Θερμόμετρα παντού;
Κώστας Σπίγγος
03 Ιουνίου 2020
/ 21:49
Τα μέτρα πρόληψης της CoViD-19 στην τουριστική περίοδο διαχωρίζονται σε μέτρα πρόληψης της εισαγωγής κρουσμάτων και σε μέτρα πρόληψης της μετάδοσης. Τα δεύτερα είναι εν πολλοίς αυτά που ήδη εκπονούνται και επιβάλλονται προοδευτικά ανά δραστηριότητα, τουριστική ή άλλη. Ως προς τα πρώτα, γίνεται πολύ κουβέντα.
Με τα αυστηρά επιδημιολογικά κριτήρια, θέλουμε οι πολίτες της χώρας μας να αναμειχθούν με πολίτες μόνο χωρών οι οποίες έχουν «την ίδια πυκνότητα κορωνοϊού στον αέρα τους» και που θα τον μεταφέρει το αεροπλάνο στο δικό μας αέρα. Λίγο-πολύ, το κριτήριο αυτό, που μαθηματικά εκφράζεται χοντρικά από το πηλίκο «ενεργά κρούσματα προς πληθυσμό», εφαρμόστηκε για την αρχική επιλογή των 29 χωρών που από 15 Ιουνίου θα μπορούν να στέλνουν τουρίστες απευθείας στα ελληνικά αεροδρόμια χωρίς περιορισμούς.
Με αδρούς υπολογισμούς, ανάμεσα στους 500.000 τουρίστες (του ιδανικού φετινού σεναρίου για την Κέρκυρα), θα υπάρχουν και 100-1000 αρχικοί φορείς (αυτή είναι η αδρή μέση αναλογία ενεργών φορέων στις 29 χώρες την ημερομηνία που γράφεται το παρόν άρθρο κι ας δεχτούμε ότι θα είναι ακόμη λιγότεροι στις 15 Ιουνίου), ενώ ένας ακόμη άγνωστος Χ είναι το ενδεχόμενο άνοιγμα των τουριστικών συνόρων σε πιο “επικίνδυνες” χώρες. (Το μεγάλο εύρος απόκλισης προκύπτει από την γνωστή πιθανή δεκαπλάσια αναλογία πραγματικών φορέων σε σχέση με τους επίσημα διαγνωσμένους σε κάθε χώρα). Ελπίζουμε λοιπόν ότι με τα παρόντα μέτρα πρόληψης και επιτήρησης θα καταφέρουμε να κρατήσουμε την εισαγωγή σε αποδεκτά επίπεδα. Για να γίνει όμως αυτό, χρειαζόμαστε και μετρήσεις οι οποίες θα πρέπει να διενεργούνται με βάση κριτήρια που θα αποφασίσουμε.
Το βασικό χαρακτηριστικό προληπτικών μετρήσεων που θα μείωναν την εισαγωγή φορέων του κορωνοϊού δια των τουριστικών πτήσεων θα έπρεπε να είναι το κόστος ανά μέτρηση και φυσικά, η ακρίβεια αυτής της μέτρησης. Η εξέταση PCR δεν είναι κατάλληλη για αυτό, τόσο λόγω του πολύ μεγάλου κόστους της ανά άτομο, αλλά εξίσου και λόγω του ότι ακόμη και με αυτό το κόστος, η ευαισθησία της δεν ξεπερνά το 60%. Δηλαδή, αν σε σύνολο 100.000 τουριστών που θα αφιχθούν οι 20-200 θα είναι φορείς, η καθολική εξέταση θα έπιανε μόνο τους 12-120, με κόστος της τάξης των αρκετών εκατομμυρίων ευρώ! Ένα άλλο μέτρο που προτάθηκε θα ήταν η θερμομέτρηση με κάμερα όλων των επιβατών. Όμως και η μέτρηση αυτή θα απέδιδε φυσικά ένα σημαντικό αριθμό ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων (πάσχοντες από κορωνοϊό στους οποίους δεν έχει αναπτυχθεί πυρετός) και επιπρόσθετα και ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων (άτομα με πυρετό άλλης αιτιολογίας). Αν δεχόμαστε ούτως ή άλλως τα ψευδώς αρνητικά ως μη αποτρέψιμα (δεδομένου ότι δεν υπάρχει καμία καταλληλότερη μέθοδος), για τα θετικά αποτελέσματα, η διαχείριση που θα γινόταν θα ήταν αυτά πλέον να υποβάλλονται ατομικά σε εξέταση (αναλόγως συμπεριλαμβανομένης και της PCR), όπου και πάλι, το ιατρικό κόστος θα μπορούσε να αποβεί σημαντικό υψηλό αναλογικά με τα κρούσματα που πραγματικά θα αποσοβούσε.
Καταλήγουμε έτσι ότι το μεγάλο παιχνίδι στην αποφυγή του κακού σεναρίου εκ των πραγμάτων και πέρα από τις επιθυμίες μας, θα παιχτεί όχι πάνω στην εισαγωγή, αλλά πάνω στη μεταδοτικότητα του ιού εντός της χώρας. Εδώ, τον κρίσιμο ρόλο θα παίξει η αυστηρή τήρηση των μέτρων πρόληψης, η προστασία των εργαζομένων μας (πολλοί από τους οποίους θα είναι σημαντικά μεγαλύτερης ηλικίας από τη μέση ηλικία των τουριστών ώστε να κινδυνεύουν να νοσήσουν σοβαρά σε αντίθεση με τους αρχικούς φορείς) και πάνω από όλα, η έγκαιρη διαλογή ύποπτων κρουσμάτων, η άμεση διάγνωση των φορέων και πασχόντων και τα στοχευμένα μέτρα μόνωσης των κρουσμάτων και όλων των εκτεθέντων. Πέρα από τα ήδη επίσημα συστηνόμενα, πέρα από την προετοιμασία των ξενοδοχείων, των γιατρών, του νοσοκομείου και άλλων, πέρα από τις μάσκες προστασίας στους εσωτερικούς χώρους, τις απολυμάνσεις και την τήρηση ασφαλών αποστάσεων, ένα άμεσα διαθέσιμο θερμόμετρο σε κάθε ρεσεψιόν και σε κάθε λεωφορείο θα ήταν ίσως μια… καλή και φτηνή προσθήκη.
Υπάρχει αλήθεια τρόπος το άνοιγμα του τουρισμού να μην έχει καθόλου κενά ασφαλείας ως προς την πιθανότητα μιας νέας αναζωπύρωσης της πανδημίας στη χώρα μας; Αν πρέπει να απαντήσουμε μονολεκτικά, η απάντηση είναι όχι. Από τη στιγμή όμως που το ζήτημα είναι και ποσοτικό, υπό την έννοια του ότι από την ποσότητα του προβλήματος εξαρτάται άμεσα η διάρκεια της τουριστικής σεζόν και η αποτροπή της πρόωρης λήξης της, έχει μεγάλη σημασία να προσδιοριστούν με σαφήνεια τα μέτρα τα οποία παρόλο που δεν θα αποσοβούσαν απόλυτα την καταγραφή νέων κρουσμάτων στα τουριστικά κέντρα, θα μπορούσαν να τα καταστήσουν ελεγχόμενα και ακολούθως, το σημαντικότερο: όλοι μας βασικά να τα υιοθετήσουμε, ώστε μετά να τα εφαρμόσουμε πιστεύοντας ακράδαντα στην αξία τους. Ο βασικός ενδιάμεσος στόχος: ούτε ένας εργαζόμενος του τουρισμού άρρωστος από CoViD-19!
Με αδρούς υπολογισμούς, ανάμεσα στους 500.000 τουρίστες (του ιδανικού φετινού σεναρίου για την Κέρκυρα), θα υπάρχουν και 100-1000 αρχικοί φορείς (αυτή είναι η αδρή μέση αναλογία ενεργών φορέων στις 29 χώρες την ημερομηνία που γράφεται το παρόν άρθρο κι ας δεχτούμε ότι θα είναι ακόμη λιγότεροι στις 15 Ιουνίου), ενώ ένας ακόμη άγνωστος Χ είναι το ενδεχόμενο άνοιγμα των τουριστικών συνόρων σε πιο “επικίνδυνες” χώρες. (Το μεγάλο εύρος απόκλισης προκύπτει από την γνωστή πιθανή δεκαπλάσια αναλογία πραγματικών φορέων σε σχέση με τους επίσημα διαγνωσμένους σε κάθε χώρα). Ελπίζουμε λοιπόν ότι με τα παρόντα μέτρα πρόληψης και επιτήρησης θα καταφέρουμε να κρατήσουμε την εισαγωγή σε αποδεκτά επίπεδα. Για να γίνει όμως αυτό, χρειαζόμαστε και μετρήσεις οι οποίες θα πρέπει να διενεργούνται με βάση κριτήρια που θα αποφασίσουμε.
Το βασικό χαρακτηριστικό προληπτικών μετρήσεων που θα μείωναν την εισαγωγή φορέων του κορωνοϊού δια των τουριστικών πτήσεων θα έπρεπε να είναι το κόστος ανά μέτρηση και φυσικά, η ακρίβεια αυτής της μέτρησης. Η εξέταση PCR δεν είναι κατάλληλη για αυτό, τόσο λόγω του πολύ μεγάλου κόστους της ανά άτομο, αλλά εξίσου και λόγω του ότι ακόμη και με αυτό το κόστος, η ευαισθησία της δεν ξεπερνά το 60%. Δηλαδή, αν σε σύνολο 100.000 τουριστών που θα αφιχθούν οι 20-200 θα είναι φορείς, η καθολική εξέταση θα έπιανε μόνο τους 12-120, με κόστος της τάξης των αρκετών εκατομμυρίων ευρώ! Ένα άλλο μέτρο που προτάθηκε θα ήταν η θερμομέτρηση με κάμερα όλων των επιβατών. Όμως και η μέτρηση αυτή θα απέδιδε φυσικά ένα σημαντικό αριθμό ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων (πάσχοντες από κορωνοϊό στους οποίους δεν έχει αναπτυχθεί πυρετός) και επιπρόσθετα και ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων (άτομα με πυρετό άλλης αιτιολογίας). Αν δεχόμαστε ούτως ή άλλως τα ψευδώς αρνητικά ως μη αποτρέψιμα (δεδομένου ότι δεν υπάρχει καμία καταλληλότερη μέθοδος), για τα θετικά αποτελέσματα, η διαχείριση που θα γινόταν θα ήταν αυτά πλέον να υποβάλλονται ατομικά σε εξέταση (αναλόγως συμπεριλαμβανομένης και της PCR), όπου και πάλι, το ιατρικό κόστος θα μπορούσε να αποβεί σημαντικό υψηλό αναλογικά με τα κρούσματα που πραγματικά θα αποσοβούσε.
Καταλήγουμε έτσι ότι το μεγάλο παιχνίδι στην αποφυγή του κακού σεναρίου εκ των πραγμάτων και πέρα από τις επιθυμίες μας, θα παιχτεί όχι πάνω στην εισαγωγή, αλλά πάνω στη μεταδοτικότητα του ιού εντός της χώρας. Εδώ, τον κρίσιμο ρόλο θα παίξει η αυστηρή τήρηση των μέτρων πρόληψης, η προστασία των εργαζομένων μας (πολλοί από τους οποίους θα είναι σημαντικά μεγαλύτερης ηλικίας από τη μέση ηλικία των τουριστών ώστε να κινδυνεύουν να νοσήσουν σοβαρά σε αντίθεση με τους αρχικούς φορείς) και πάνω από όλα, η έγκαιρη διαλογή ύποπτων κρουσμάτων, η άμεση διάγνωση των φορέων και πασχόντων και τα στοχευμένα μέτρα μόνωσης των κρουσμάτων και όλων των εκτεθέντων. Πέρα από τα ήδη επίσημα συστηνόμενα, πέρα από την προετοιμασία των ξενοδοχείων, των γιατρών, του νοσοκομείου και άλλων, πέρα από τις μάσκες προστασίας στους εσωτερικούς χώρους, τις απολυμάνσεις και την τήρηση ασφαλών αποστάσεων, ένα άμεσα διαθέσιμο θερμόμετρο σε κάθε ρεσεψιόν και σε κάθε λεωφορείο θα ήταν ίσως μια… καλή και φτηνή προσθήκη.
Υπάρχει αλήθεια τρόπος το άνοιγμα του τουρισμού να μην έχει καθόλου κενά ασφαλείας ως προς την πιθανότητα μιας νέας αναζωπύρωσης της πανδημίας στη χώρα μας; Αν πρέπει να απαντήσουμε μονολεκτικά, η απάντηση είναι όχι. Από τη στιγμή όμως που το ζήτημα είναι και ποσοτικό, υπό την έννοια του ότι από την ποσότητα του προβλήματος εξαρτάται άμεσα η διάρκεια της τουριστικής σεζόν και η αποτροπή της πρόωρης λήξης της, έχει μεγάλη σημασία να προσδιοριστούν με σαφήνεια τα μέτρα τα οποία παρόλο που δεν θα αποσοβούσαν απόλυτα την καταγραφή νέων κρουσμάτων στα τουριστικά κέντρα, θα μπορούσαν να τα καταστήσουν ελεγχόμενα και ακολούθως, το σημαντικότερο: όλοι μας βασικά να τα υιοθετήσουμε, ώστε μετά να τα εφαρμόσουμε πιστεύοντας ακράδαντα στην αξία τους. Ο βασικός ενδιάμεσος στόχος: ούτε ένας εργαζόμενος του τουρισμού άρρωστος από CoViD-19!