Η κυπριακή τραγωδία του 1974
Κώστας Βέργος
24 Ιουλίου 2020
/ 17:38
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΓΟΣ
Η Κύπρος με την Τουρκική εισβολή στις 20 Ιουλίου 1974 βίωσε ένα δράμα 3.000 νεκρών, 200.000 ξεριζωμένων, 20.000 εγκλωβισμένων, 1600 αγνοουμένων και μίας de facto διχοτόμησης του νησιού.
Πέντε μέρες πριν, είχε βιώσει ένα δράμα μιας εμφύλιας σφαγής (Μακαριακών και αντι-Μακαριακών) με 91 νεκρούς. Οι πραξικοπηματίες των Αθηνών γνώριζαν ότι το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 εναντίον του νομίμου προέδρου της ανεξάρτητης (και υπό τρεις εγγυήσεις) Κύπρου θα πυροδοτούσε την επέμβαση της Τουρκίας.
Μοιραία πρόσωπα του πραξικοπήματος εναντίον Μακαρίου, οι Μπονάνος, Γεωργίτσης, Σαμψών, δήλωσαν όλοι σε κατοπινές συνεντεύξεις ότι γνώριζαν τις πολεμικές προετοιμασίες των Τούρκων μετά από τις αλλεπάλληλες προηγούμενες αποτυχημένες απόπειρες δολοφονίας κατά του Μακαρίου. Ο πιο μοιραίος όλων, ο σκιώδης δικτάτωρ των Αθηνών Ιωαννίδης, δεν μίλησε ποτέ, ούτε στο δικαστήριο που τον δίκασε, για τις υψηλές διαβεβαιώσεις των ΗΠΑ (που ακριβώς εκείνες τις μέρες καθαιρούσαν τον Νίξον και ήσαν επομένως αναξιόπιστες για όποιες «διαβεβαιώσεις»).
Στις 2 Ιουλίου ο Μακάριος είχε διαμαρτυρηθεί στον χουντικό πρόεδρο της Αθήνας, Γκιζίκη, για τις δολοφονικές απόπειρες εκ μέρους των Αθηνών. Οι Τούρκοι θέρμαιναν τις μηχανές. Την ημέρα του πραξικοπήματος, μετά τον βομβαρδισμό του Προεδρικού μεγάρου, οι πραξικοπηματίες κόμπαζαν ότι ο Μακάριος ήταν νεκρός, για να διαψευσθούν σε λίγο από τον ίδιο τον Μακάριο, ζωντανό. Δήλωναν ακόμη ότι το πραξικόπημα αφορούσε μόνον τους Έλληνες, για να διαψευσθούν σε πέντε μέρες από την Τουρκική απόβαση (αποβίβαση!) στην Κερύνεια.
Οι δικτάτορες των Αθηνών, όταν ενημερώθηκαν από τον ασθμαίνοντα Σαμψών για την Τουρκική εισβολή, απάντησαν ότι επρόκειτο περί ασκήσεως. Ο Σαμψών έβγαλε το τηλέφωνο από το παράθυρο για να ακούσει ο Μπονάνος στην Αθήνα τις βόμβες, αλλά ο Μπονάνος πάλι δεν επείσθη. Τα Ελληνικά υποβρύχια που στόχευαν τα Τουρκικά αποβατικά διατάχθηκαν να επιστρέψουν στις βάσεις τους! Τα Ελληνοκυπριακά ΠΑΟ στην Κερύνεια αποσύρθηκαν την προηγουμένη από την Κερύνεια!
Η Κερύνεια θα αποτελούσε το Τουρκικό προγεφύρωμα για την κατάκτηση της μισής Κύπρου. Οι σημερινοί ιδεολογικοί απόγονοι των μοιραίων εκείνων ανθρώπων ισχυρίζονται ότι ήταν ο Καραμανλής που έφταιγε που δεν αντιμετωπίσθηκε η εισβολή. Όμως, ο Καραμανλής ήλθε στην Αθήνα στις 24 Ιουλίου, ξημερώματα. Τα κρίσιμα 24ωρα ήταν μεταξύ 20 και 23. Στις 2 Αυγούστου, σε στρατιωτική σύσκεψη υπό τον Καραμανλή, οι ανώτατοι στρατιωτικοί (χουντικοί όλοι και ουδέποτε δικασθέντες) δήλωναν αδυναμία έναντι του διαμορφωθέντος συσχετισμού επί του εδάφους.
Το Κυπριακό χρονικό του Ιουλίου δεν είναι τραγωδία. Είναι ένα ατελείωτο δράμα με εκατοντάδες χιλιάδες θύματα. Οι κύριοι ήρωες, πραξικοπηματίες, στερούντο της πνευματικής ακεραιότητας των ηρώων μιας αληθινής τραγωδίας που, όπως μας δίδαξαν οι τραγικοί, συγκλονίζονται πάντα από τα μεγάλα ηθικά διλήμματα της ζωής. Οι ήρωες εδώ ήσαν απλώς ανήθικοι. Δεν θα συγκλονίζονταν από τίποτα, ανίκανοι να σκεφθούν και τα στοιχειώδη ως προς τις συνέπειες των πράξεών τους.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΓΟΣ
Οικονομολόγος, διεθνολόγος, Ph.D.. Δίδαξε στην τεε επί 30 έτη, επί 13 διευθυντής επαλ. Συγγραφέας, ‘Γεωπολιτική των Εθνών’, Παπαζήσης, κλπ, και αρθρογράφος στον καθημερινό και ειδικό τύπο, συνεργάτης της ‘Ε’ από το 1990. Ραδιοφωνικός και τηλεοπτικός παραγωγός, ‘Απαρχές της Jazz’, ΕΡΑ Κέρκυρας, και τα πολιτικο--πολιτισμικά ‘Περιγράμματα’, Corfu Channel. Αλεξανδρινός, Κερκυραίος, Έλληνας, πολίτης του κόσμου. Συγγραφέας: Ντοστογιέφσκι. Φιλόσοφος: Χάνα Άρεντ. Απόφθεγμα: «Ζήσε σαν στην τελευταία σου μέρα, μάθαινε σαν να πρόκειται να ζεις αιώνια», Γκάντι.
