«Ορθοδοξία, πολιτική και εθνικά θέματα» του Γ.Κοντού

ΚΕΡΚΥΡΑ. Οι μέρες αυτές είναι γεμάτες θρησκευτικό αίσθημα. Είναι λογικό. Χριστούγεννα έχουμε. Πέρα όμως από το τρυφερό μήνυμα της γέννησης του Χριστού και το θρησκευτικό κλίμα των ημερών, βλέπει κανείς πολλή πολιτική στην θρησκεία τελευταία. Το χειρότερο είναι ότι τα πράγματα κινούνται, μάλλον ανησυχητικά, στους κόλπους της Ορθοδοξίας. 

Μόλις στις 29/12/2021, η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Μόσχας, αποφάσισε να δεχθεί στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Μόσχας 102 κληρικούς του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας από οκτώ χώρες της Αφρικής και να δημιουργήσει την Ρωσική Πατριαρχική Εξαρχία Αφρικής! Πολύ επιθετική κίνηση, η οποία μπαίνει, βέβαια, σε ξένα ορθόδοξα «χωράφια».

Μάλιστα, σαν να μην έφτανε αυτό, αλλά επικεφαλής της Εξαρχίας του Πατριαρχείου Μόσχας στην Αφρική ορίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος Ερεβάν και Αρμενίας κ. Λεωνίδας. Δηλαδή η Ρωσία ενέπλεξε σε ένα ζήτημα που αφορά διείσδυση σε ένα Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο και μια τρίτη Ορθόδοξη Εκκλησία, αυτή της Αρμενίας (δορυφόρο της Εκκλησίας της Ρωσίας), πράγμα που κάνει το όλο θέμα ακόμα πιο περίπλοκο. 

Παραδοσιακά, επίσης, και περισσότερο τα τελευταία χρόνια, οι σχέσεις μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και του Πατριαρχείου Μόσχας είναι μάλλον παγωμένες, κακές και ανταγωνιστικές. Αυτό όμως που τέντωσε πολύ το σχοινί, ήταν η απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχη να αναγνωρίσει το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ουκρανίας, μιας χώρας που η Ρωσία θέλει να την έχει στην απόλυτη επιρροή της (όπως και η Εκκλησία της Ρωσίας την Εκκλησία της Ουκρανίας). 

Είναι επίσης γνωστό, ότι η Ρωσική Εκκλησία αυξάνει, τελευταία, την επιρροή της στο επίσης Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, πράγμα που επιδιώκει λόγω της τεράστιας ιστορίας του και της στρατηγικής σημασίας του. 

Για να μην μιλήσει κανείς για την συνεχή επίσης αυξανόμενη Ρωσική επιρροή στο Αγίον Όρος με την γιγαντοποίηση της Ρωσικής Μονής του Αγίου Παντελεήμονος. 

Η Ρωσική Εκκλησία προσπαθεί να κάνει μια επεκτατική πολιτική εκμεταλλευόμενη ότι πίσω της έχει ένα τεράστιο Κράτος. Τα Ελληνορθόδοξα Πατριαρχεία μας δεν έχουν πίσω τους μια υπερδύναμη, αλλά έχουν την μεγάλη, σεβαστή και μακραίωνη ιστορία τους. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αν συρρικνωθούν, συρρικνώνεται το έθνος μας και η παγκόσμια επιρροή μας. Και αν τα χάσουμε, δεν ανακτώνται πια (βλέπε Πατριαρχείο Αντιοχείας, όπου η ελληνική παρουσία στην κεφαλή του διήρκεσε από το 1724 έως το 1898, οπότε και χάθηκε οριστικά και έκτοτε είναι Αραβικό). 

Αναρωτιέται κανείς, μέρες που είναι. Μήπως μπήκε πολλή πολιτική στην Ορθοδοξία; Μήπως αυτό βλάπτει την Ορθοδοξία, μάλιστα σε μια εποχή που γίνεται ένα τέτοιο θετικό πλησίασμα με την Καθολική Εκκλησία και τον προκαθήμενο της; 

Ένα είναι το σίγουρο. Η Ελλάδα πρέπει να προστατεύει τα Ελληνικά Πατριαρχεία σαν κόρες οφθαλμού. Πρέπει να είναι η αιχμή του δόρατος της διεθνούς διπλωματίας μας. Θρησκευτικής, γεωπολιτικής και πολιτιστικής. Η Ρωσία επιδιώκει να διεμβολίσει τα Ελληνικά, τόσο σημαντικά, αυτά ερείσματα. Δεν πρέπει να της το επιτρέψουμε, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να οικοδομήσουμε με την Εκκλησία της, την συνεργασία και την αλληλεγγύη που χρειάζεται, ώστε ο Ορθόδοξος κόσμος να μην είναι πια τόσο προκλητικά διαιρεμένος.
 
Γιάννης Μ. Κοντός 
Δικηγόρος