Τα τείχη - Προστασία της ζωής
Ο λόγος για τα βενετσιάνικα τείχη του παλαιού Φρουρίου της πόλης μας. Που χτίστηκαν για να προστατέψουν την ηγεμονία των Ενετών. Που Κερκυραίοι έδωσαν το αίμα τους για να τα υπερασπίσουν.
Τα τείχη - Προστασία της ζωής
Α όταν έκτιζαν τα τείχη πώς να μην προσέξω
Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον
Ανεπαισθήτως μ' έκλεισαν από τον κόσμο έξω
Κ. Καβάφης
Ο λόγος για τα βενετσιάνικα τείχη του παλαιού Φρουρίου της πόλης μας. Που χτίστηκαν για να προστατέψουν την ηγεμονία των Ενετών. Που Κερκυραίοι έδωσαν το αίμα τους για να τα υπερασπίσουν.
Που φιλοξένησαν, σε ταπεινά κτίρια κολλημένα στη ρίζα τους, το 1922 πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής. Που μέχρι και τη δεκαετία του 80 φιλοξενούσαν μικρά καρνάγια για επισκευή παραδοσιακών σκαφών.
Που από τα τέλη του περασμένου αιώνα φιλοξενούν πάνω από 100 ερασιτέχνες ψαράδες, όπου φυλάνε τα σύνεργά τους, σκιάζουν την ώρα της ανάπαυσής τους, προσφέρουν σχολιαστικό καφέ στον επισκέπτη και συμβάλλουν στη ζωή του βενετσιάνικου τείχους.
Ας μιλήσουμε για τη ζωή των τειχών. Ας μιλήσουμε για τη ζωή των μνημείων. Ας μιλήσουμε για τη ζωή μας.
Αν κάθε εποχή απομονώνει τα μνημεία της από τη ζωή, με το άλλοθι ή το πρόσχημα της προστασίας, τα νεκρώνει. Ένα παράδειγμα μόνο αρκεί: με τη λογική αυτή δεν θα έρεπε να υπάρχουν τα Αναφιώτικα γύρω από τον βράχο της Ακρόπολης. Ούτε στη Μάλτα, σε αντίστοιχο με το δικό μας τείχος, τα σπιτάκια των απλών ανθρώπων.
Κι έρχομαι στο προκείμενο, που είναι η απόφαση να κατεδαφιστούν οι ψαροκαλύβες της τάφρου του παλαιού φρουρίου, της γνωστής Κόντρα Φόσας. Μαθαίνουμε ότι εγκρίθηκε και κονδύλιο. Λες και δεν υπάρχουν χίλιες άλλες ανάγκες ευπρεπισμού των δυο Φρουρίων της πόλης μας, που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν αυτό το ποσό κατά προτεραιότητα.
Υπάρχουν σε όλον τον πολιτισμένο κόσμο παραδείγματα, όπου οι αρμόδιες αρχές έδειξαν σεβασμό στη ζωή παράλληλα με τον σεβασμό στα μνημεία τους. Είναι εκείνοι πιο ευαίσθητοι από εμάς; Έχουν μεγαλύτερο σεβασμό στην αξία της ανθρώπινης διαβίωσης; Δεν το πιστεύω.
Εκείνοι είναι απλά πιο ευφυείς από εμάς. Βλέπουν πιο μακριά από τη σύντομη θητεία τους στη ζωή. Και ξέρουν ότι, αν θέλουμε τα μνημεία μας να τα αγαπήσουν σε βάθος χρόνου οι άνθρωποι που τα ζουν, πρέπει τα μνημεία να τους είναι φιλικά και φιλόξενα.
Η ζωή αγαπάει τα Μνημεία, αν τα Μνημεία αγαπούν τη Ζωή.
Μόνο τότε θα ζήσουμε μνημεία και άνθρωποι σε αγαστή σύμπνοια.
Αφήστε τις ψαροκαλύβες της τάφρου στη θέση τους.
Αναθεωρείστε τον ορισμό του Μνημείου.
Επικαιροποιείστε την αντίληψη περί συντήρησης και σεβασμού ενός μνημείου,
όταν αυτό αποτελεί οργανικό κομμάτι της ζωής μιας πόλης.
ΠΡΟΤΑΣΗ
Να καλυφθεί όλη η στέγη των ψαροκαλύβων με βυζαντικό κεραμίδι.
Η μακρόστενη πρόσοψη να αποτελέσει αντικείμενο εικαστικής παρέμβασης, με τη βοήθεια καλλιτεχνών. Να απλωθεί ένας πίνακας, στη φιλοσοφία των πινάκων του Mondrian, με έντονες διαχωριστικές γραμμές που θα τονίσουν πόρτες, παράθυρα και τοίχους. Να βαφούν οι επιφάνειες που περικλείονται μεταξύ των διαχωριστικών γραμμών με χρωματικούς τόνους σε αρμονία μεταξύ τους (βλέπε παραδείγματα στις φωτογραφίες).
Χρωματικές επιλογές:
-επιλογή α: τόνοι που θα προσομοιάζουν τα παστέλ χρώματα των προσόψεων της παλιάς πόλης.
-επιλογή β: τόνοι που θα προσομοιάζουν εκείνους των λιθόκτιστων τειχών.
- επιλογή γ: τόνοι σε μια πιο ζωηρή χρωματική κλίμακα, όπως τα σπιτάκια στο αντίστοιχο τείχος της Μάλτας.
Θα είμαστε όλοι ευτυχείς, ψαράδες και κάτοικοι της πόλης, αν για μια φορά εισακουστεί η άποψή μας, κατά τα πρότυπα παραδειγμάτων άλλων χωρών. Θα είμαστε και περήφανοι, που η αντίληψη περί αμοιβαίου σεβασμού προς τα μνημεία και προς τη ζωή θα έχει γίνει πράξη.
Κατίνα Βλάχου
Υ.Γ.
Το κείμενο αυτό συνοδεύεται και με δείγματα που φιλοτέχνησε η εικαστικός Παναγιώτα Κάπελα, ως προτάσεις χρωματικής κλίμακας:
- τα κερκυραϊκά χρώματα
- χρώματα από τα τείχη του φρουρίου
- χρώματα με έμπνευση τα σπιτάκια στο αντίστοιχο τείχος της Μάλτας
Η Παναγιώτα Κάπελα έζησε και δίδαξε σε σχολεία της Κέρκυρας για πολλά χρόνια και την ευχαριστώ θερμά.
ΦΩΤΟ@ ΚΑΤΙΝΑ ΒΛΑΧΟΥ