Ο Αλέξης και ο καθηγητής του Χάρβαρντ
Χρυσόστομος Μπούκας
13 Ιουλίου 2016
/ 14:00
Ήταν χειμώνας του ’79 νομίζω. Θεαγένειο (Αντικαρκινικό νοσοκομείο Θεσ/νίκης). Αμφιθέατρο. Έρχονταν, λέει, για παρουσίαση σε νεώτερες (τότε) εξελίξεις στον καρκίνο, ένας καθηγητής του Χάρβαρντ, Ελληνοαμερικάνος, γνωστότατος στην βιβλιογραφία, πρωτοποριακός και ερευνητής.
Όλοι εκεί. Μικροί, μεγάλοι. Από καθηγητάδες ιατρικής μέχρι ειδικευόμενοι. Καρφίτσα δεν έπεφτε στο αμφιθέατρο. Οι καθηγητάδες, το θυμάμαι πολύ καλά, στις πρώτες θέσεις (βεβαίως, βεβαίως), με ιατρική μπλούζα σιδερωμένη, ατσαλάκωτη, μη σας πω ότι στο πλύσιμο είχαν βάλει και λουλάκι (πώς το θυμήθηκα τώρα αυτό!) για να είμαι ξέξασπρη, και από τον ήλιο ξεξασπρότερη, γραβάτα, κουρεμένοι ευπρεπώς, ξυρισμένοι κόντρα, παπούτσι λουστρίνι παρότι δεν φαίνονταν στα έδρανα που κάθονταν.
Περιμέναμε όλοι με ανυπομονησία. Και γω, γιατρουδάκι, με όλους τους άλλους. Τον είχα σκεφθεί τον καθηγητή του Χάρβαρντ, μεσόκοπο, ίσως με αμερικανιές, σαν να πούμε καρό πουκάμισο με παπιγιόν, λίγο ατημέλητα μαλλιά τύπου Αϊνστάιν και κάτι τέτοια.
Περνούσε η ώρα και κάποια στιγμή ένας τύπος, με μούσι, δεν θα το έλεγα περιποιημένο, αντίθετα σαν να είχε μόλις βγει από παραδοσιακό θεσσαλονικιό πατσατζίδικο, μαλλιά τύπου αφάνα, πατημένα από το ένα μέρος, σαν να μην είχε κοιμηθεί καλά το βράδυ και τούλειπε και η χτένα, μια μπλούζα φαρδιά με σηκωμένα μέχρι τον αγκώνα τα μανίκια. Πανταλόνι φαρδύ, παπουτσάκι πάνινο αθλητικό με φωσφωριζέ ρίγες! Αθλητικός τύπος.
Έκανε έτσι να περάσει, κατέβηκε από τα ακριανά σκαλιά του αμφιθεάτρου και ανέβηκε στο βήμα. Ενώπιον όλων!!! Ω, ιεροσυλία. Τούκαναν από κάτω σήμα να συντομεύσει, να διορθώσει ό,τι ήταν να διορθώσει γρήγορα και να κατέβει από κει πάνω, γιατί περιμέναμε όλοι τον καθηγητή του Χάρβαρντ! Εργάτης μικροφωνικών εγκαταστάσεων θα ήταν. Βεβήλωσε το άβατο του αμφιθεάτρου.
Μα έστω και εργάτης, ήταν δυνατόν να παρουσιάζεται μπροστά στους καθηγητάδες έτσι; Είναι δυνατόν; Τέλος πάντων, ήταν αναγκαίος για να δουλεύουν καλά οι μικροφωνικές εγκαταστάσεις. Αλλά, ό,τι είχε να κάνει, να το κάνει γρήγορα και να φύγει από κει πάνω. Περιμέναμε τον καθηγητή!
Ατάραχος αυτός άρχισε να μιλάει στο μικρόφωνο. Ελληνικά. Άρχισε να μιλάει για τον καρκίνο και τις νέες έρευνες. Στα Ελληνικά λέμε. Άπταιστα.
Αμηχανία σε όλο το ακροατήριο στην αρχή. Σιγή και προσήλωση σε όσα σαν παραμύθι έφευγαν από το στόμα του μετά. Χωρίς δυσκολία σε έβαζε σε έναν μαγικό κόσμο γνώσης. Δάσκαλος. Σαν να άκουγες παραμύθι. Δεν χόρταινες να τον ακούς. Χωρίς σημειώσεις ή κείμενα μπροστά του. Μία προς μία οι λέξεις, οι φράσεις, τα νοήματα, η επιστήμη έφευγαν από τα χείλη του και καρφώνονταν στο μυαλό σου. Σαν να σε είχε βάλει σε ένα διαστημόπλοιο και αυτός κυβερνήτης σου έκανε περιήγηση στον απέραντο κόσμο της επιστήμης. Και η μία ομορφιά να διαδέχεται την άλλη ομορφιά της γνώσης. Ηλικία; Γύρω στα 35. Παραπάνω δεν τον έκανα. Καθηγητής ιατρικής, ερευνητής καρκίνου στο Χάρβαρντ! Αναγνωρισμένος για τη βιβλιογραφία του διεθνώς.
Στο τέλος της ομιλίας του καταχειροκροτήθηκε. Αυτός ο τύπος με τα απεριποίητα μαλλιά και μούσια. Νόμιζες ότι θα πέσουν τα θεμέλια του Θεαγενείου. Ήταν ξεκάθαρο. Ό,τι ένοιωσα εγώ, αποτυπώθηκε σε όλους που στο τέλος εκδηλώθηκαν με το τρανταχτό χειροκρότημα. Κάπου εφτά λεπτά χειροκρότημα!!! Ούτε ο Φον Κάραγιαν στις καλλίτερες του δεν εισέπραξε τόσο ζωηρό, αυθόρμητο και παρατεταμένο χειροκρότημα.
Μετά πήραν το λόγο για κάποια ερωτήματα οι καθηγητάδες. Μου έδωσαν την εντύπωση ότι ντε και καλά ήθελαν να δηλώσουν την παρουσία τους. Δεν μπορεί ένα σχολιαρόπαιδο, να παίζει μπάλα μέσα στην έδρα τους και εκείνοι να κάθονται στην εξέδρα. Ήταν και αυτοί αμερικανοσπουδαγμένοι. Γιαυτό έπαιρναν τεράστια (τότε) ποσά να κάνουν μια εγχείρηση, να αποφασίσουν μια χημειοθεραπεία ή αν θα κάνουν σε κάποιον καρκινοπαθή ακτινοθεραπεία.
Οι ερωτήσεις τους μπουρδουκλωμένες. Δεν είχαν απορία. Ήθελαν να δείξουν στους θεατές του Κολοσσαίου που πήραν το μέρος του Σπάρτακου, ότι καλά τα είπε ο καθηγητής από το Χάρβαρντ, αλλά υπάρχουν και άλλες απόψεις. Οι δικές τους.
Εκείνος γλυκός (έτσι μου φάνταζε μετά τη διάλεξη) με φωνή μπάσα, αργή και απολύτως κατανοητή απαντούσε. Δεν ξέρω, αλλά ακόμη και σήμερα, μου έχει μείνει η εντύπωση, ότι απαντούσε χωρίς απολύτως καμία νύξη στο λόγο ή στην γλώσσα του σώματός του για απαξίωση των ερωτήσεων, έπαρσης ή ακόμα υπεροχής των όσων έλεγε. Όλοι όμως καταλάβαμε πόσο σωστός ήταν ο.. καθηγητής του Χάρβαρντ που μόλις βγήκε από το θεσσαλονικιώτικο πατσατζίδικο!
Αλέξη, προσωπικά δεν με ενοχλεί καθόλου που δεν φοράς γραβάτα. Μα καθόλου! Σημειολογία τη θεωρώ. Αλλά υποστήριξέ το, γαμώτο. Προσπάθησε τουλάχιστον. Μην είσαι άδειο πουκάμισο. Γίνε ο καθηγητής του Χάρβαρντ! Αν δεν μπορείς, δεν χάθηκε ο κόσμος βρε αδερφέ, αύριο κιόλας φόρα τη γραβάτα σου. Στο μπούγιο κανένας δεν θα σε προσέξει.
Με οίκτο,
Περιμέναμε όλοι με ανυπομονησία. Και γω, γιατρουδάκι, με όλους τους άλλους. Τον είχα σκεφθεί τον καθηγητή του Χάρβαρντ, μεσόκοπο, ίσως με αμερικανιές, σαν να πούμε καρό πουκάμισο με παπιγιόν, λίγο ατημέλητα μαλλιά τύπου Αϊνστάιν και κάτι τέτοια.
Περνούσε η ώρα και κάποια στιγμή ένας τύπος, με μούσι, δεν θα το έλεγα περιποιημένο, αντίθετα σαν να είχε μόλις βγει από παραδοσιακό θεσσαλονικιό πατσατζίδικο, μαλλιά τύπου αφάνα, πατημένα από το ένα μέρος, σαν να μην είχε κοιμηθεί καλά το βράδυ και τούλειπε και η χτένα, μια μπλούζα φαρδιά με σηκωμένα μέχρι τον αγκώνα τα μανίκια. Πανταλόνι φαρδύ, παπουτσάκι πάνινο αθλητικό με φωσφωριζέ ρίγες! Αθλητικός τύπος.
Έκανε έτσι να περάσει, κατέβηκε από τα ακριανά σκαλιά του αμφιθεάτρου και ανέβηκε στο βήμα. Ενώπιον όλων!!! Ω, ιεροσυλία. Τούκαναν από κάτω σήμα να συντομεύσει, να διορθώσει ό,τι ήταν να διορθώσει γρήγορα και να κατέβει από κει πάνω, γιατί περιμέναμε όλοι τον καθηγητή του Χάρβαρντ! Εργάτης μικροφωνικών εγκαταστάσεων θα ήταν. Βεβήλωσε το άβατο του αμφιθεάτρου.
Μα έστω και εργάτης, ήταν δυνατόν να παρουσιάζεται μπροστά στους καθηγητάδες έτσι; Είναι δυνατόν; Τέλος πάντων, ήταν αναγκαίος για να δουλεύουν καλά οι μικροφωνικές εγκαταστάσεις. Αλλά, ό,τι είχε να κάνει, να το κάνει γρήγορα και να φύγει από κει πάνω. Περιμέναμε τον καθηγητή!
Ατάραχος αυτός άρχισε να μιλάει στο μικρόφωνο. Ελληνικά. Άρχισε να μιλάει για τον καρκίνο και τις νέες έρευνες. Στα Ελληνικά λέμε. Άπταιστα.
Αμηχανία σε όλο το ακροατήριο στην αρχή. Σιγή και προσήλωση σε όσα σαν παραμύθι έφευγαν από το στόμα του μετά. Χωρίς δυσκολία σε έβαζε σε έναν μαγικό κόσμο γνώσης. Δάσκαλος. Σαν να άκουγες παραμύθι. Δεν χόρταινες να τον ακούς. Χωρίς σημειώσεις ή κείμενα μπροστά του. Μία προς μία οι λέξεις, οι φράσεις, τα νοήματα, η επιστήμη έφευγαν από τα χείλη του και καρφώνονταν στο μυαλό σου. Σαν να σε είχε βάλει σε ένα διαστημόπλοιο και αυτός κυβερνήτης σου έκανε περιήγηση στον απέραντο κόσμο της επιστήμης. Και η μία ομορφιά να διαδέχεται την άλλη ομορφιά της γνώσης. Ηλικία; Γύρω στα 35. Παραπάνω δεν τον έκανα. Καθηγητής ιατρικής, ερευνητής καρκίνου στο Χάρβαρντ! Αναγνωρισμένος για τη βιβλιογραφία του διεθνώς.
Στο τέλος της ομιλίας του καταχειροκροτήθηκε. Αυτός ο τύπος με τα απεριποίητα μαλλιά και μούσια. Νόμιζες ότι θα πέσουν τα θεμέλια του Θεαγενείου. Ήταν ξεκάθαρο. Ό,τι ένοιωσα εγώ, αποτυπώθηκε σε όλους που στο τέλος εκδηλώθηκαν με το τρανταχτό χειροκρότημα. Κάπου εφτά λεπτά χειροκρότημα!!! Ούτε ο Φον Κάραγιαν στις καλλίτερες του δεν εισέπραξε τόσο ζωηρό, αυθόρμητο και παρατεταμένο χειροκρότημα.
Μετά πήραν το λόγο για κάποια ερωτήματα οι καθηγητάδες. Μου έδωσαν την εντύπωση ότι ντε και καλά ήθελαν να δηλώσουν την παρουσία τους. Δεν μπορεί ένα σχολιαρόπαιδο, να παίζει μπάλα μέσα στην έδρα τους και εκείνοι να κάθονται στην εξέδρα. Ήταν και αυτοί αμερικανοσπουδαγμένοι. Γιαυτό έπαιρναν τεράστια (τότε) ποσά να κάνουν μια εγχείρηση, να αποφασίσουν μια χημειοθεραπεία ή αν θα κάνουν σε κάποιον καρκινοπαθή ακτινοθεραπεία.
Οι ερωτήσεις τους μπουρδουκλωμένες. Δεν είχαν απορία. Ήθελαν να δείξουν στους θεατές του Κολοσσαίου που πήραν το μέρος του Σπάρτακου, ότι καλά τα είπε ο καθηγητής από το Χάρβαρντ, αλλά υπάρχουν και άλλες απόψεις. Οι δικές τους.
Εκείνος γλυκός (έτσι μου φάνταζε μετά τη διάλεξη) με φωνή μπάσα, αργή και απολύτως κατανοητή απαντούσε. Δεν ξέρω, αλλά ακόμη και σήμερα, μου έχει μείνει η εντύπωση, ότι απαντούσε χωρίς απολύτως καμία νύξη στο λόγο ή στην γλώσσα του σώματός του για απαξίωση των ερωτήσεων, έπαρσης ή ακόμα υπεροχής των όσων έλεγε. Όλοι όμως καταλάβαμε πόσο σωστός ήταν ο.. καθηγητής του Χάρβαρντ που μόλις βγήκε από το θεσσαλονικιώτικο πατσατζίδικο!
Αλέξη, προσωπικά δεν με ενοχλεί καθόλου που δεν φοράς γραβάτα. Μα καθόλου! Σημειολογία τη θεωρώ. Αλλά υποστήριξέ το, γαμώτο. Προσπάθησε τουλάχιστον. Μην είσαι άδειο πουκάμισο. Γίνε ο καθηγητής του Χάρβαρντ! Αν δεν μπορείς, δεν χάθηκε ο κόσμος βρε αδερφέ, αύριο κιόλας φόρα τη γραβάτα σου. Στο μπούγιο κανένας δεν θα σε προσέξει.
Με οίκτο,
