Και τότε.. ίσως για πρώτη φορά, δεις. Αντέξεις να δεις...

ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΕΣ, μικρέ. Ένα πλάσμα σαν άγραφο χαρτί. Μόλις πρόβαλες το πρόσωπό σου στον κόσμο, ο κόσμος φόρεσε μάσκα και σε υποδέχτηκε με σημαιούλες και κουδούνια. Κόκκινο, λευκό, μπλε. Χρώματα μιας υπόσχεσης, που δεν υπογράφτηκε ποτέ. Χρώματα φιλτραρισμένα μέσα από διαφημίσεις και δελτία των 20:00. Σε μπογιατίζουμε απ’ την πρώτη ανάσα. Ίσα, για να μην ξεχάσεις ποτέ, πού ανήκεις.

ΟΝΕΙΡΕΥΤΗΚΕΣ, ίσως, πως θα σε μεγαλώσει η αθωότητα. Όχι. Η πρώτη σου κούνια είναι το σύστημα. Με ακριβά παιχνίδια και νανουρίσματα σε μινόρε: «Διάλεξε πλευρά, παιδάκι μου. Δεξιά ή αριστερά. Πάρε χάπι. Κόκκινο ή μπλε;». Όχι για να γιατρευτείς. Για να συνηθίσεις την ψευδαίσθηση της επιλογής. Θαρρείς πως θα ψηφίσεις και θα αλλάξει κάτι. Μα, στο παρασκήνιο, η μαριονέτα πάντα σέρνει το σκοινί της με χάρη.

ΕΔΩ, οι δάσκαλοι δε διδάσκουν. Εκπαιδεύουν. Σαν τους θηριοδαμαστές, σε μαθαίνουν να σέρνεσαι, όχι να πετάς. Μια γνώση με μισό φως και διπλό σκοτάδι. Κι αν δε σε λυγίσει η τάξη, σε περιμένει η οθόνη. Ειδήσεις - κάτοπτρα της παράνοιας. Σου μάθανε να αποστηθίζεις, όχι να καταλαβαίνεις. Να θυμάσαι, όχι να αισθάνεσαι. Να υπακούς.

ΓΕΛΑΣ. Αλλά μόνο αν φοράς Gucci ή Balenciaga. Η ψευδαίσθηση της αυθεντικότητας με τιμή λιανικής. Όλοι ζητούν να «ανήκεις», να «ξεχωρίζεις», να «πατάς γερά» - αλλά στα δικά τους μονοπάτια. Η αλήθεια; Αντίθετη στην επιβίωση. Γιατί η αλήθεια δεν πουλιέται στα ράφια. Δεν μπαίνει σε λογότυπο. Και κυρίως: δεν βολεύει.

ΘΑ ΔΟΥΛΕΨΕΙΣ. Θα σφίξεις τα δόντια. Για τι; Για φαγητό - delivery. Για ενοίκιο. Για μια ζωή ρυθμισμένη από ξυπνητήρια και deadlines. Για ένα δάνειο που δεν θα πληρωθεί ποτέ, εκτός κι αν ανταλλάξεις το αίμα σου με... ελευθερία. Εκεί, κάπου μακριά. Σε χώρες που δεν έμαθες ούτε στους χάρτες. Για πετρέλαιο. Για «δημοκρατία» Πόσο ειρωνικό˙ να πεθαίνεις για κάτι που ποτέ δεν έζησες.

ΕΙΜΑΣΤΕ, λένε, ελεύθεροι. Αλλά το χέρι του αλγόριθμου ακουμπά στον ώμο σου, προτού ακόμη σκεφτείς. Σου σερβίρει τι να διαβάσεις, πώς να φας, ποιον να αγαπήσεις και ποιον να μισήσεις. Χωρίς να το καταλάβεις, σου διδάσκει την υποταγή με μορφή «προτάσεων για σένα». Κλικ εδώ, κλικ εκεί. Δεν βλέπεις τις αλυσίδες - γιατί είναι ψηφιακές.

ΕΧΕΙΣ ΘΛΙΨΗ; Θα σου δώσουμε χάπια. Για να μην νιώθεις. Όχι για να γίνεις καλά. Για να σωπάσεις. Και μη σε νοιάζει, είναι «συνταγογραφημένα». Ο γιατρός είπε πως θα σε βοηθήσουν. Ίσως σε βοηθήσουν να ξεχάσεις ποιος ήσουν. Και σιγά - σιγά, να θυμάσαι μόνο ποιος πρέπει να είσαι.

ΠΑΝΤΡΕΥΕΣΑΙ, γιατί έτσι λέει το σενάριο. Βρίσκεις έναν σύντροφο, όχι γιατί τον αγαπάς, αλλά γιατί φοβάσαι τη μοναξιά. Και κάνετε παιδιά. Παιδιά, που θα ζήσουν τον ίδιο κύκλο. Ίσως λιγότερο ελεύθερο από τον δικό σου. Παιδιά, που θα φορούν ρολόγια smart, πριν μάθουν να μετρούν τον χρόνο με το φως.

Ο ΚΟΣΜΟΣ, τελικά, δεν σε χρειάζεται ελεύθερο. Σε χρειάζεται προβλέψιμο. Να καταναλώνεις. Να εργάζεσαι. Να σιωπάς. Να θυμώνεις με τα λάθος πράγματα, στους λάθος ανθρώπους, για λάθος λόγους. 

ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ δεν έχει πρόσωπο. Είναι παντού. Είναι στον γονιό, που σε πιέζει. Στον δάσκαλο, που σε διορθώνει. Στον τηλεπαρουσιαστή, που σε κοιτάζει σαν καθρέφτης. Και, στο τέλος, στον εαυτό σου. Γιατί, ναι: ο πιο αυστηρός φρουρός του συστήματος είναι αυτός, που βλέπεις κάθε πρωί στον καθρέφτη.

ΑΝ ΚΑΠΟΤΕ ξυπνήσεις, δεν θα υπάρχει επανάσταση. Δεν θα έχει τύμπανα, φωνές και σημαίες. Θα είναι κάτι πιο αθόρυβο. Σαν τον ήχο που κάνει το κουτί, όταν σταματάς να το βαράς με το κουτάλι σου. Σαν ένα παιδί, που σταμάτησε να παίζει τον ρόλο του.

ΚΑΙ ΤΟΤΕ, ίσως για πρώτη φορά, δεις. Αντέξεις να δεις...

ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ