Προβλήματα ανάπτυξης & συμπεριφοράς: Ξεπερνώντας το δισταγμό

Τα προβλήματα ανάπτυξης και συμπεριφοράς που μπορεί να εμφανίσουν παιδιά κάθε ηλικίας, είναι αρκετά συχνά. Η έγκαιρη παρέμβαση ειδικών  μπορεί να έχει τεράστια επίδραση στην ανάπτυξη των παιδιών. Το πρώτο βήμα σε αυτό τη διαδικασία, είναι η αναγνώριση του προβλήματος.
Οι παιδίατροι είμαστε ενήμεροι για τα προβλήματα που μπορεί να υπάρξουν και σε γενικές γραμμές έχουμε την εκπαίδευση και την εμπειρία για τη διερεύνησή τους και την παραπομπή σε ειδικούς. Ωστόσο, ο ρόλος του ίδιου του γονιού σε αυτή τη διαδικασία είναι σημαντικός.

Κάποιες φορές οι γονείς δεν είναι σίγουροι αν πράγματι υπάρχει κάτι παράξενο ή διαφορετικό στη συμπεριφορά του παιδιού τους αλλά μπορεί και να εθελοτυφλούν και να μην παραδέχονται το πρόβλημα από τον υποσυνείδητο φόβο μιας δυσάρεστης διάγνωσης. Πολύτιμος χρόνος χάνεται, χρόνος που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί δημιουργικά από τους ειδικούς

Αγαπητοί γονείς

-Μιλήστε στον/την παιδίατρό σας όχι μόνο για τα προβλήματα υγείας ή διατροφής που μπορεί να αντιμετωπίζετε με τα παιδιά σας, αλλά και για ότι άλλο σας απασχολεί, ακόμη κι αν μπορεί να σας φαίνεται ανόητο ή υπερβολικό

-Ένα από τα ραντεβού με το/την  παιδίατρό σας μπορεί να ΜΗΝ περιλαμβάνει κλινική εξέταση ή εμβόλιο. Μπορεί ο/η γιατρός σας να θέλει να διαθέσει όλο το χρόνο για να παρατηρήσει τη συμπεριφορά του παιδιού, να κάνει κάποιο αναπτυξιακό τεστ και να συζητήσει μαζί σας με λεπτομέρεια για κάτι που σας απασχολεί. Όταν το παιδί είναι άρρωστο ή κάνει εμβόλιο, δεν είναι κατάλληλη στιγμή για τέτοιου είδους εκτιμήσεις

-Απαντήστε με ειλικρίνεια και ακρίβεια στις ερωτήσεις του γιατρού σας  ή σε κάποιο ερωτηματολόγιο που θα σας δώσει και που σκοπό έχουν να διερευνήσουν τα στάδια ανάπτυξης του παιδιού σας

-Αν ο/η άλλος/η γονέας ή οι υπόλοιποι της οικογένειας δεν συμμερίζονται τις ανησυχίες σας, επιμείνετε ήρεμα στην επιθυμία σας να συζητήσετε το θέμα με κάποιο ειδικό. Αντίθετα, αν κάποιος από το περιβάλλον ανησυχεί για κάτι που παρατηρεί στο παιδί σας που εσείς δεν βλέπετε, όπως ο παππούς, η γιαγιά ή κάποια φίλη, ακούστε με προσοχή αυτά που έχει να σας πει και αν τα αξιολογήσετε ως σημαντικά ,ασχοληθείτε με το θέμα

-Ρωτήστε τον δάσκαλο, νηπιαγωγό, καθηγητή του παιδιού σας και δώστε μεγάλη σημασία στη γνώμη του. Οι γονείς μπορεί να μην είναι  αντικειμενικοί στην εκτίμηση, οι γιατροί μπορεί να μην έχουν πολύ χρόνο να παρατηρήσουν τη συμπεριφορά του παιδιού, οι παιδαγωγοί όμως παρατηρούν το παιδί σας πολλές ώρες, έχουν εμπειρία , έχουν ενδιαφέρον για τα παιδιά και αποτελούν την πιο αξιόπιστη πηγή πληροφοριών σχετικά με τη συμπεριφορά του παιδιού σας.

-Τραβήξτε βίντεο. Αν βλέπετε κάποια συμπεριφορά που σας κάνει εντύπωση και δυσκολεύεστε να την περιγράψετε, χωρίς να σας αντιλαμβάνονται τα παιδιά τραβήξετε βίντεο και δείξτε το στο γιατρό σας (το ιατρικό απόρρητο  είναι δεδομένο)

-Ζητήστε δεύτερη γνώμη. Αν ο γιατρός σας δεν «βλέπει» κάτι αλλά εσείς εξακολουθείτε να ανησυχείτε, μη διστάσετε να ζητήσετε δεύτερη γνώμη. Προσοχή, ζητήστε την πλέον αξιόπιστη γνώμη και όχι την πιο ευχάριστη

-Εμπιστευτείτε το γιατρό σας αλλά συγχρόνως κάντε και τη δική σας έρευνα. Γονείς που εμπιστεύεστε τη γνώμη τους και που έχουν αντιμετωπίσει τα ίδια προβλήματα με σας, είναι μια πολύ καλή πηγή πληροφοριών. Μην παρασύρεστε από διαφημίσεις και να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σε ότι προωθείται στο διαδίκτυο ως  θαυματουργό διαγνωστικό και θεραπευτικό μέσο.

-Αν ο/η παιδίατρος σας προτείνει να γίνει κάποιος έλεγχος γιατί κάτι τον ανησυχεί, δεχτείτε τη γνώμη του. Κάποιες φορές οι γονείς αντιστέκονται στις υποδείξεις μας θεωρώντας τες υπερβολικές . Χωρίς να  σημαίνει ότι κάθε φορά που ζητάμε έναν έλεγχο είμαστε σίγουροι ότι υπάρχει σημαντικό πρόβλημα, καλύτερα  να αποκλείσουμε κάτι παθολογικό παρά να το αφήσουμε αδιάγνωστο και επιδεινούμενο

Η επιστήμη δείχνει ότι η πρώιμη παρέμβαση μπορεί να βελτιώσει προβλήματα ανάπτυξης και συμπεριφοράς επανακαλωδιώνοντας τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο. Στόχος δεν είναι τέλεια παιδιά αλλά παιδιά που πλησιάζουν τα άνω όρια των δυνατοτήτων τους. Δεν χρειάζεται βέβαια να ανακαλύπτουμε προβλήματα που δεν υπάρχουν, αλλά να παρεμβαίνουμε αποτελεσματικά εκεί που πρέπει. Γονείς, παιδίατροι, θεραπευτές, εκπαιδευτικοί οφείλουμε να συνεργαστούμε εξασφαλίζοντας το δικαίωμα των παιδιών να αναπτυχθούν στο πλήρες δυναμικό τους

Τατιάνα Σπίγγου
Παιδίατρος
(αφορμή και έμπνευση  αυτού του άρθρου ήταν η εξαιρετική ημερίδα που διοργάνωσε το σωματείο «Για τα παιδιά μας» με θέμα: “Η Πρόκληση της Ανάπτυξης για τον γονέα, τον γιατρό, τον θεραπευτή και τον εκπαιδευτικό»)