Προϋπόθεση ένταξης, μειονοτικά δικαιώματα παντού, στην Αλβανία

 ... Όσον αφορά την Αλβανία, το σχέδιο των συμπερασμάτων είχε εννέα παραγράφους (47-55). Πρέπει να σας πω ότι είμαι ικανοποιημένος, διότι έγιναν αποδεκτές όλες οι ελληνικές προτάσεις και σε σχέση με την έκθεση της Επιτροπής που δεν τις είχε έτσι συντεταγμένες. Το ένα ζήτημα με την Αλβανία είναι ότι υπάρχουν πέντε προτεραιότητες που της έχουν τεθεί. Ορισμένες χώρες ήθελαν να περιορίσουν τη συζήτηση μόνο σε αυτή που αφορά στη δικαιοσύνη. Είναι ενδιαφέρων ο νόμος που φτιάξανε για τους δικαστές. Δεν ξέρω αν γνωρίζετε ότι πολλοί από τους δικαστές στην Αλβανία δεν έχουν ούτε πτυχίο σπουδών, είναι όπως είχαμε παλιά τους πρακτικούς γιατρούς στην ελληνική επαρχία. Είναι οι πρακτικοί δικαστές, χωρίς, δηλαδή, τα τυπικά προσόντα, τα οποία πρέπει να τα αποκαταστήσουν.

Αυτές οι πέντε προτεραιότητες, ανέφερε η παράγραφος 48, ότι πρέπει να έχουν υλοποιηθεί πριν ανοίξει η διαπραγμάτευση για την ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ. Υπήρξαν μερικές χώρες - και η Ιταλία σήμερα το επανέλαβε - που θα ήθελαν να έχουν μία ημερομηνία ένταξης, ένα χρονικό προσανατολισμό. Επ’ αυτού, υπήρξε συμφωνία και στο COREPER και στο Συμβούλιο ότι δεν πρόκειται να το πάρουν και δεν το πήραν. Επίσης, στην παράγραφο 49, η οποία αναφέρεται στο δικαστικό σύστημα, είχε ενταχθεί η μάχη ενάντια στη διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα. Κάποιοι προσπάθησαν αρχικά να υποτιμήσουν αυτό το στοιχείο, αλλά το κατά πόσο κάποιος είναι έτοιμος να ενταχθεί στην ΕΕ συνδέεται και με τον τρόπο που αντιμετωπίζει το οργανωμένο έγκλημα, το οποίο έχω πει δημοσίως ότι διοχετεύει χρήματα προς πάρα πολλές κατευθύνσεις.

Στην παράγραφο 50 είχε περιληφθεί η μάχη ενάντια στη διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα, αλλά επιπλέον και το ζήτημα του trafficking, δηλαδή το εμπόριο ανθρώπινων οργάνων, το οποίο είναι ένα ζήτημα για το οποίο και στη Βουλή με παρακάλεσαν επίμονα να θέσω, ιδιαίτερα από πλευράς του γυναικείου κινήματος. Επίσης, είχε περιληφθεί το πρόβλημα του ξεπλύματος χρήματος, το οποίο, κατά τη γνώμη μας, είναι ισχυρό.

 

Μειονοτικά δικαιώματα, παντού!

 

Στην παράγραφο 51 γινόταν αναφορά σε ένα ζήτημα που από πέρυσι έχουμε θέσει. Πέρυσι, για πρώτη φορά έγινε σχετική αναφορά και φέτος αναφέρεται πιο καθαρά. Το θέμα αφορά στην υποχρέωση της Αλβανίας να αναγνωρίζει μειονοτικά δικαιώματα σε όλη την επικράτειά της. Αυτό είναι μία ουσιαστική αναίρεση της πολιτικής του Χότζα για μειονοτικές ζώνες. Ξέρετε, δηλαδή, ότι στο παρελθόν, στην Αλβανία, βγαίνοντας από τη μειονοτική ζώνη, έπαυε κανείς να έχει μειονοτικά δικαιώματα, να μιλά λ.χ. στα δικαστήρια στη γλώσσα του. Επίσης, δεν αναγνωρίζονταν περιοχές ως μειονοτικές, όπως είναι η Χειμάρρα, με τα γνωστά επεισόδια που έχουμε κατά καιρούς. Άρα, θεωρώ μεγάλη μας επιτυχία, εκτός του ότι κατορθώσαμε να περιληφθούν αντί για ένα θέμα πέντε ζητήματα, το γεγονός ότι επιβεβαιώθηκε ξανά η ανάγκη αναγνώρισης των δικαιωμάτων των μειονοτήτων σε όλη την επικράτεια της Αλβανίας. Επιπλέον σε αυτό, στην ίδια φράση που αφορά στις μειονότητες, αναφέρεται η υλοποίηση και η συμπερίληψη σε όλες τις δράσεις του αλβανικού κράτους των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας αυτών των μειονοτήτων. Αυτά είναι δύο ζητήματα, το ένα το έχουμε προσθέσει από πέρυσι και φέτος επιβεβαιώθηκε και επεκτάθηκε και στα θέματα της ιδιοκτησίας. Είναι ένα καινούριο θέμα που έχει θέσει η ελληνική εξωτερική πολιτική - ή μάλλον με τον καινούριο τρόπο που το θέσαμε - και ενσωματώθηκε στα κείμενα της ΕΕ.

Επίσης, η παράγραφος 52 περιελάμβανε τον αποκλεισμό από δημόσια αξιώματα ανθρώπων που βρίσκονται υπό κατηγορία για εγκληματική δράση. Οι παράγραφοι 53-54 αφορούν στη μεταρρύθμιση του εκλογικού συστήματος επί της οποίας συμφωνούν εξαρχής όλοι, καθώς και στο καλύτερο κλίμα για επενδύσεις. Το σημείο αυτό μας ενδιαφέρει γιατί υπάρχουν ελληνικές επενδύσεις στην Αλβανία που δε γίνονται πάντα σεβαστές.

Τέλος, στην παράγραφο 55, περιελήφθη κάτι που προωθούμε πολύ συστηματικά, η σημασία της καλής γειτνίασης με ό,τι συνακόλουθο έχει για την Ελλάδα. Δεν υπάρχει δηλαδή ζήτημα που θελήσαμε και να μην εντάχθηκε στο σχέδιο των συμπερασμάτων. Έχουμε καινούρια ζητήματα που ετέθησαν για πρώτη φορά στα συμπεράσματα του Συμβουλίου και νομίζουμε ότι θα βοηθήσουν να προστατεύσουμε τα δικαιώματα της ελληνικής γηγενούς εθνικής μειονότητας, όπως και τα ιδιοκτησιακά της δικαιώματα.

Θα ήθελα να πω, όμως, ότι αυτά τα ανοιχτά ζητήματα με την Αλβανία, εντάσσονται σε ένα πλαίσιο καλής διάθεσης της χώρας μας απέναντι στη χώρα αυτή. Θέλουμε η Αλβανία να ενταχθεί στην Ευρώπη. Εκτιμούμε ότι έχουν γίνει βήματα ανασυγκρότησης της Αλβανίας. Αλλά δε δεχόμαστε δύο πράγματα: Πρώτον, να διαμορφώνονται πελατειακές σχέσεις από τρίτα ευρωπαϊκά κράτη προς υποψήφιες χώρες και να αξιολογούνται αυτές οι χώρες στη βάση πελατειακών σχέσεων και συμφερόντων. Δεύτερον, συμπληρωματικά ως προς το πρώτο, να γίνεται μια διαδικασία à la carte, δηλαδή, αντί να ισχύουν όλες οι αρχές που ίσχυαν μέχρι τώρα για ένταξη στην ΕΕ, ξαφνικά να μην ισχύουν για τη μια ή για την άλλη χώρα.

Εμείς θέλουμε την Αλβανία στην ΕΕ και πιστεύουμε ότι θα είναι μεγάλο κέρδος για λόγους γεωγραφικούς και οικονομικούς, αλλά για λόγους καλής γειτνίασης. Είναι συνεπώς προς το συμφέρον της χώρας, καθώς και για τη σταθερότητα των Δυτικών Βαλκανίων, η ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ. Αλλά η ένταξη πρέπει να γίνει με ευρωπαϊκό τρόπο, με ευρωπαϊκή αξιολόγηση, στη βάση ευρωπαϊκών αξιών και αρχών και όχι στη βάση κάποιας άλλης σκοπιμότητας. Και εμείς έχουμε πει στην Αλβανία ότι είμαστε διατεθειμένοι και ανοιχτοί σε ο,τιδήποτε χρειαστούν την ειδικότητά μας, την εμπειρογνωμοσύνη μας, να τους τη διαθέσουμε. Γιατί, όπως γνωρίζετε, με την Αλβανία είμαστε επίσης ανοιχτοί σε μια σειρά από θέματα διαπραγμάτευσης, την οποία τους έχουμε πει να συνεχίσουμε.