Τρίτη 19.03.2024 ΚΕΡΚΥΡΑ

Το Κόσοβο Πάλι Φλέγεται Για Μια Πινακίδα Αυτοκινήτου

Κώστας Βέργος
01 Ιουνίου 2023 / 13:18

Γράφει ο Κώστας Βέργος

Να μη νομίσουμε ότι μια δευτερεύουσα διοικητική διαφορά μπορεί να ανάψει το φυτίλι του πολέμου. Απλώς, ο πόλεμος αυτός δεν τελείωσε ποτέ. Στα βόρεια σύνορα του Κοσόβου είναι ξανά συγκεντρωμένος στρατός της Σερβίας έτοιμος να επέμβει στις τέσσερεις εθνοτικά Σερβικές πόλεις του βορείου Κοσόβου. Οι εθνοτικά Σέρβοι δήμαρχοι εκεί παραιτήθηκαν προ μηνών εις ένδειξη διαμαρτυρίας για τις άδειες  των αυτοκινήτων και το πού αυτές θα εκδίδονται – στην Σερβία ή το Κόσοβο.

Το Κόσοβο για 92 χώρες είναι επαρχία της Σερβίας και για 101 ανεξάρτητο κράτος, μη μετέχοντας στους διεθνείς οργανισμούς λόγω veto Ρωσίας και Κίνας.
Στις εκλογές, που ακολούθησαν, οι εθνοτικά Σέρβοι του Κοσόβου κήρυξαν αποχή. Συμμετοχή στις εκλογές: 3,5%. Ψήφισαν 1.500 από τους 45.000 εγγεγραμμένους. Αποτέλεσμα οι νέοι δήμαρχοι να μη γίνονται δεκτοί από διαδηλωτές που αποκλείσανε τα τέσσερα δημαρχεία. Στερούνται νομιμότητας. Αλλά η νατοϊκή KFOR, η ανώτατη στο Κόσοβο εξουσία, έχει άλλη άποψη, κάνοντας ότι δεν καταλαβαίνει την ουσία.

Την ίδια στιγμή, o πρώην αρχηγός του UCK, πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του Κοσόβου (παραιτηθείς το 2020), Χασίμ Θάτσι, καθώς και άλλοι τρεις πρώην ανώτατοι διοικητές του UCK δικάζονται στην Χάγη φερόμενοι ως εγκληματίες πολέμου στον πόλεμο του 1998-1999. Δηλώνουν όλοι αθώοι, αλλά το κατηγορητήριο αποτελείται από 56.000 έγγραφα με βαρύτατες κατηγορίες. Ισχυρίζονται ότι άλλοι, τοπικοί διοικητές, διέπραξαν τα εγκλήματα και όχι αυτοί.

Πρέπει να πούμε ότι αυτή η δίκη γίνεται με βάση το Κοσοβαρικό δίκαιο και με απόφαση του ίδιου του Θάτσι και του κοινοβουλίου του. Αποτέλεσμα διεθνούς πίεσης εν όψει περαιτέρω αναγνώρισης και διεύρυνσης των σχέσεων με Ευρώπη και Αμερική.

Μέχρι στιγμής μόνον Σέρβοι έχουν καταδικασθεί ως εγκληματίες πολέμου στον πόλεμο του 1998-99 σε προηγούμενες δίκες στην Χάγη. Για δε τον επί 79 ημέρες βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας (επί νοσοκομείων, γεφυρών, ειδησεογραφικού σταθμού, πρεσβείας – χωρίς βεβαίως απόφαση ΟΗΕ), ο τότε διοικητής του ΝΑΤΟ, Γουέσλι Κλαρκ, όχι μόνον δεν δικάσθηκε ποτέ αλλά τώρα θα δικάσει. Πρόκειται να καταθέσει στην Χάγη υπέρ του Θάτσι. Όπως και ο ανθρωπιστής, με σύνορα ή χωρίς σύνορα, Μπερνάρ Κουσνέρ.

Το Κόσοβο ήταν κάποτε Σερβικό και χριστιανικό, με εκατοντάδες μεσαιωνικές εκκλησίες (αρχαιολογικώς διατηρητέες, συστηματικώς βανδαλιζόμενες). Σήμερα, είναι Αλβανικό και μουσουλμανικό κατά 95%. Οι εθνοτικά Σέρβοι του Κοσόβου, διαρκώς συρρικνούμενοι, είναι σήμερα 100.000 επί πληθυσμού 2.000.000.

Η τελική πράξη του δράματος της διάλυσης της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας γράφτηκε, τον Φεβρουάριο του 1999, στο Ραμπουγιέ, προάστιο του Παρισιού. Αφορούσε το Κόσοβο και την αυτονομία του που θα μετατρεπόταν σε απόσχιση. Ο Μιλόσεβιτς, ως πρόεδρος τότε της Γιουγκοσλαβίας, αρνήθηκε να υπογράψει την ομώνυμη «συμφωνία». Είχε συμφωνήσει σε ένα κείμενο και τώρα του παρουσίαζαν ένα άλλο. Αν υπέγραφε αυτό το άλλο, θα έκανε πράξη προδοτική για την πατρίδα του. Μετά την άρνηση Μιλόσεβιτς να υπογράψει, ο δρόμος για τον νατοϊκό βομβαρδισμό του Βελιγραδίου ήταν ανοιχτός.

Την αφορμή θα την έβρισκαν εύκολα μέσα στο αιματοβαμμένο Κόσοβο, όπου πολλοί εγκληματούσαν εναντίον πολλών.

Ιδού τι έλεγε ο επίτιμος τότε πρόεδρος της Ν.Δ., Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, για την «συμφωνία» του Ραμπουγιέ: «Αυτό που η ελληνική αλλά και η διεθνής κοινή γνώμη στη μεγάλη της πλειοψηφία δε γνωρίζει είναι ότι στις 29 Ιαν. 1999 η Ομάδα Επαφής (Δυτικοευρωπαίοι και Αμερικανοί) υπέβαλε σχέδιο πολιτικής συμφωνίας για το Κόσσοβο, το οποίο δέχτηκε σε γενικές γραμμές η Γιουγκοσλαβική πλευρά και απέρριψαν οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου.

Μετά την απόρριψη, οι Δυτικοί τροποποίησαν τη βασική συμφωνία, ακολουθώντας τις υποδείξεις των Αλβανών. Το δεύτερο κείμενο, με ημερομηνία 23 Φεβρ. 1999, το οποίο υπέγραψαν οι Αλβανοί, περιείχε δύο νέα στοιχεία:
1. Πρόβλεψη σύμφωνα με την οποία μετά από τριετή ενδιάμεση περίοδο η τύχη του Κοσσυφοπεδίου θα αποφασισθεί "με βάση τη θέληση του λαού", ρύθμιση που οδηγεί ευθέως σε απόσχιση.
2. Εγκατάσταση στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία με απόλυτη δικαιοδοσία στο Κοσσυφοπέδιο και πλήρη ελευθερία κινήσεων σε ολόκληρη τη Γιουγκοσλαβία».

ΥΓ.1: Η ιστορία της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας ξεκινάει από το Κόσοβο, την δεκαετία του 1970, για να ολοκληρωθεί και πάλι στο Κόσοβο, μισό αιώνα μετά. Στο διάστημα αυτό, το δράμα των λαών θα συναντηθεί με γεωπολιτικές σκοπιμότητες των δυνατών και εθνικιστικούς φανατισμούς των αδυνάτων.

ΥΓ.2: Ως προς τα νατοϊκά στρατεύματα που πέρασαν το 1999 από την χώρα μας, επιδράμοντας κατά Γιουγκοσλαβίας: Αυτή ήταν μια απλή πράξη διευκόλυνσης της τότε κυβέρνησής μας (Σημίτη). Είχε προηγηθεί η ακραία (αντι)συνταγματική ερμηνεία και άδεια του εθνικού μας συνταγματολόγου Ευάγγελου Βενιζέλου για το με ποια μη-κοινοβουλευτική διαδικασία, και εκτός άρθρου 27, διέρχονται ξένα στρατεύματα από την χώρα.