Αυλωνίτης: «Δεν απάντησε η υπ. Πολιτισμού για το εργοστάσιο Δεσύλλα»

ΚΕΡΚΥΡΑ (Αλ. Αυλωνίτης). Δεν απάντησε ούτε κατ' ελάχιστον, η Υπ. Πολιτισμού στην ερώτηση που κατέθεσαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αλέξανδρος Αυλωνίτης και Κυριακή Μάλαμα για την διάσωση και προστασία του πρ. βιομηχανικού συγκροτήματος Δεσύλλα στη Γαρίτσα.

Η κα. Υπουργός αρκείται στην παράθεση αποφάσεων περί συγκρότησης Επιτροπών και εγκρίσεων σωστικών ενεργειών, με άλματα και κενά στις χρονικές περιόδους και, παρά την πολύχρονη εμπειρία της ως Γ.Γ. του ΥπΠΟ (1999-2005 & 2009-2015) και ως Υπουργός στη συνέχεια (2019 έως σήμερα), δεν εξηγεί γιατί το ΥπΠΟ δεν προστάτεψε τον ιστορικό χώρο.

Ύψιστη σημασία όμως τούτη την ώρα δεν έχει η παράθεση του χρονικού εγκατάλειψης του πρ. Εργοστασίου Δεσύλλα. Εκείνο που προέχει είναι η διάσωσή του και η ανάδειξη των αρχαιοτήτων που βρίσκονται στα σπλάχνα του. Δυστυχώς όμως, η κα. Υπουργός, παρότι πιστοποιεί και η ίδια τα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να απαντήσει στο ερώτημά μας αν θα συνεχιστούν ανασκαφικές έρευνες. Ούτε επίσης, απάντησε ποιες είναι, οι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που προτίθεται να λάβει το ΥπΠΟ για να συνδράμει το Δήμο Κ. Κέρκυρας και Διαποντίων στη διάσωση του ιστορικού χώρου.

Η απάντηση της Υπουργού Πολιτισμού:

«Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 3008/5.2.2024 Ερώτησης των Βουλευτών κ.κ. Αλέξανδρου Αυλωνίτη και Κυριακής Μάλαμα και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Το πρώην εργοστάσιο Δεσύλλα είναι χαρακτηρισμένο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς αποτελεί μοναδικό συγκρότημα ολοκληρωμένης βιομηχανικής εγκατάστασης στην Κέρκυρα (Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/1683/25518/5.9.89, ΦΕΚ 471/Β/16.06.89). Το οικόπεδο στο οποίο βρίσκεται το μνημείο, έκτασης 36.736,81τμ, εμπίπτει εντός του κηρυγμένου ενιαίου αρχαιολογικού χώρου της Παλαιάς Πόλης της Κέρκυρας και της Παλαιόπολης (ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/ Φ52/43496/1384/30.04.2012, ΦΕΚ 178/15.05.2012) και στην ζώνη προστασίας (Buffer Zone) της Παλαιάς Πόλης της Κέρκυρας, εγγεγραμμένου μνημείου στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO (31COM8B40 Απόφαση). Σε απόσταση 250 μ. στα νοτιοδυτικά του εργοστασίου βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του ιερού της Αρτέμιδος και η Ιερά Μονή Αγίων Θεοδώρων Στρατιάς. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κέρκυρας διενήργησε ανασκαφική έρευνα στο οικόπεδο στο οποίο χωροθετείται το εργοστάσιο, κατά τα έτη 2006-2008 και 2011-2012, έκτασης 3,5 στρεμμάτων. Σύμφωνα με την Εφορεία έχουν αποκαλυφθεί τμήμα του τείχους και πύργος της οχύρωσης της αρχαίας πόλης της Κέρκυρας, που χρονολογούνται από τα αρχαϊκά έως τα ελληνιστικά χρόνια, ισχυρός αγωγός, ιερό με περίβολο, η κατασκευή του οποίου ανάγεται στον 6ο αι. π.Χ. και τμήματα από δημόσια κτήρια, καθώς και ψηφιδωτό δάπεδο της πρωτοβυζαντινής περιόδου (4ος-7ος αι.). Δεδομένου ότι ο εν λόγω χώρος είναι όμορος με τον αρχαιολογικό χώρο της Παλαιόπολης, οι αποκαλυφθείσες αρχαιότητες σχετίζονται άμεσα με τα ορατά μνημεία του αρχαιολογικού χώρου και κυρίως με τα παρακείμενα τμήματα των ιερών και του λιμανιού του Αλκινόου, και είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την τοπογραφία της αρχαίας και βυζαντινής πόλης της Κέρκυρας.

Επισημαίνεται ότι οι κ.κ. Βουλευτές παραθέτουν στοιχεία για καθαιρέσεις επί του μνημείου το 2007. Όμως, σύμφωνα με την Διεύθυνση Προστασίας Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς «ΔΠΑΝΣΜ» και το αρχείο που τηρεί, καθαιρέσεις τμημάτων του μνημείου έγιναν το 2018, γεγονός που υποδηλώνει η τότε πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ είχε προκρίνει ως λύση τις καθεραίσεις επί του μνημείου και δεν είχε προβεί σε καμία άλλη ενέργεια για την προστασία του.

 Αναλυτικά, το ιστορικό έχει ως εξής:

· Τον Μάιο του 2005 εκδίδεται Απόφαση συγκρότησης Επιτροπής του άρθρου 41 του ν. 3028/02 (νυν 4858/21) για το εν θέματι μνημείο, στο Πρακτικό της οποίας προτάθηκαν 2 εργασίες λήψης σωστικών μετρων (Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/10324/274 - ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/11516/312/03.05.2005).

· Τον Ιανουάριο του 2008, η τ. Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων ενέκρινε «… την εκτέλεση άμεσων και επειγουσών σωστικών εργασιών σε διατηρητέα κτίρια του εργοστασίου «ΔΕΣΥΛΛΑ».

· Το Νοέμβριο του 2010 έγινε η συγκρότησης Επιτροπής του άρθρου 41 του ν. 3028/02 (νυν 4858/21) για το εν λόγω μνημείο (ΥΠΠΟΤ/ΔΙΝΕΣΑΚ/110309/2448/18.11.2010 Απόφαση).

· Τον Μάιο του 2011, εκδόθηκε η Υ.Α. ΥΠΠΟΤ/ΔΝΣΑΚ/28987/568/09.05.2011 (ΑΔΑ: 4ΑΘΚΓ-ΘΖ), μετά από γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ, για το Πρακτικό της παραπάνω Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε «… η λήψη άμεσων μέτρων προστασίας και εκτέλεσης εργασιών στερέωσης επισφαλών τμημάτων του χαρακτηρισμένου ως μνημείου βιομηχανικού συγκροτήματος «ΔΕΣΥΛΛΑ» στην περιοχή Γαρίτσα του Δήμου Κερκυραίων».

· Τον Σεπτέμβριο του 2014 εκδόθηκε Απόφαση συγκρότησης νέας Επιτροπής του άρθρου 41 (ΥΑ ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΑΝΣΜ/242614/27349/2452/23.09.2014- ΑΔΑ: Β3Ν0Γ-9ΓΕ). Στο Πρακτικό της εν λόγω Επιτροπής δεν προτείνονται καθαιρέσεις.

· Τον Οκτώβριο του 2017, η ΔΠΑΝΣΜ ζήτησε από την προαναφερόμενη Επιτροπή να επανεκτιμήσει την κατάσταση του μνημείου καθώς και τα μέτρα που προτείνονταν στο σχετικό Πρακτικό αυτής, λόγω μη λήψης αυτών.

· Τον Δεκέμβριο του 2017 πραγματοποιείται η αυτοψία επανελέγχου του μνημείου από την εν λόγω Επιτροπή, παρουσία και εκπροσώπων της φερόμενης ιδιοκτήτριας εταιρείας, όπου διαπιστώθηκε «… ότι δεν έχει γίνει καμία εργασία προστασίας ή συντήρησης των κτηρίων και η γενική κατάσταση διατήρησης βρίσκεται σε πλήρη εγκατάλειψη, ... τα κτήρια έχουν επιβαρυνθεί με επιπλέον καθαιρέσεις και αποδόμηση δομικού τους υλικού» (ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΥΝΜΤΕΗΒΙΔΜ/ 553310/54413/3624/ 27.12.2017 Αποφάση).

· Τον Ιούνιο του 2018, μετά από γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ, εκδόθηκε Υπουργική Απόφαση με την οποία εγκρίθηκε η «… καθαίρεσης τμημάτων του χαρακτηρισμένου, ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου, βιομηχανικού συγκροτήματος «Δεσύλλα» στη Γαρίτσα του Δήμου Κέρκυρας, σύμφωνα με το Πρακτικό Επιτροπής του άρθρου 41 του ν. 3028/02».

Αναφορικά με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων, είναι σημαντική για να εκκινήσουν οι διαδικασίες, ώστε να περιέλθει το πρώην εργοστάσιο Δεσύλλα στο Δημόσιο, με στόχο οι κτηριακές εγκαταστάσεις του μνημείου να λειτουργήσουν ως τοπόσημο πολιτισμού και να αναδειχθεί ο ιστορικός τους χαρακτήρας. Το Υπουργείο Πολιτισμού θα προβεί στις απαραίτητες ενέργειες, σε συνεργασία με τον Δήμο Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων, προκειμένου να προστεθεί ένας ακόμη ενιαίος χώρος πολιτισμού στους κατοίκους και τους επισκέπτες της Κέρκυρας. Αναφορικά με την απαλλοτρίωση από το ΥΠΠΟ του πρ. Εργοστασίου Τσαούσογλου επί της οδού Πειραιώς 260, στο Δήμο Νίκαιας - Αγίου Ιωάννη Ρέντη, τον Δεκέμβριο του 2023, εντύπωση προκαλεί η αναφορά των κ.κ. Βουλευτών ότι η ολοκλήρωσή της δημιουργεί «αλγεινή εντύπωση». Μάλλον αλγεινή εντύπωση προκαλεί η συγκεκριμένη διατύπωση στο κείμενο των κ.κ. Βουλευτών. Η αξιοποίηση του εν λόγω βιομηχανικού συγκροτήματος, που στεγάζει τα τελευταία χρόνια τις παραστάσεις του Φεστιβάλ Αθηνών - Επιδαύρου, συμβάλει στην ανάδειξη της περιοχής του Ελαιώνα σε πολιτιστικό πόλο. Η αγορά του ακινήτου χρηματοδοτήθηκε από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και στη βιομηχανική εγκατάσταση θα συνεχίσει η στέγαση του Φεστιβάλ, αλλά και του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ), δηλαδή δυο πολιτιστικών θεσμών, που αφορούν στην πολιτιστική ανάπτυξη του συνόλου της επικράτειας.

Η Υπουργός Πολιτισμού

ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ»

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ