Το σύμπλεγμα της Βρετανίας στα ανάκτορα της πόλης

Το ανάκτορο των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου  οικοδομείται  κατά την περίοδο 1819-1823 σε σχέδια του συνταγματάρχη George Whitmore και είναι - όπως και το μνημείο Maitland στην Πάνω Πλατεία - από τα πρωιμότερα νεοκλασικά που κτίσθηκαν στην Κέρ­κυρα

Η σημερινή εξωτερική εικόνα του ανακτόρου διαφέρει από την αρχική καθώς αφαιρέθηκε η μαλτέζικη πλάκα που κάλυπτε αρχικά το χώρο ανάμεσα στον κήπο με τον ανδριάντα του αρμοστή Adam και το κτίριο.

Η «Βρετανία»

Στο κυρίως ανάκτορο  κυριαρχούν οι μεγάλες επίπεδες επιφάνειες του ορόφου και η δωρική κιονοστοιχία του ισογείου.  Όμως η αρχική εντύπωση ήταν αρκετά διαφορετική καθώς η αφαίρεση, το 1864, της μεγάλης σύνθεσης – με ύψος μεγαλύτερο από τέσσερα μέτρα- που έστεφε το κτίριο, έβλαψε τελικά και την αρχιτεκτονική του. Η σύνθεση περιλάμβανε μια προσωποποίηση της Μεγάλης Βρετανίας στον τύπο κολοσσιαίας γυ­ναικείας μορφής, συνοδευόμενης από ένα ξαπλωμένο στα πόδια της λιοντάρι. Το σύνολο βρισκόνταν  μέσα σ’ ένα απήδαλο καράβι, σύμβολο της Κέρκυρας, πάνω από το στηθαίο, όπου βρίσκονται ακόμα οι ανάγλυφοι θυρεοί των άλλων νησιών και προσθέτουν έμφαση στο μεσαίο τμήμα του ανακτόρου.

Η σειρά των θυρεών των Εφτά Νησιών είναι έργα του Παύλου Προσαλένδη, όπως επιβεβαιώνει και ο Whitmore στα Απομνημονεύματά του. Ο ίδιος αναφέρεται και στη συνεργασία μαζί του και στην κατασκευή του μνημείου Maitland και είναι βέβαιο ότι οι δύο άνδρες συνδέθηκαν με αμοιβαία εκτίμηση και φιλία.

Στο μοναστήρι του Αγίου Φραγκίσκου

Η «Gazzetta» (φ. 21 Γεν./2 Φλε. 1822) έχει μια μικρή αναφορά  σχετική με την ολοκλήρωση της κατασκευής του συμπλέγματος και την έκθεσή του σε κοινή θέα.

Αναφέρει το σημείωμα (μετ. Σπύρος Καρύδης):

«Έφθασε σχεδόν στο τέλος του το τεράστιο άγαλμα της Βρετανίας, που πρόκειται να τοποθετηθεί στην κορυφή της πρόσοψης του νέου παλατιού που κατασκευάζεται. Το ύψος του είναι πάνω από 12 αγγλικά πόδια και θα έχει από τη μια πλευρά τον Λέοντα αναλογικά προς το ύψος του και από την άλλη την ασπίδα και ένα δείγμα πλοίου, “ακροστόλιον”, των ελλήνων.

Το έργο σμιλεύτηκε απο τον κ. Dimech, Μαλτέζο, κάτω από την άμεση διεύθυνση και σύμφωνα με το σχέδιο του κερκυραίου ιππότη Π. Προσαλέντη. Η ακρίβεια της σμίλευσης και το κλασικό στιλ με το οποίο φτιάχτηκε το έργο, ενωμένα με τόσα άλλα έργα που βγήκαν ή πρόκειται να βγουν από τα χέρια, και κάτω από τη διεύθυνση του ανωτέρω κερκυραίου καλλιτέχνη, δικαιολογούν την υπερηφάνεια του Νησιού, που  βλέπει μεταξύ των παιδιών του μια ιδιοφυία που με τόση αφιλοκέρδεια και καθαρό πατριωτισμό προσπάθησε να αφυπνίσει στην πατρίδα του την αγάπη και τον θαυμασμό για εκείνες τις καλές τέχνες για τις οποίες πάντα θαυμάζονταν οι έλληνες.

Το άγαλμα βρίσκεται στην αυλή της μονής του Αγίου Φραγκίσκου εκτεθειμένο σε δημόσια θέα.»

Τι απέγινε;

Το  μεσημέρι της 21^ης Μάη 1864 οι Άγγλοι έχουν εγκαταλείψει τη γη των Ιονίων Νήσων. Φεύγοντας, παίρνουν το άγαλμα της Βρετανίας και το μεταφέρουν στη Μάλτα. Έκτοτε αγνοείται η τύχη του.