"Ήταν ένα χαρμόσυνο μνημόσυνο..." (photos)
Το διήμερο αφιέρωμα στη μνήμη του Χ. Ξανθουδάκη, από το Τ.Μ.Σ.
Αφιερωμένες στη μνήμη του εκλιπόντος Ομότιμου Καθηγητή και πρώην Αντιπρύτανη του Ιονίου Πανεπιστημίου, συνθέτη και μουσικολόγου, Χάρη Ξανθουδάκη (1950-2023), ήταν οι διήμερες εκδηλώσεις που διοργάνωσε το Τμήμα Μουσικών Σπουδών (Τ.Μ.Σ.), επ' αφορμή και της προ ημερών συμπλήρωσης ενός έτους από τον αδόκητο χαμό του. Οι εκδηλώσεις αυτές έλαβαν χώρα στην αίθουσα τελετών της Ιονίου Ακαδημίας την Παρασκευή 6 και το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου, αποτελώντας ένα "χαρμόσυνο μνημόσυνο" (όπως χαρακτηριστικά σχολίασε η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιωάννα Εκμεκτσόγλου) στον ιδρυτή και διαμορφωτή του Τ.Μ.Σ.
Η πρώτη ημέρα άνοιξε με σύντομους χαιρετισμούς από τον Πρύτανη του Ιονίου Πανεπιστημίου, Καθηγητή Ανδρέα Φλώρο, τον Κοσμήτορα της Σχολής Οπτικοακουστικών Τεχνών του, Καθηγητή Ανδρέα Γιαννακουλόπουλο και τον Αντιδήμαρχο Πολιτισμού, Κώστα Βουσολίνο. Αμέσως μετά και από την εισαγωγική ομιλία της Προέδρου του Τ.Μ.Σ., Καθηγήτριας Αναστασίας Σιώψη, οι καθηγητές Ευστάθιος Μακρής, Πάνος Βλαγκόπουλος και Νίκος Τσούχλος αναφέρθηκαν στο πολύπλευρο και ιδιαίτερα σημαντικό διοικητικό και ερευνητικό έργο του Χάρη Ξανθουδάκη, ενώ στη συνέχεια τον λόγο πήραν οι Ανδρέας Γεωργοτάς, Κώστας Ζερβόπουλος και Δημήτρης Μπρόβας οι οποίοι διατέλεσαν υπό την εποπτεία του κατά το διδακτορικό τους.
Ακολούθησε συναυλία με μουσικά έργα και μελοποιημένη ποίηση του Χάρη Ξανθουδάκη. Η αρχή έγινε με τρία έργα του μουσικής δωματίου ή για σόλο όργανο: τη Sonatina για δύο φλάουτα (1984), το Conspiration sans silence για σόλο κλαρινέτο / μπάσο κλαρινέτο (1984) και το Divertimento για κλαρινέτο, βιολί, βιόλα και βιολοντσέλο (1996–1998). Τα ερμήνευσαν καθηγητές, φοιτητές και απόφοιτοι του Τ.Μ.Σ. Ακολούθησαν τα Τέσσερα έργα για φωνή και πιάνο, που συνέθεσε πρόσφατα ο Ιωσήφ Παπαδάτος, μελοποιώντας ισάριθμα ποιήματα του Χάρη Ξανθουδάκη από την ποιητική του συλλογή Παρήχηση Ζωής (εκδόσεις Θυμέλη, 2018). Τα ερμήνευσε η Ρόζα Πουλημένου, με τη συνοδεία της Μαριλένας Ελούλ στο πιάνο. Η συναυλία ολοκληρώθηκε με το εμβληματικότερο, ίσως, έργο του Ξανθουδάκη, την Λειτουργία (1999). Αποδόθηκε από την Ορχήστρα και το Φωνητικό Σύνολο του Τ.Μ.Σ., υπό τη διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη (διδασκαλία Φωνητικού Συνόλου: Δημήτρης Κτιστάκης) και με σολίστ την Ρόζα Πουλημένου.
Η δεύτερη ημέρα των εκδηλώσεων ξεκίνησε με τις αναμνήσεις που μοιράστηκαν με το κοινό η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιωάννα Εκμεκτσόγλου, οι αφυπηρετήσαντες καθηγητές του Τ.Μ.Σ. Σωκράτης Άνθης, Μιράντα Καλδή, Δημήτρης Μαραγκόπουλος και Έλενα Μουζάλα, καθώς και απόφοιτοι του Τμήματος, από τα όσα βίωσαν κατά τη συνεργασία τους με τον Χάρη Ξανθουδάκη, αλλά και από το έργο του ευρύτερα. Και στην περίπτωση αυτή, όπως και την προηγούμενη ημέρα, η φράση "χάρις στον Χάρη" ακούστηκε πολλές φορές...
Ακολούθησε νέα συναυλία αφιερωμένη στη μνήμη του, αυτή τη φορά με έργα υποψήφιων διδακτόρων και φοιτητών του Τ.Μ.Σ. από την Τάξης του Καθηγητή Ιωσήφ Παπαδάτου, ο οποίος και τα προλόγισε. Πιο συγκεκριμένα ακούστηκαν κατά σειρά το έργο μουσικής δωματίου Cantus του Δημήτρη Παπίκα, το In Memoriam II του Σπύρου Κατσούρη, για σύνολο τρομπονιών, το In Memoriam του Raymond Premru για κουαρτέτο τρομπονιών, το Επίγραμμα του Σπύρου Ρέγγη, το Rondeau για το τέλος του χρόνου του Λευτέρη Βενιάδη και το Déjà vu (Φενάκης είδωλα) της Ελένης Σκάρκου. Τα τρία τελευταία είναι έργα για φωνή και πιάνο, με στίχους επίσης από την προαναφερθείσα ποιητική συλλογή Παρήχηση Ζωής. Τραγούδησαν η Εύα Καργιοφύλη και η Μαργαρίτα Στάντλερ με τη συνοδεία της Σταυρούλας Μάλλιακα και του Τιμόθεου Τσιγούρωφ στο πιάνο.
Το αφιερωματικό διήμερο του Τ.Μ.Σ. στη μνήμη του ουσιαστικού θεμελιωτή του, ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση έργων ηλεκτρονικής μουσικής, ένα είδος του οποίου ο εκλιπών επίσης υπήρξε πρωτοπόρος. Αναλυτικότερα ακούστηκαν τα έργα του Υπόγειες διαδρομές - Λαύριον (1997) και Βυζαντινά Κάστρα (2001), σε επιμέλεια της Μαριάννας Στραπατσάκη (σε συνδυασμό με οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις της οποίας τα προαναφερθέντα έργα έχουν παρουσιαστεί στην Θεσσαλονίκη), καθώς και τα έργα του Ανδρέα Μνιέστρη Σπουδή ΙΙ (1973), Motetus (1988) και Η αλληγορία των ωρών (1987). Αμφότεροι μίλησαν με τη σειρά τους για τις αναμνήσεις τους από τον Χάρη Ξανθουδάκη.
Το σύνολο των εκδηλώσεων μεταδόθηκε και διαδικτυακά και παραμένει διαθέσιμο στο κανάλι του Ιονίου Πανεπιστημίου στο Youtube, ενώ πλέον και το κτίριο όπου στεγάζεται το Τ.Μ.Σ. έχει ονομαστεί "Κτίριο Χάρης Ξανθουδάκης".
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι ανάλογη εκδήλωση-αφιέρωμα στη μνήμη του ιδρυτή του, Χάρη Ξανθουδάκη, διοργάνωσε στις 7 Νοεμβρίου και το -επίσης ιδρυθέν από εκείνον- Κέντρο Έρευνας-Τεκμηρίωσης του Ωδείου Αθηνών (ΚΕΤΩΑ), με αρκετούς προσκεκλημένους ομιλητές και διάφορα άλλα δρώμενα. Μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο της εκδήλωσης αυτής, ανακοινώθηκε και η θέσπιση βραβείου για τη συγγραφή επιστημονικής μελέτης (σε ετήσια ή διετή βάση) βασιζόμενης σε αρχειακό υλικό από το ΚΕΤΩΑ. Οι πρώτες πιστώσεις για το έπαθλο εξασφαλίστηκαν από τα χρήματα που είχαν δοθεί υπέρ του ΚΕΤΩΑ, αντί στεφάνων στην κηδεία του Χάρη Ξανθουδάκη.
ΦΩΤΟ@ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΑΡΤΙΝΗΣ
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΑΡΤΙΝΗΣ
Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1988. Είναι υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, στην Ιστορική Μουσικολογία. Ανακοινώσεις του έχουν παρουσιαστεί σε επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά μουσικολογικού και ιστορικού περιεχομένου. Ως μουσικολόγος έχει συνεργαστεί με φορείς όπως το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών κ.ά. Διδάσκει στο Ωδείο Κερκύρας και είναι υπεύθυνος του Αρχείου της Φιλαρμονικής Εταιρίας «Μάντζαρος».