Amerika: Εκδήλωση του Σχολείου των Φυλακών της Κέρκυρας
Κώστας Βέργος
13 Nov 2021
/ 12:48
Γράφει ο Κώστας Βέργος
Ο Άνθρωπος είναι η απάντηση όποια και αν είναι η ερώτηση.
Αντρέ Μπρετόν
Τι σχέση έχουν άραγε οι ήχοι του ρεμπέτικου των πρώτων Ελλήνων της Αμερικής με το σχολείο που λειτουργεί εδώ και μερικά χρόνια στις Φυλακές της Κέρκυρας; Τι σχέση έχουν τα πνευστά των Κερκυραίων σωφρονιστικών υπαλλήλων με την κιθάρα του Δημήτρη Μυστακίδη και τους παλιούς ήχους της Σμύρνης και του Πειραιά; Τι σχέση έχει η λαϊκή τέχνη με την καταδίκη και τους κατάδικους;
Θα υπάρχει πάντα η απορία μήπως έτσι καταδικάζεται η τέχνη ή μήπως έτσι αθωώνονται οι κατάδικοι.
Στην πρόσφατη εκδήλωση του Σχολείου των Φυλακών της Κέρκυρας (και των ‘Φίλων του Σχολείου’) στο Δημοτικό Θέατρο της πόλης, ενώθηκαν όλα δημιουργικά και λυτρωτικά. Οι κατάδικοι θα παραμείνουν στην φυλακή, αλλά με μαλακότερη την καρδιά. Οι σωφρονιστικοί δεν θα είναι ανθρωποφύλακες. Και η τέχνη θα κάνει για άλλη μια φορά την μόνη δουλειά που ξέρει να κάνει.
Η τέχνη δεν ξέρει να αθωώνει ή να καταδικάζει. Δεν ξέρει να βγάζει λόγους και να υπόσχεται καλύτερους κόσμους. Ξέρει όμως να μαλακώνει τις καρδιές των ανθρώπων, ακόμη και αυτών που κάποτε διέπραξαν τα βαρύτερα εγκλήματα. Και ξέρει, κυρίως, να ισορροπεί ανάμεσα στο καλό και το κακό.
Σ’ αυτή την διαρκή πάλη ανάμεσα στο καλό και το κακό, η τέχνη, μόνο, ξέρει ότι είμαστε και τα δύο. Και μόνο με την τέχνη, το καλό, όταν συναντάει το κακό, δεν χάνει την καλοσύνη του και δεν γίνεται και αυτό κακό. Κι έτσι στην απορία μήπως το κακό καταβροχθίσει το καλό, η τέχνη απαντάει πως όχι. Και τα δύο – και το καλό και το κακό – θα παραμείνουν ως είχαν και πριν την συνάντησή τους. Οι καρδιές μόνο μαλακώνουν με την τέχνη. Και αυτό από μόνο του είναι πολύ καλό.
Η όλη προχθεσινή εκδήλωση είχε τον τίτλο Amerika (από τον ομώνυμο τίτλο του δίσκου του Μυστακίδη του 2017). Αφορούσε τους πρώτους μετανάστες μας στην Αμερική. Αυτούς που, εκ των πραγμάτων, θα μάθαιναν γρήγορα, και πάνω στο πετσί τους, πόσο λεπτή και δυσδιάκριτη είναι μερικές φορές η γραμμή που χωρίζει την νομιμότητα από την παρανομία. Αυτούς που θα έκαναν τραγούδι την ζωή πάνω στο όριο. (Μουσικολόγοι θεωρούν το ρεμπέτικο ως το Ελληνικό μπλουζ.)
Δεν χρειάζεσαι πτυχίο κοινωνιολογίας για να καταλάβεις τι σημαίνει η κοινωνική προέλευση των μεταναστών. Δεν χρειάζεσαι πτυχίο ψυχολογίας για να καταλάβεις ότι οι άνθρωποι που μεταναστεύουν δεν είναι οι ταξιδευτές ενός πολυτελούς κρουαζιεροπλοίου. Από ανάγκη πήγαν εκεί. Και το ρεμπέτικο που τραγούδησαν εκεί ώριμο τέκνο της ανάγκης ήταν κι αυτό. Και η ανάγκη το έφερε να είναι πάνω στο όριο.
Αυτό το τέκνο αναβίωσαν προχθές στο Δημοτικό Θέατρο ο Δημήτρης Μυστακίδης και η προβολή της ταινίας Amerika (οπτικοακουστικό συνόδευμα του προαναφερθέντος δίσκου), κυρίως για να μας θυμίσουν ότι όλοι μας, καλοί ή κακοί, κάπως έτσι μαλακώνουμε τις καρδιές μας.
Όχι, αύριο θα μείνουμε όλοι στις ίδιες θέσεις που κατείχαμε και πριν την συνάντηση. Οι καλοί με τους καλούς, οι κακοί με τους κακούς. Κατά, λίγο, όμως σοφότεροι και ανθρωπινότεροι.
Όσο για το σχολείο, τον δάσκαλο, την δασκάλα, το πραγματικό δασκαλίκι, είναι και αυτό μέρος της τέχνης. Και μάλιστα της πιο βαθειάς. Αυτής που αλλάζει τον άνθρωπο και τον κάνει καλύτερο. Είναι μέρος του καλού.
Μπράβο παιδιά!
ΣΗΜ.1: Την εκδήλωση προλόγισε η κ. Καλλιόπη Δημητρούλη, πρόσωπο αναφοράς στην εκπαίδευση κρατουμένων στη χώρα μας αλλά και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Επί χρόνια σύμβουλος μορφωτικών θεμάτων στο Υπ. Δικαιοσύνης και με σημαντικό συγγραφικό έργο.
ΣΗΜ.2: Ο Δημήτρης Μυστακίδης, ένας από τους πιο έμπειρους, πολυοργανίστες της Ελληνικής μουσικής σκηνής, είναι από το 2001 καθηγητής στο τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής του ΤΕΙ Ηπείρου, όπου διδάσκει λαϊκή κιθάρα, λαούτο και σύνολα, και από το 2014 διδάσκει στο μεταπτυχιακό τμήμα της Σχολής Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Αντρέ Μπρετόν
Τι σχέση έχουν άραγε οι ήχοι του ρεμπέτικου των πρώτων Ελλήνων της Αμερικής με το σχολείο που λειτουργεί εδώ και μερικά χρόνια στις Φυλακές της Κέρκυρας; Τι σχέση έχουν τα πνευστά των Κερκυραίων σωφρονιστικών υπαλλήλων με την κιθάρα του Δημήτρη Μυστακίδη και τους παλιούς ήχους της Σμύρνης και του Πειραιά; Τι σχέση έχει η λαϊκή τέχνη με την καταδίκη και τους κατάδικους;
Θα υπάρχει πάντα η απορία μήπως έτσι καταδικάζεται η τέχνη ή μήπως έτσι αθωώνονται οι κατάδικοι.
Στην πρόσφατη εκδήλωση του Σχολείου των Φυλακών της Κέρκυρας (και των ‘Φίλων του Σχολείου’) στο Δημοτικό Θέατρο της πόλης, ενώθηκαν όλα δημιουργικά και λυτρωτικά. Οι κατάδικοι θα παραμείνουν στην φυλακή, αλλά με μαλακότερη την καρδιά. Οι σωφρονιστικοί δεν θα είναι ανθρωποφύλακες. Και η τέχνη θα κάνει για άλλη μια φορά την μόνη δουλειά που ξέρει να κάνει.
Η τέχνη δεν ξέρει να αθωώνει ή να καταδικάζει. Δεν ξέρει να βγάζει λόγους και να υπόσχεται καλύτερους κόσμους. Ξέρει όμως να μαλακώνει τις καρδιές των ανθρώπων, ακόμη και αυτών που κάποτε διέπραξαν τα βαρύτερα εγκλήματα. Και ξέρει, κυρίως, να ισορροπεί ανάμεσα στο καλό και το κακό.
Σ’ αυτή την διαρκή πάλη ανάμεσα στο καλό και το κακό, η τέχνη, μόνο, ξέρει ότι είμαστε και τα δύο. Και μόνο με την τέχνη, το καλό, όταν συναντάει το κακό, δεν χάνει την καλοσύνη του και δεν γίνεται και αυτό κακό. Κι έτσι στην απορία μήπως το κακό καταβροχθίσει το καλό, η τέχνη απαντάει πως όχι. Και τα δύο – και το καλό και το κακό – θα παραμείνουν ως είχαν και πριν την συνάντησή τους. Οι καρδιές μόνο μαλακώνουν με την τέχνη. Και αυτό από μόνο του είναι πολύ καλό.
Η όλη προχθεσινή εκδήλωση είχε τον τίτλο Amerika (από τον ομώνυμο τίτλο του δίσκου του Μυστακίδη του 2017). Αφορούσε τους πρώτους μετανάστες μας στην Αμερική. Αυτούς που, εκ των πραγμάτων, θα μάθαιναν γρήγορα, και πάνω στο πετσί τους, πόσο λεπτή και δυσδιάκριτη είναι μερικές φορές η γραμμή που χωρίζει την νομιμότητα από την παρανομία. Αυτούς που θα έκαναν τραγούδι την ζωή πάνω στο όριο. (Μουσικολόγοι θεωρούν το ρεμπέτικο ως το Ελληνικό μπλουζ.)
Δεν χρειάζεσαι πτυχίο κοινωνιολογίας για να καταλάβεις τι σημαίνει η κοινωνική προέλευση των μεταναστών. Δεν χρειάζεσαι πτυχίο ψυχολογίας για να καταλάβεις ότι οι άνθρωποι που μεταναστεύουν δεν είναι οι ταξιδευτές ενός πολυτελούς κρουαζιεροπλοίου. Από ανάγκη πήγαν εκεί. Και το ρεμπέτικο που τραγούδησαν εκεί ώριμο τέκνο της ανάγκης ήταν κι αυτό. Και η ανάγκη το έφερε να είναι πάνω στο όριο.
Αυτό το τέκνο αναβίωσαν προχθές στο Δημοτικό Θέατρο ο Δημήτρης Μυστακίδης και η προβολή της ταινίας Amerika (οπτικοακουστικό συνόδευμα του προαναφερθέντος δίσκου), κυρίως για να μας θυμίσουν ότι όλοι μας, καλοί ή κακοί, κάπως έτσι μαλακώνουμε τις καρδιές μας.
Όχι, αύριο θα μείνουμε όλοι στις ίδιες θέσεις που κατείχαμε και πριν την συνάντηση. Οι καλοί με τους καλούς, οι κακοί με τους κακούς. Κατά, λίγο, όμως σοφότεροι και ανθρωπινότεροι.
Όσο για το σχολείο, τον δάσκαλο, την δασκάλα, το πραγματικό δασκαλίκι, είναι και αυτό μέρος της τέχνης. Και μάλιστα της πιο βαθειάς. Αυτής που αλλάζει τον άνθρωπο και τον κάνει καλύτερο. Είναι μέρος του καλού.
Μπράβο παιδιά!
ΣΗΜ.1: Την εκδήλωση προλόγισε η κ. Καλλιόπη Δημητρούλη, πρόσωπο αναφοράς στην εκπαίδευση κρατουμένων στη χώρα μας αλλά και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Επί χρόνια σύμβουλος μορφωτικών θεμάτων στο Υπ. Δικαιοσύνης και με σημαντικό συγγραφικό έργο.
ΣΗΜ.2: Ο Δημήτρης Μυστακίδης, ένας από τους πιο έμπειρους, πολυοργανίστες της Ελληνικής μουσικής σκηνής, είναι από το 2001 καθηγητής στο τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής του ΤΕΙ Ηπείρου, όπου διδάσκει λαϊκή κιθάρα, λαούτο και σύνολα, και από το 2014 διδάσκει στο μεταπτυχιακό τμήμα της Σχολής Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
