Σάββατο 08.02.2025 ΚΕΡΚΥΡΑ

Η χρήσιμη και η απόλυτη αλήθεια

EDITORIAL
06 Φεβρουαρίου 2025 / 11:10
ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ

Άσχετα με το τι θα καταγραφεί ως απόλυτη αλήθεια με τη μορφή μιας δικαστικής ετυμηγορίας για τα Τέμπη, εάν και όποτε αυτή υπάρξει, το γεγονός δεν αλλάζει και είναι ότι χωρίς την «επανάσταση» των χαροκαμένων γονιών, η υπόθεση αυτή θα είχε κλείσει.

Η λογική του ανθρώπου δεν είναι ενιαίο φαινόμενο, αλλά διακρίνεται σε δύο μορφές, τη μαθηματική και την κοινή. Η κοινή λογική είναι το είδος λογικής που μας επιτρέπει να σκεφτούμε ότι αν ακούσουμε κρότους το βράδυ της Ανάστασης, πρόκειται για πυροτεχνήματα και όχι για πυροβολισμούς, ώστε η κλήση της αστυνομίας να καθίσταται αντιπαραγωγική. Η ανθρώπινη ευφυία διαπρέπει στους αιώνες κυρίως ως κοινή και όχι ως μαθηματική λογική.

Αντίστοιχα, στην Ιατρική, δεν μπορούμε ποτέ να πούμε με βεβαιότητα ότι ένας ασθενής έχει γρίπη βασισμένοι μόνο σε ένα θετικό τεστ γρίπης, αλλά στην περίπτωση που ο ασθενής έχει και συμπτώματα γρίπης, αυτό γίνεται εξαιρετικά πιθανότερο. Αυτή η συλλογιστική, που αξιοποιεί τις πιθανότητες να υπάρχει κάτι όχι γενικά, αλλά με βάση την ειδική πλαισίωσή του, ονομάζεται μπαϊεσιανή και είναι εξαιρετικά ισχυρή στις εφαρμογές του πραγματικού κόσμου, όπως είναι η ιατρική, η οικονομία, η πολιτική, η ψυχολογία, επειδή μας βοηθά να επιπλέουμε στην αβεβαιότητα χωρίς το υπερωκεάνιο της τέλειας γνώσης. Με αυτή την έννοια, αφορά πάντα την «χρήσιμη», σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, παρά την «απόλυτη» αλήθεια μιας τελικής πραγματικότητας. Η αλήθεια έχει άλλωστε μεγάλη αξία ακόμη και όταν πλησιάζεται.

Άσχετα με το τι θα καταγραφεί ως απόλυτη αλήθεια με τη μορφή μιας δικαστικής ετυμηγορίας για τα Τέμπη, εάν και όποτε αυτή υπάρξει, το γεγονός δεν αλλάζει και είναι ότι χωρίς την «επανάσταση» των χαροκαμένων γονιών, η υπόθεση αυτή θα είχε κλείσει. Έτσι, η χρήσιμη και βαριά αλήθεια, με βάση την κοινή λογική μας, δεν θα αλλάξει: δεν διακρίνει και δεν θα διακρίνει πια κανείς και πουθενά την πεποίθηση, την ελπίδα –ή  την εικασία έστω– ότι αυτό το κράτος ανήκει στους πολίτες του.

Μια ελάχιστη μειονότητα, των εκάστοτε μερικών χιλιάδων αρμών του, μπορεί να έχουν την εντύπωση ότι ανήκει έστω σε αυτούς, αν και η εντύπωσή τους αυτή αποδεικνύεται επίσης ψευδαίσθηση, κάθε –σπάνια– φορά που κάποιος εξ αυτών εγκαταλείπεται, ως ο υποτιθέμενα μόνος ευθυνόμενος, να αντιμετωπίσει τα λιοντάρια.

Μα αν όμως δεν ανήκει ούτε στους πολίτες του ούτε και στους αρμούς του, το κράτος αυτό θα πρέπει αναγκαστικά να ανήκει σε κάτι υπέρτερο, βαθύ και μη προσωποποιήσιμο, ίσως, ίσως –τι άλλο να σκεφτεί κανείς;– διαβολικό...

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ

ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΙΓΓΟΣ

Ο Κωνσταντίνος Χρ. Σπίγγος γεννήθηκε το 1971 στον Πειραιά και αποφοίτησε από το 3ο Λύκειο Χαϊδαρίου. Είναι νευρολόγος, απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών και ειδικευθείς στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» και στο Ινστιτούτο Νευρολογίας του Λονδίνου το 1999, όπου του απονεμήθηκε το Δίπλωμα Κλινικής Νευρολογίας από το πανεπιστήμιο UCL. Είναι μέλος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρίας και της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας από το 2004. Στα πλαίσια της κλινικής του δραστηριότητας, ως ειδικός νευρολόγος, έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης του Γ. Ν. Α. «Γ. Γεννηματάς», του ιδιωτικού θεραπευτηρίου «Υγεία», καθώς και επιμελητής του Γενικού Νομαρχιακού Νοσοκομείου Κέρκυρας. Έχει δεκάδες διεθνείς και ελληνικές δημοσιεύσεις και συμμετοχές σε επιστημονικά συνέδρια. Από το 2003 ζει και εργάζεται ως ιδιώτης γιατρός στην Κέρκυρα. Εκ παραλλήλου, ασκεί δραστηριότητες επιστημονικού συγγραφέα με εξειδίκευση στη Νευρολογία και στην Ψυχιατρική, δραστηριότητες ενημέρωσης και επιμόρφωσης στον τομέα της Νευρολογίας και της Ψυχιατρικής και στον ευρύτερο τομέα των σχέσεων ιατρού - ασθενούς, δραστηριότητες επιστημονικού συμβούλου και εκπαιδευτή για λογαριασμό εταιριών του φαρμακευτικού τομέα, καθώς και πολυετή δραστηριότητα στον τομέα της μετάφρασης και επιμέλειας κειμένων και βιβλίων ιατρικού και ευρύτερου ιατρο-κοινωνικού ενδιαφέροντος. Έχει διατελέσει εκλεγμένο μέλος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρίας Κεφαλαλγίας και του Ιατρικού Συλλόγου Κέρκυρας. Από το 2003 έως το 2009 υπήρξε επιστημονικός διευθυντής και τακτικός αρθρογράφος του περιοδικού εκλαϊκευμένης ιατρικής «Popular Medicine», μηνιαίου ένθετου της εφημερίδας «Καθημερινή». Σήμερα αρθρογραφεί στην εβδομαδιαία στήλη «Με κρότους και ψίθυρους» της κερκυραϊκής εφημερίδας «Καθημερινή Ενημέρωση» και είναι παραγωγός του ραδιοφωνικού ενθέτου «Επισυνάψεις» στον Κύμα FM 90,3. Έχει συγγράψει το βιβλίο εκλαϊκευμένης νευροεπιστήμης «Γνωστικός και ψυχικός εγκέφαλος» (2014), τη συλλογή έμμετρου και πεζού λόγου «Χρήζεις προστασίας» (2018), τη συλλογή φιλοσοφικού χαρακτήρα δοκιμίων «Επισυνάψεις» (2019) και την ποιητική συλλογή «Καλούπια αναπνοών» το 2021. Συμμετέχει στο καθημερινό κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι με συχνές διαλέξεις, παρουσιάσεις, εισηγήσεις, άρθρα γνώμης, δημόσιες παρεμβάσεις και πολιτική δράση.