Η Κέρκυρα, πόλη και αλλάζει και πόλη που πονάει

Η πόλη της Κέρκυρας είναι διχασμένη. Η παλιά πόλη, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, με τα ιδιαίτερα προβλήματά της περιορισμένα ανάμεσα στα δυο της φρούρια και πίσω από την πολυδιαφημισμένη σαγηνευτική εικόνα της, τραβάει τα βλέμματα και το ενδιαφέρον ντόπιων και επισκεπτών.

Γύρω της, η νέα πόλη, που νέα δε σημαίνει και καινούργια, ακάλυπτη και εντελώς εκτεθειμένη, μοιάζει να είναι ο φτωχός συγγενής της, που τον κοιτούν και τον προσπερνούν με αδιαφορία, αν όχι με αποστροφή.

Πόλη που αλλάζει, χαρακτηρίστηκε η παλιά πόλη στο πρόσφατο Διεθνές Συνέδριο Changing Cities, που πραγματοποίησαν πρόσφατα στην Κέρκυρα τα Πανεπιστήμια Θεσσαλίας και Ιόνιο. Πόλη που αλλάζει και η νέα πόλη, προς την κατεύθυνση όμως της φθοράς και της εγκατάλειψης, έτσι που οι δυο πόλεις συνεχώς να απομακρύνονται και να μεγαλώνει το χάσμα ανάμεσά τους.

Η εικόνα της νέας πόλης, με εξαίρεση ελάχιστες περιοχές της που κάπως ξεχωρίζουν, είναι το λιγότερο απογοητευτική.

Οι γειτονιές της χωρίς ύφος και χρώμα, αποπνέουν μιζέρια και παραίτηση. Πολυκατοικίες ακαλαίσθητες, φθαρμένες και ασυντήρητες, με άχαρα μπαλκόνια και περίοπτο αξεσουάρ τα κλιματιστικά.

Κτήρια ηλικιωμένα, παραμορφωμένα από τα νομιμοποιημένα και μη αυθαίρετα, χωρίς μόνωση, που η υγρασία και η άμμος θαλάσσης κατατρώνε τη σάρκα και το σκελετό τους. Εμφανή και κρυμμένα ελλενίτ σε στέγες και προχειροκατασκευές.

Άκομψες προσόψεις και βιτρίνες καταστημάτων. Κινέζικα εμπορικά, με απλωμένα απέξω ρούχα και παπούτσια. Χιλιομπαλωμένοι, ανώμαλοι και κακοποιημένοι δρόμοι, με ανοιχτές ή κακότεχνα κλεισμένες λακκούβες και λωρίδες από αλλεπάλληλες εργολαβίες.

Πεζοδρόμια κατεστραμμένα και κατάμαυρα από τη βρωμιά. Όζοντα φρεάτια και χορταριασμένες ή ανύπαρκτες δεντροστοιχίες. Λειψός φωτισμός και πεπαλαιωμένα δίκτυα.

Επικίνδυνα σχολικά κτήρια, που ρίχνουν σοβάδες στα κεφάλια των μαθητών. Κάδοι σπασμένοι, ανοιχτοί, βρώμικοι και δύσοσμοι – η διαλογή στην πηγή και η ανακύκλωση έχουν μείνει στα χαρτιά.

Χωρίς δημοτικά πάρκινγκ, παιδικές χαρές και χώρους αναψυχής. Η μεσαιωνική φυλακή σε απόσταση αναπνοής από τις σχολικές αίθουσες και το διπλανό αλσύλλιο παραμελημένο και έρημο.

Το Σαρόκο σχεδόν τριτοκοσμικό, κι ακόμα χειρότερα όταν διαρρέουν από τις γύρω αποχετεύσεις δυσώδη απόβλητα. Κυκλοφοριακή πίεση τις εργάσιμες ημέρες, συμφόρηση τη θερινή σεζόν. Τα σταθμευμένα αυτοκίνητα στριμωγμένα παντού. Οι ποδηλάτες και τα ΑΜΕΑ αποκλεισμένοι. Τα κρουαζιερόπλοια στο νέο λιμάνι να μολύνουν με τις εκπομπές τους αέρα και θάλασσα. Οι πτήσεις από και προς το αεροδρόμιο να σε ξεκουφαίνουν…

Μια πόλη θλιβερή, γκρίζα και απωθητική, που την καλοκαιρινή περίοδο, με την αποπνικτική ζέστη και κίνηση, γίνεται ανυπόφορη και διώχνει τους κατοίκους της στα χωριά τους - όσους έχουν αυτή την πολυτέλεια - για να πάρουν ανάσα.

Απογυμνωμένη και στερημένη από όλα εκείνα που κάνουν τα βάρη της καθημερινότητας λιγότερο βαριά ή περισσότερο υποφερτά. Ευτυχώς που υπάρχει το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και της δίνει κάτι από τη φρεσκάδα και τη θετική του ενέργεια.   

Άλλες ιστορικές πόλεις, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έχουν να επιδείξουν τα εξίσου ενδιαφέροντα νέα τους τμήματα, με το παλιό και το καινούργιο να δένουν και να αλληλοσυμπληρώνονται αρμονικά. Μα και άλλες πόλεις στη χώρα μας, που δεν έχουν ιστορικό ιστό, μνημεία και αξιοθέατα, ούτε την τύχη να βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση, έχουν αξιοποιήσει σύγχρονες τεχνικές και τεχνολογικές δυνατότητες, για να γίνουν πιο  φιλικές για τους πολίτες τους και να διευκολύνουν τη ζωή τους. Όμορφες και έξυπνες πόλεις, στραμμένες προς το μέλλον, που αλλάζουν προς το καλύτερο.

Η δική μας νέα μα ωστόσο γερασμένη πόλη πονάει από τις πληγές της, κι ο πόνος της αντανακλάται πρώτα και κύρια στους κατοίκους της. Οι πολιτικοί εκπρόσωποι, οι κυβερνητικοί αρμόδιοι και οι αυτοδιοικητικές αρχές, ακόμα και οι τοπικοί σύλλογοι, της δίνουν ελάχιστη σημασία, μιας και δεν έχει τη δυνατότητα να προσφέρει πλούσια ανταλλάγματα, όπως η παλιά πόλη, στην οποία όλοι επικεντρώνουν. Οι κατά καιρούς προτάσεις για τη βελτίωση και ανάπτυξή της έμειναν ανεφάρμοστες. Έργα πνοής εγκαταλείφτηκαν. Τα λιγοστά που γίνονται, είναι αποσπασματικά και εκτελούνται με βραδύτητα και προχειρότητα.  

Η πόλη της Κέρκυρας στην ολότητά της είναι μια ζωντανή πόλη, που οι κάτοικοι του παλιού και του νεότερου κομματιού της αναμειγνύονται καθημερινά, μέσα από την οικονομική, πολιτιστική και κοινωνική δραστηριότητα.

Μα για να είναι υγιής, χρειάζεται να ανασαίνει το ίδιο καλά και με τα δύο πνευμόνια της. Για να ισορροπήσει, χρειάζεται βούληση, διαβούλευση, σχεδιασμός, με βάση τη σύγχρονη γνώση και εμπειρία. Προπαντός όμως, χρειάζεται αγάπη για τον τόπο, μα φοβάμαι πως από αυτή υπάρχει μεγάλο έλλειμμα.-

ΕΛΕΝΗ ΣΤΡΑΤΟΥΛΗ
Συν/χος δικηγόρος