Ο τόπος ως βασικό εργαλείο ανάπτυξης

Ο τόπος, o κάθε τόπος έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, τα οποία γίνονται βιώματα και γονίδια για τους κατοίκους, και μαζί, προσελκύουν τους επισκέπτες και τους δημιουργούν αναμνήσεις ζωής.

Για παράδειγμα, ως τόπος το Παρίσι, το οποίο είναι ο δημοφιλέστερος προορισμός παγκοσμίως, δημιουργεί αναμνήσεις ευρωπαϊκής αστικής εμπειρίας, με καλλιτεχνική, γαστρονομική, αρχιτεκτονική και κοινωνική εμπειρία «ζωής».

Οι Μαλδίβες από την άλλη είναι συνυφασμένες με την απόλυτη ξεκούραση και χαλάρωση των αισθήσεων, την αποκοπή από όλα τα στρες του δυτικού πολιτισμού.

Ενώ η Αθήνα σημαίνει καλοκαίρι, ξεκούραση, πολιτισμό και πρόσβαση στα νησιά του Αιγαίου.

Η Κέρκυρα αλήθεια τι σημαίνει και τι θέλουμε να σημαίνει;

Θέλοντας να δώσουμε ταυτότητα στον προορισμό Κέρκυρα, αυθόρμητα, χωρίς μελέτες, στατιστικά κλπ, αρκεί να δούμε πώς εμείς νιώθουμε για τον τόπο μας.

Οπωσδήποτε δεν αισθανόμαστε την αυτοπεποίθηση των Παριζιάνων, ούτε όμως διαβιώνουμε ως υπηρέτες των πλουσίων παραθεριστών όπως οι Μαλδιβιανοί.

Μήπως όμως, μη όντας ούτε το ένα ούτε το άλλο, παραπαίουμε μπερδεμένοι και κινδυνεύουμε να χάσουμε την ταυτότητα που έχουμε κληρονομήσει χωρίς να δομούμε μια νέα;

Η δυτικότροπη γοητεία του ελληνικού νησιού «Κέρκυρα»

Η Κέρκυρα δεν ήταν ποτέ νησί με την έννοια που όλοι ξέρουμε. Ούτε από την αλιεία ζούσαμε, ούτε ερήμωναν η πόλη και τα χωριά τους χειμώνες, ούτε ερήμωναν τα χωριά από τους ξενιτεμένους ναυτικούς. 

Τους χρόνους που η πατρίδα μας πολεμούσε για την ανεξαρτησία της και τη δημιουργία ελεύθερου ελληνικού κράτους, στην Κέρκυρα υπήρχε θεατρική και μουσική παιδεία, εκπαίδευση, αστική ζωή και συνήθειες, χωριά με κοινωνική και πολιτισμική ανάπτυξη και στη συνέχεια βιοτεχνίες, εμπόριο, και σχέσεις με την Ιταλία. Φυσικά υπήρχαν και φτώχεια, δυσκολίες, πόλεμοι.

Ωστόσο, οι ιστορικοί δεσμοί της Κέρκυρας με τη Βενετία, τη Γαλλία και την Αγγλία, όχι ιδανικοί βεβαίως, της χάρισαν στοιχεία που συνέθεσαν τη δική της ιδιοπροσωπία.

Όταν ήμουν παιδί, περπατώντας στην πόλη πιασμένη από το χέρι του παππού μου, βέρου Κερκυραίου με τα όλα του, ένιωθα ότι αυτός ο τόπος, τα πεζοδρόμια, οι καμάρες, τα κτίρια, ο αέρας της πόλης φέρουν ένα δικό τους DNA που με ερέθιζε και έμενε να ερμηνεύσω κάποτε.

Και το έκανα. Η Κέρκυρα είναι μια γοητευτική Ελληνίδα με ευρωπαϊκό αέρα και δικό της ταμπεραμέντο!

Αμερικανιές, γλέντια και φασαρίες.

Αυτή η γοητεία της Κέρκυρας με τον ευρωπαϊκό αέρα και το μοναδικό ταμπεραμέντο, σήμερα παραπαίει.

Να είναι άραγε τύχη ή ατυχία που ο τουρισμός εδώ ξεκίνησε το 1950;

Και που συνεχίστηκε αδιάκοπα δοκιμάζοντας τις αντοχές της Κέρκυρας σε όλα τα στάδια, από την εκποίησή της ως την κακοποίησή της;

Αλλά και που δημιούργησε πηγές εισοδήματος, ανάπτυξης, υποδομές και εξέλιξης προσφέροντας καλύτερη ζωή σε μεγάλο αριθμό κατοίκων;

Ας απαντήσουν κοινωνιολόγοι και οικονομολόγοι περί τύχης ή ατυχίας.

Ας μείνουμε στη γοητεία εμείς.

Ενώ η γοητεία της Κέρκυρας δείχνει ξεκάθαρα ότι μπορεί συνεχώς να ενισχύεται,  ειδικά από όταν η Παλιά Πόλη έγινε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς προσελκύοντας το ενδιαφέρον μεγάλου αριθμού επισκεπτών, φαίνεται ότι παραπαίει.

Αιτία είναι πιθανότατα η μπερδεμένη μας αντίληψη για το τι σημαίνει κέρδος. Θεωρούμε κέρδος τη γρήγορη, εύκολη, εισπρακτική δραστηριότητα.

Αγνοούμε το πλάνο, την επένδυση, την αναφορά μας στις επόμενες δεκαετίες.

Μέσα από την αυτοσχέδια κερδοφορία, ατομικά και συλλογικά, αγνοούμε ή αδιαφορούμε για βασικές κινήσεις επένδυσης στο μέλλον.

Μια από αυτές, είναι η ταυτότητά μας και το περιβάλλον γύρω από αυτήν.

Έτσι θεωρούμε ζώσα, αναπτυσσόμενη, κερδοφόρα μια Κέρκυρα και ειδικά μια πόλη που σχεδόν κανιβαλίζει. Όχι, δεν είναι υπερβολή. Κανιβαλισμός λέγεται όταν η δική μας επιβίωση είναι εις βάρος του συμπολίτη μας.

Και όμως ανάπτυξη δεν είναι η φασαρία, η όχληση, η πρόκληση, ο βουλιμικός τρόπος διασκέδασης. Ανάπτυξη δεν είναι η κοινωνική αρρυθμία. Ούτε η επιδεικτική περιφρόνηση του πληθυσμού που στις 24 Δεκεμβρίου, ώρα 8μμ επιλέγει να ακούσει τα τοπικά κάλαντα.

Πραγματική ανάπτυξη

Ανάπτυξη είναι η οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική εξέλιξη των πολιτών και των κοινωνιών μέσα από ένα σύνολο δραστηριοτήτων σε αρμονία.

Φανταστείτε στην Παλιά Πόλη μερικές γκαλερί Τέχνης με εκθέσεις τοπικών και ξένων καλλιτεχνών. Ένα θέατρο όπου έρχονται μεγάλες θεατρικές και μουσικές παραστάσεις που γίνονται sold out.

Εστιατόρια με ντόπια κουζίνα. Καταστήματα με προϊόντα ντόπιων παραγωγών ευρείας κατανάλωσης. Καταστήματα με σουβενίρ που δεν κρέμονται από καρφιά σε κολώνες.

Βραδιές μουσικής δωματίου στην πόλη και παραδοσιακής μουσικής στα χωριά. Πανηγύρια χωρίς πλαστικό και Χριστούγεννα χωρίς πολυεστέρα. Μπαζάρ ντόπιων χειροτεχνών. Καρναβάλι με όπερα και κοντέσσες αλλά και σάτυρους και γαϊτανάκια.

Φανταστείτε την Κέρκυρα απ’ άκρη σ’ άκρη να διηγείται την ιστορία της μέσα από την παραγωγή και την Τέχνη, μέσα από την ψυχαγωγία και την κοινωνική επαφή.

Φανταστείτε την Κέρκυρα να θεωρείται ζωντανή όχι επειδή έχει νταπαντούπα, αλλά επειδή οι παλμοί της καρδιάς της κτυπούν ρυθμικά, εναρμονισμένοι οργανικά με όλη της την ύπαρξη, πριν, τώρα και μετά.

Αυτό θα ήταν ανάπτυξη. Πραγματική. Μέσα από τον τόπο για τον τόπο.

ΑΛΙΚΗ ΚΑΤΣΑΡΟΥ

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ