Γιατί όμως στους Γιατρόνες;

Στο προχθεσινό άρθρο του περί των Ιταλών Γαριβαλδινών γιατρών της περιοχής Γιατρόνων («Γιατρών») της Κέρκυρας στην διάρκεια της Αγγλικής Προστασίας, ο (αστείρευτος σε καυστικό χιούμορ) Σταμάτης Κυριάκης μας θύμισε μια ενδιαφέρουσα όσο και αποκαλυπτική πτυχή της τοπικής μας ιστορίας.

Οι Ιταλοί αγωνιστές του Ρισορτζιμέντο (της Ιταλικής Παλιγγενεσίας, δηλαδή) γίνονταν δεκτοί από τους Βρετανούς ως πολιτικοί πρόσφυγες στην Κέρκυρα, την στιγμή κατά την οποία οι ίδιοι Βρετανοί εδίωκαν απηνώς τους αγωνιστές του κινήματος των Ριζοσπαστών στα Ιόνια νησιά.

Ιταλικό Ρισορτζιμέντο και Ιόνιοι Ριζοσπάστες πορεύονταν σε παράλληλες ή και ταυτόσημες ιδεολογικά πορείες, ο καθένας στην χώρα του. Γιατί, λοιπόν, οι μεν ήταν συμπαθείς και ευπρόσδεκτοι από τον εδώ Βρετανό αρμοστή, ενώ οι άλλοι αντιπαθείς και διωκόμενοι; Η απάντηση βρίσκεται, όπως πάντα, όχι στα καλά ή κακά αισθήματα αλλά στις σκληρές σκοπιμότητες της εξωτερικής πολιτικής μιας τυπικής Μεγάλης Δύναμης.

Η Βρετανία ενίσχυε παντοιοτρόπως το ενωτικό κίνημα στην Ιταλία, που αντικειμενικά στρεφόταν κατά της Αυστρίας και κυρίως Γαλλίας (του ιδιαίτερα φιλόδοξου Ναπολέοντος ΙΙΙ στην Μεσογειακή του πολιτική). Αμφότερες οι ανταγωνίστριες της Βρετανίας δυνάμεις ευνοούντο από την πολυδιάσπαση και αδυναμία της Ιταλικής χερσονήσου. Την ίδια στιγμή, η Βρετανία όχι μόνο δεν ενίσχυε το ίδιο ιδεολογικο-πολιτικό κίνημα στα Ιόνια νησιά, αλλά το κατεδίωκε. Οι ιδέες του Ρισορτζιμέντο και της κατά Ματσίνι αρχής των εθνοτήτων δεν έπρεπε να μολύνουν τα Ιόνια. Εξ ου και η απομεμακρυσμένη τοποθεσία των Γιατρόνων, εξ ου και τα φαντάσματα!

Σημ.1: Ο Αντώνης Λιάκος στο βιβλίο του «Η Ιταλική Ενοποίηση και η Μεγάλη Ιδέα 1859-1862» (1985) δείχνει με ενάργεια τους κοινούς ιδεολογικούς τόπους Ιταλικού Ρισορτζιμέντο και Ιονίων Ριζοσπαστών. Επίσης, στις δημοσιεύσεις του, ο Δημήτρης Αρβανιτάκης τονίζει τους κοινούς τόπους των δύο κινημάτων. Και οι δύο ιστορικοί δείχνουν ότι ακόμη και οι εσωτερικές συγκρούσεις (Καβούρ - Ματσίνι, Λομβάρδου - Μομφεράτου) είχαν κοινό χαρακτήρα ως προς τον τόνο στο εθνικό ή το κοινωνικό ζήτημα. (Καβούρ, Λομβάρδος προέκριναν το εθνικό, ενώ Ματσίνι, Μομφεράτος το κοινωνικό.)

Σημ.2: «Εις τας Ματσινικάς ιδέας ομνύω», δήλωνε ο ριζοσπαστικότερος των Ιονίων Ριζοσπαστών Ιωσήφ Μομφεράτος.

ΥΓ: Για την δύναμη των φαντασμάτων και των σχετικών θρύλων μην έχετε αμφιβολία – ακόμη και σήμερα. Περάστε μια νύχτα μόνος σας από εκεί και θα το διαπιστώσετε