη Γάζα, και θα ξεκινήσει μια νέα πολιτική δυναμική στη Μέση Ανατολή».

Σου φάνηκε διαθέσιμος ο Ali Bagheri Kani;

«Λοιπόν, δεν μου απάντησε».

Όχι ακριβώς καθησυχαστικό.

«Αλλά όχι, είναι στιγμές που όλα μπορούν να συμβούν. Είμαστε σε συνεχή επαφή με τους συμμάχους και τις πρεσβείες μας. Όσο υπάρχει χώρος για διαπραγματεύσεις, υπάρχει ελπίδα».

Στη δήλωση που απηύθυναν στο Ιράν η Μεγάλη Βρετανία, η Γερμανία και η Γαλλία, ωστόσο, η Ιταλία δεν ήταν παρούσα. Γιατί;

«Υπάρχουν πολλές πρωτοβουλίες, σε διαφορετικά επίπεδα. Αυτές οι τρεις χώρες αποτελούν μέρος του ευρωπαϊκού μπλοκ που διαπραγματεύεται το ιρανικό πυρηνικό ζήτημα. Δεν ήταν μια νότα για να αποκλείσω κανέναν. Και εν πάση περιπτώσει λίγες ώρες αργότερα ο Τζο Μπάιντεν τηλεφώνησε επίσης στη Τζόρτζια Μελόνι και ο Λευκός Οίκος εξέδωσε μια άλλη κοινή δήλωση, πολύ πιο σημαντική».

Γιατί να μην αναλάβουμε την πρωτοβουλία ως ιταλική προεδρία της G7;

«Το κάναμε. Προήδρευσα μιας έκτακτης συνεδρίασης των υπουργών της G7 στις 4 Αυγούστου».

Η Ιταλία έχει ένα παραδοσιακό κανάλι επικοινωνίας με την Τεχεράνη. Το εκμεταλλεύεστε; Η Meloni το ενεργοποίησε;

«Ο Πρωθυπουργός μίλησε με τον Πρόεδρο Masoud Pezeshkian πριν από λίγες ημέρες. Η Ιταλία διατηρεί πάντα ζωντανές τις σχέσεις με την Ισλαμική Δημοκρατία, σε σημείο που εμείς -με την πρεσβεία μας- εκπροσωπούμε και τον Καναδά. Και οι Αμερικανοί έχουν μεγάλη εμπιστοσύνη στην ικανότητά μας να κάνουμε διάλογο».

Τι μπορεί να κάνει η Ιταλία με συγκεκριμένους όρους;

«Τον Σεπτέμβριο, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, θα προτείνω σε επίπεδο G7 ένα σχέδιο όχι μόνο για την ανθρωπιστική, αλλά και για την πολιτική και οικονομική ανασυγκρότηση της Γάζας. Η Ιταλία είναι έτοιμη να στείλει ένα σώμα για να εργαστεί - στη μετάβαση που θα πρέπει να διαχειρίζεται ο ΟΗΕ και να καθοδηγείται από αραβικές χώρες - προς τη γέννηση ενός παλαιστινιακού κράτους, που ενώνει τη Λωρίδα και τη Δυτική Όχθη. Αλλά συνομιλητής μας μπορεί να είναι μόνο το PNA, όχι η Χαμάς. Εν τω μεταξύ, οι Ηνωμένες Πολιτείες μας ζήτησαν να χρησιμοποιήσουμε τους Καραμπινιέρες για να εκπαιδεύσουμε μια επαρκή παλαιστινιακή δύναμη ασφαλείας».

Γιατί δεν ξεκινάτε με την αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης, όπως έχουν κάνει άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας;

«Είμαστε υπέρ του κράτους της Παλαιστίνης. Αλλά πρέπει να προσφέρουμε μια συγκεκριμένη προοπτική στον παλαιστινιακό λαό. Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε ένα κράτος ενώ υπάρχει η Χαμάς που ελέγχει ένα μεγάλο μέρος της Παλαιστίνης και ισχυρίζεται ότι θέλει να καταστρέψει το Ισραήλ; Άλλοι το αναγνώρισαν και τι άλλαξε;».

Είναι επίσης μια μορφή ηθικής και πολιτικής αλληλεγγύης.

«Λοιπόν, δεν θέλουμε να δώσουμε ένα ηθικό χαστούκι στο Ισραήλ αυτή τη στιγμή, αλλά θέλουμε να το φέρουμε σε μια διαπραγμάτευση για να κάνουμε συγκεκριμένη τη φόρμουλα «δύο λαοί, δύο κράτη».

Δεν είστε πολύ μαλακοί με τη δεξιά κυβέρνηση του Νετανιάχου που μιλάει για «ολική νίκη στη Γάζα»;

«Η ιταλική θέση είναι ξεκάθαρη. Είμαστε με το Ισραήλ, αλλά όπως κάνουμε με τους φίλους τους καλέσαμε να σεβαστούν το διεθνές δίκαιο. Εγώ ο ίδιος τους συνέστησα, στο πρώτο ταξίδι στο Ισραήλ μετά τις 7 Οκτωβρίου, να έχουν ανάλογη αντίδραση».

Δεν την άκουσαν.

«Δεν συμφωνώ με εκείνους στην ισραηλινή κυβέρνηση που λένε ότι δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιοι στη Γάζα πρέπει να πεινάσουν. Αλλά θυμάμαι ότι η Χαμάς χρησιμοποίησε τον άμαχο πληθυσμό σε ένα πολύ βρώμικο πολιτικό παιχνίδι. Η συνδυασμένη επίθεση από τη Γάζα και τον Λίβανο από τη Χεζμπολάχ είχε πάντα στόχο να μποϊκοτάρει τις ειρηνευτικές συμφωνίες μεταξύ του Ισραήλ και των αραβικών χωρών».

Η Μελόνι άκουσε τον Νετανιάχου και από το σημείωμά του φαίνεται ότι του ζήτησε να αποφύγει μια κλιμάκωση στη νότια περιοχή του Λιβάνου όπου βρίσκεται ο ιταλικός στρατός.

«Η Χεζμπολάχ πρέπει επίσης να αποφύγει τα χειρότερα και να σταματήσει την εκτόξευση πυραύλων. Ωστόσο, εάν χρειαστεί θα είμαστε έτοιμοι να εκκενώσουμε τους Ιταλούς αμάχους».

Το άλλο μέτωπο πολέμου που είναι ανησυχητικό είναι αυτό της Ουκρανίας. Το Κίεβο εξαπέλυσε την αντεπίθεση στο ρωσικό έδαφος. Ο υπουργός Άμυνας Guido Crosetto και άλλοι κορυφαίοι εκπρόσωποι της πλειοψηφίας, των FdI και της Lega, επέκριναν αυτήν την επιλογή. Υπάρχει ιταλική απεμπλοκή;

«Απολύτως όχι. Η κυβέρνηση δίνει τη γραμμή. Και η θέση είναι πάντα αυτή που εκφράζεται στο Κοινοβούλιο: είμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας, η οποία είναι αυτή που δέχεται επίθεση, αλλά δεν είμαστε -ούτε ως χώρα ούτε ως ΝΑΤΟ- σε πόλεμο κατά της Ρωσίας. Δεν θα στείλουμε ποτέ στρατεύματα, ας πούμε. Αν και κατανοούμε τους αμυντικούς λόγους, τα όπλα που αποστέλλονται από την Ιταλία δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκτός Ουκρανίας».

Αλλά πώς ξέρετε αν τα χρησιμοποιούν;

«Υπάρχουν γραπτές συμφωνίες και πρωτόκολλα που συνοδεύουν αυτές τις προμήθειες. Προβλέπεται, επίσης, σε επίπεδο ΕΕ, ότι κάθε μεμονωμένο κράτος μπορεί να αποφασίσει ανεξάρτητα τα όρια χρήσης αυτών των όπλων. Απαιτούνται συγκεκριμένες εξουσιοδοτήσεις για διαφορετική χρήση, κάτι που ζητά ο πρόεδρος Volodymyr Zelensky. Οι Αμερικανοί, για παράδειγμα, έχουν δώσει το πράσινο φως αλλά περιορίστηκαν σε ορισμένες επιχειρήσεις. Η Ιταλία, ωστόσο, δεν επιτρέπει τη χρήση τους εκτός ουκρανικής επικράτειας. Πρέπει να μας ρωτήσουν και το ξέρουν».

Δεν είναι όμως λίγο υποκριτικό να υποστηρίζεις τη νομιμότητα της άμυνας, θεωρώντας κατανοητή την αντεπίθεση και μετά να μην επιτρέπεις τη χρήση όπλων;

«Αλλά κοιτάξτε, πρόκειται για τον ίδιο τύπο οπλισμού - το αντιπυραυλικό σύστημα Samp T - που έχει αμυντικό χαρακτήρα».

Δηλαδή η Ιταλία δεν στέλνει και άλλους πυραύλους, όπως το Storm Shadow, που παράγονται μαζί με τους Βρετανούς;

«Όπως γνωρίζετε, ο εξοπλισμός είναι ταξινομημένος. Και τα όπλα πρέπει να χρησιμοποιηθούν εντός των συνόρων της Ουκρανίας. Τα υπόλοιπα είναι απλώς πολεμικές από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, χρήσιμες για να καλύψουν τις διαιρέσεις τους».

Λοιπόν, η πλειοψηφία είναι επίσης διχασμένη. Και η Μελόνι δεν είπε λέξη.

«Αλλά δεν είναι ότι πρέπει να επαναλαμβάνουμε τη γραμμή μας κάθε μέρα. Δεν έχουμε κανένα δισταγμό, όπως απέδειξα κατά τη συνάντηση με τον Ελβετό συνάδελφό μου».

Ζήτησε η επόμενη ειρηνευτική διάσκεψη, μετά από αυτή που διοργάνωσε η Ελβετία, να επεκταθεί και στη Ρωσία και την Κίνα.

«Θα μπορούσε να είναι η σειρά της Σαουδικής Αραβίας να προσπαθήσει. Θα ήταν ένα βήμα μπροστά. Το ζήτησε και ο Ζελένσκι».

Θα σήμαινε το άνοιγμα καναλιού με τον Βλαντιμίρ Πούτιν;

«Χωρίς «κανάλι». Η επίτευξη αδιεξόδου σε στρατιωτικό έδαφος θα μπορούσε να πείσει τη Ρωσία να διαπραγματευτεί σοβαρά. Δεν θα υποχωρήσουμε στον σεβασμό της ακεραιότητας της Ουκρανίας. Διαφορετικά, δεν θα ήταν πλέον μια διάσκεψη ειρήνης, αλλά μια διάσκεψη παράδοσης».