Η Ένωση της Επτανήσου με τη μητέρα Ελλάδα

Τα Επτάνησα για πάνω από εξίμισι αιώνες ( 1204-1864) ζουν κάτω από δυτικοευρωπαϊκή κατοχή αποικιοκρατικού χαραχτήρα. Μέσα σε εξίσου δυσμενείς του τουρκικού ζυγού συνθήκες, κατορθώνουν να διαφυλάξουν αλώβητη την εθνική τους ταυτότητα. Το επίτευγμα επιτυγχάνεται με την διατήρηση των τριών διαχρονικών πυλώνων του ελληνισμού: Της γλώσσας, της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης, και της λαϊκής παράδοσης. Η Επτανησιακή σχολή αποτελεί κορυφαίο σταθμό στην πνευματική πορεία του Ελληνισμού.

Τα νησιά του Ιονίου σε όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας υπήρξαν καταφύγιο των διωκόμενων από τους Τούρκους πληθυσμών της κυρίως Ελλάδας αλλά και χώρος ανεφοδιασμού για νέες πολεμικές επιχειρήσεις κατά των τούρκων κατακτητών. Εδώ λ.χ. κατέφυγαν διωκόμενοι οι Σουλιώτες και οι Παργινοί καθώς και μεγάλο κομμάτι της κλεφτουριάς. Το 1806 όταν οι Τούρκοι πέτυχαν ισχυρό πλήγμα στους κλέφτες του Μωριά ο Θ. Κολοκοτρώνης κατέφυγε στην Ζάκυνθο. Έτσι σφυρηλατήθηκαν ακόμη περισσότερο οι προαιώνιοι δεσμοί μεταξύ των Ελλήνων της Επτανήσου και της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Τα Επτάνησα με την συνθήκη των Παρισίων του 1815 περνούν από τη δεύτερη γαλλική κατοχή (1807) στην επονομαζόμενη προστασία της Αγγλίας, που θα διαρκέσει μισό αιώνα. Ο πρώτος άγγλος αρμοστής Μαίντλαντ αμέσως μετά την εγκατάστασή του στην Κέρκυρα επιχειρεί, σε συνεργασία με την τοπική αριστοκρατία, την διάβρωση της εθνικής συνείδησης των επτανησίων. Τούτο στόχευε στην κάμψη του διαφαινόμενου επαναστατικού τους οίστρου, μετά την διάχυση σ΄ ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο των αρχών της Γαλλικής Επανάστασης του 1789. 

Η επανάσταση του 1821 αναπτέρωσε το ηθικό των επτανησίων για την δική τους ανεξαρτησία και την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού. Εντονότερα μετά το 1830 και την δημιουργία του πρώτου ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, φούντωσε ο πόθος για την ένωση με τη μητέρα πατρίδα. Τότε αρχίζει μια μακρόχρονη σειρά αγώνων εθνικοαπελευθερωτικού χαραχτήρα που την πολιτική τους έκφραση ανέλαβε το Ριζοσπαστικό Κόμμα. Αξίζει με την ευκαιρία να σημειωθεί ότι οι εξεγέρσεις των λαϊκών στρωμάτων, κυρίως των αγροτών, εναντίον όλων των ευρωπαίων κατακτητών της Επτανήσου, όπως Ενετών, Γάλλων, Ρώσων και Άγγλων υπήρξαν συνεχείς σε όλη τη διάρκεια των εξίμισι αιώνων ξένης κατοχής. Το τίμημα υπήρξε πανάκριβο, με την καταβολή υψηλού φόρου αίματος για τους επτανήσιους Έλληνες προγόνους. 

Στο μικρό αυτό σημείωμα δεν χρησιμοποιώ τυχαία την λέξη μητέρα για την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα. Είναι από την διατύπωση του εορτασμού της 21ης Μαΐου των παιδικών μου χρόνων. Σήμερα αδικαιολόγητα, για να μην πω εσκεμμένα, παραλείπεται η λέξη μητέρα από την επίσημη ανακοίνωση των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της Ένωσης. Είναι μια λέξη που υπογραμμίζει την κοινή μήτρα γέννησης ολόκληρου του Ελληνισμού. Η επισήμανση αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία στις μέρες μας, που ανιστόρητοι νεοέλληνες αναφέρονται σε δημιουργία νέου ελληνικού έθνους! Ο ελληνισμός όμως, όπως γράφει και ο Κ. Δεσποτόπουλος, έχει αδιάλειπτη συνέχεια από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Εκείνο που δεν υπήρχε ήταν η ενιαία κρατική του οντότητα. Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν οι πόλεις- κράτη με συνείδηση της ελληνικότητάς στους. Ο Μ. Αλέξανδρος επεχείρησε να δημιουργήσει ενιαίο κράτος, αλλά οι διάδοχοί του κατακερμάτισαν την αυτοκρατορία παρότι υπήρχε κοινή εθνική συνείδηση. Το ίδιο συνέβη στην διάρκεια του μεσαίωνα και των βυζαντινών χρόνων. 

Για πρώτη φορά δημιουργήθηκε ενιαίο ελληνικό κράτος- και όχι βέβαια έθνος- το 1830. 

Σ’ αυτό θέλησαν και αγωνίστηκαν να ενσωματωθούν οι Επτανήσιοι. Κι ο πόθος τους έγινε πραγματικότητα! 

Το πρωί της 21ης Μαΐου 1864 η γαλανόλευκη κυμάτιζε στην κορυφή του Φρουρίου της Κέρκυρας!