Σημεία ανάδειξης των οχυρώσεων της παλιάς πόλης

ΚΕΡΚΥΡΑ. Ενημερωτικές πινακίδες σε επιλεγμένα σημεία επί των οχυρώσεων της παλιάς  πόλης τοποθετήθηκαν πρόσφατα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κέρκυρας για τους επισκέπτες του νησιού και όχι μόνο. Οι πινακίδες αναφέρουν συνοπτικά ιστορικά στοιχεία αφενός για τη συνολική περιτείχιση της παλιάς πόλης, αφετέρου για το συγκεκριμένο κάθε φορά σημείο. Μέχρι στιγμής έχουν τοποθετηθεί έξι από αυτές και αναμένεται μια ακόμα. Είναι κατασκευασμένες για να είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές, έτσι ώστε να αντέχουν στο χρόνο και -κυριότερα- στην καταστροφική μανία του ανθρώπου. 

 

Πόσο κόστισαν

 

Το πέτρινο τμήμα τους κατασκευάστηκε στη Γαλλία, ενώ οι ατσάλινοι στύλοι πάνω στους οποίους είναι στερεωμένες είναι κατασκευασμένοι στην Κέρκυρα. Κόστισαν συνολικά περί τις 25.000€ και εντάσσονται στο έργο «Εργασίες ανάδειξης επιλεγμένων τμημάτων Νέου Φρουρίου και Περιμετρικού Τείχους Παλαιάς Πόλης Κέρκυρας» που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος 2007-2013 με αυτεπιστασία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κέρκυρας. Στο πλαίσιο του έργου έγιναν επίσης εργασίες συντήρησης στο οχυρό Σκάρπωνα, τον προμαχώνα Σαραντάρη, το πλάτωμα του Αγ. Αθανασίου, τον προμαχώνα Ραϋμόνδου, τη στοά Ραϋμόνδου, την πύλη του Αγίου Νικολάου και την πύλη της Σπηλιάς. Στα σημεία αυτά πραγματοποιήθηκαν αποψιλώσεις, κοπή δέντρων, απομάκρυνση φερτών υλικών, αποξήλωση πρόσθετων κατασκευών, αποχωματώσεις και στερεωτικές εργασίες. 

 

Σε ποια σημεία τοποθετήθηκαν 

 

Στον προμαχώνα του Σκάρπωνα (τάφρος του νέου Φρουρίου - οδός Λοχ. Βλάικου). Ο Σκάρπωνας είναι το κερατοειδές οχυρό που ενίσχυε το δυτικό προμαχωνικό μέτωπο του Νέου Φρουρίου (προμαχώνας των επτά Ανέμων). Το ονομά του προέρχεται από τον όρο scarpa που σημαίνει κεκλιμένο τείχος. Στο νότιο ημιπρομαχώνα βρίσκεται εντειχισμένος ο Φτερωτός Λέων της Βενετίας και δυσανάγνωστη σήμερα επιγραφή του 1587, ενώ μια δεύτερη ανάλογη σύνθεση στην cortina που συνδέει τους ημιπρομαχώνες, μνημονεύει την ανακατασκευή του οχυρού το 1728.

Προμαχώνας Σαραντάρη - μπροστά στην είσοδο  του 1ου Δημοτικού Σχολείου (οδός Σχολεμβούργου). Ο Προμαχώνας Σαραντάρη κάλυπτε το Νέο Φρούριο και την παρακείμενη στοά της Τενέδου και το τμήμα του τείχους στο οποία ανοιγόταν η Βασιλική Πύλη (Porta Reale). Αρχικά ονομαζόταν Προμαχώνας Foscarini, όμως το 17ο αι. μετονομάστηκε σε Σαραντάρη. Στον Προμαχώνα σήμερα στεγάζεται το 1ο Δημοτικό Σχολείο και το Σώμα Ελλήνων Οδηγών.

Βασιλική Πύλη «Porta Reale» - Πόρτα Ριάλα - πεζόδρομος Γ. Θεοτόκη. Ήταν η μεγαλοπρεπέστερη πύλη της βενετικής οχύρωσης της πόλης και η βασική δίοδος επικοινωνίας της πόλης με την ύπαιθρο. Στην πύλη κατέληγε η κύρια οδική αρτηρία της πόλης η οποία αρχικά λεγόταν Calle delle Acque (και η περιοχή έχει παραμείνει στην ντοπιολαλιά ως «Καλντελάκουες») και αργότερα Strada Reale (σημερινή Ευγ. Βουλγάρεως). Από παραφθορά του ονόματος η συνοικία ονομαζόταν Πόρτα Ριάλα, τοπωνύμιο που επιβιώνει εως σήμερα. Η Πύλη κατεδαφίστηκε το 1892-1893 από τη Δημοτική Αρχή της Κέρκυρας για τη διάνοιξη της οδού Γεωργίου Θεοτόκη και την επέκταση της πόλης. Το 2015 κατά την πεζοδρόμηση εντοπίστηκαν ίχνη της θεμελίωσης της Πύλης και η κάτοψή της σημάνθηκε στο σύγχρονο πλακόστρωτο.  

Πλάτωμα Αγ. Αθανασίου - Νομαρχία. Το Πλάτωμα του Αγίου Αθανασίου βρίσκεται μεταξύ των προμαχώνων Σαραντάρη και Ραϋμόνδου. Το όνομά του οφείλει στο Ναό του Αγ. Αθανασίου που βρισκόταν στην περιοχή. Τα ημικυκλικά πλευρά του κάλυπταν τις παρακείμενες χαμηλές πλατείες, όπου υπήρχαν πυροβολεία. Η ΒΔ χαμηλή πλατεία του πλατώματος προστάτευε τη Βασιλική Πύλη (Porta Reale),  που βρισκόταν σε μικρή απόσταση. Εκεί από το 1902 έχει τις εγκαταστάσεις του ο Κερκυραϊκός Γυμναστικός Σύλλογος.

Ο Προμαχώνας Ραϋμόνδου (περιοχή Φοίνικα) βρίσκεται στο ΝΑ τμήμα της οχύρωσης πλησίον της ομώνυμης πύλης, η οποία κατεδαφίστηκε από τους Άγγλους το 1838. Στην Κυρίως πλατεία του προμαχώνα χτίστηκαν στα τέλη του 19ου αι. το νεοκλασικής αρχιτεκτονικής κινηματοθέατρο «Φοίνικας» και δύο ακόμη νεοκλασικά κτήρια. 

Πύλη Σπηλιάς (Porta Spilea). Είναι μια από τις τέσσερις πύλες του τείχους της πόλης που κατασκευάστηκαν επί βενετοκρατίας (1576-1588). Το όνομά της, όπως και η ευρύτερη περιοχή, το οφείλει στο μικρό σπήλαιο που βρίσκεται στους πρόποδες του λόφου του νέου Φρουρίου. Η Πύλη βρισκόταν στο άκρο του θαλάσσιου τείχους και εξυπηρετούσε την επικοινωνία της πόλης με το λιμάνι 

Πύλη Αγ. Νικολάου - Φαληράκι. Ακόμα μια από τις τέσσερις πύλες του τείχους. Εξυπηρετούσε όπως και η Πύλη της Σπηλιάς την επικοινωνία με τη θάλασσα. Οφείλει το όνομά της στο ναό του Αγ. Νικολάου που σώζεται έως σήμερα στο παλιό λιμανάκι.