Ένα σπασμένο άγαλμα στο Αχίλλειο

ΚΕΡΚΥΡΑ. Για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το Αχίλλειο γράφονται αρκετά. Οι ζημίες συσσωρεύονται καθημερινά και ουδείς φαίνεται να θέλει να ασχοληθεί σοβαρά. Πιθανότατα, στα πλαίσια των μνημονιακών υποχρεώσεων, το μέλλον του είναι προδιαγραμμένο και απλά αναμένονται οι κατάλληλες συνθήκες.

Ειδικά η κατάσταση των αγαλμάτων είναι γνωστή και δεν φαίνεται να απασχολεί κάποιον. Άγνωστο επίσης, τουλάχιστον στο ευρύ κοινό, είναι το μέγεθος των ζημιών σε χώρους μη προσπελάσιμους στους επισκέπτες. 

Αφορμή για το σημερινό σημείωμα είναι η έκθεση ενθυμημάτων της αυτοκράτειρας Ελισάβετ, η πρόσφατη έκδοση του βιβλίου «Οι οικοδεσπότες του Αχιλλείου» του Λ. Ζαμίτ και η προαναφερθείσα κατάσταση.

 

«Ετιμωρήθησαν 400 Αμερικανοί ναύται»

 

Μια ζημία, άγνωστη σε πολλούς, καταγράφεται στην τοπική εφημερίδα «Ελευθερία» τον Ιούνη του 1956. Συγκεκριμένα, στο φύλλο της Παρασκευής, 1ης Ιούνη 1956, γράφει: «Ως εγκύρως επληροφορήθημεν 400 ναύται των ναυλοχούντων εις τον λιμένα μας Αμερικανικών πλοίων υπεβλήθησαν εις εξαντλητικήν τιμωρίαν, διότι κατά μίαν πρόσφατον επίσκεψιν εις Αχίλλειον μερικοί εξ αυτών κατέστρεψαν ένα εκ των εκεί ευρισκομένων αγαλμάτων». Φυσικά οι αμερικανοί ναύτες συμπεριφέρθηκαν όπως συμπεριφέρονταν και στα μετέπειτα χρόνια. Τι είχε συμβεί όμως;

 

«Ούτοι έκρυψαν τα αποκοπέντα τμήματα και ανεχώρησαν»

 

Δύο μέρες αργότερα, την Κυριακή 3 Ιούνη 1956 η «Ελευθερία» δημοσιεύει το ιστορικό του συμβάντος, το οποίο αφορούσε το σπάσιμο ενός των τριών μικρών αγαλμάτων που παριστάνουν τις χάριτες και κοσμούσαν τότε το άγαλμα της αυτοκράτειρας Ελισάβετ.

Το γεγονός συνέβη τη Δευτέρα 28 Μάη, όταν μια μεγάλη ομάδα αμερικάνων ναυτών έφτασε στη Γέφυρα Κάιζερ με βενζινακάτους και άρχισαν να πίνουν σε μπαρ κοντά στη Γέφυρα. Μερικοί «ευρισκόμενοι εν πλήρη ευθυμία», μπήκαν στο δάσος του Αχιλλείου και άρχισαν να ανεβαίνουν προς το ανάκτορο. Στην πορεία τους συνάντησαν το περιστύλιο με το άγαλμα της Ελισάβετ, σε μια κόγχη του οποίου βρισκόνταν το αγαλματάκι που έσπασε. Δύο από αυτούς αγκαλιάστηκαν με το άγαλμα το οποίο έπεσε με αποτέλεσμα να κοπεί το κεφάλι και το δεξί χέρι από την ωμοπλάτη. Αρχικά οι ναύτες έκρυψαν τα τμήματα που κόπηκαν και έφυγαν, αλλά στην συνέχεια επέστρεψαν και τα πήραν μαζί τους στο καράβι.

Το ίδιο απόγευμα επισκέφθηκαν το χώρο του Αχιλλείου μαθητές των Τεχνικών Σχολών του Εθνικού Ιδρύματος, οι οποίοι και ανακάλυψαν το σπασμένο άγαλμα. Ειδοποιήθηκαν οι επιστάτες του χώρου, οι οποίοι με τη σειρά τους ενημέρωσαν την Αστυνομία. Την επόμενη μέρα αμερικανοί αξιωματικοί επισκέφθηκαν το χώρο. Μη μπορώντας να εντοπίσουν από την αρχή τους δράστες οι αξιωματικοί τιμώρησαν όλη την ομάδα που είχε πάει στη Γέφυρα, οπότε και αποκαλύφθηκαν οι ένοχοι. 

Ο διοικητής της αμερικάνικης μοίρας πέρα από την έκφραση της λύπης του, προσφέρθηκε να μεταφερθεί το άγαλμα στην Αθήνα για να συγκολληθούν τα κομμάτια που κόπηκαν. Ποια ήταν τότε η συνέχεια δεν μπορέσαμε να εντοπίσουμε, ωστόσο τότε προκλήθηκε αναστάτωση και μετά από λίγες μέρες …
 

«Το καθήκον της Τοπικής Επιτροπής Τουρισμού»

 

Την Τετάρτη 6 Ιούνη 1956, με πρωτοσέλιδό της η «Ελευθερία» απευθύνεται στην Τοπική Επιτροπή Τουρισμού, θέτοντας συνολικά τα προβλήματα του Αχιλλείου και αναφέροντας μεταξύ άλλων: «Την παρελθούσαν εβδομάδα, ως γνωστόν, μερικοί Αμερικανοί ναύται έσπασαν ένα ωραιότατον αγαλμάτιον του Αχιλλείου, χωρίς να το αντιληφθή κανείς εξ εκείνων οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με την επίβλεψιν και την φύλαξιν της περιουσίας του Ανακτόρου αυτού. Κατά τον τρόπον αυτόν είναι δυνατόν και εις το μέλλον να καταστραφή ένα οιοδήποτε άλλο πολύτιμο αντικείμενο Αχιλλείου, είτε εξ απροσεξίας είτε και σκοπίμως.

Εις τον κίνδυνον αυτόν είναι εκτεθειμένα όχι μόνον τα εντός του άλσους ευρισκόμενα αγάλματα αλλά και όλα τα υπάρχοντα εντός του Ανακτόρου αγάλματα και άλλα αντικείμενα. Και τούτο διότι οι επισκέπται γυρίζουν εντός του Ανακτόρου και του άλσους ελεύθεροι άνευ ουδεμίας παρακολουθήσεως και εποπτείας αρμοδίων προσώπων.

Οι υπηρετούντες βέβαια εις το Αχίλλειον τρεις επιστάται κάνουν ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν δια να διαφυλάξουν ακεραίαν την πολύτιμον περιουσίαν αυτού…»

 

Από τότε ως σήμερα

 

Το αγαλματάκι δεν αποκαταστάθηκε ποτέ. Σε ταχυδρομικό δελτάριο του καταστήματος Κόκκαλη (περ. 1970) φαίνεται ακρωτηριασμένο στη βάση του περιστυλίου της Ελισάβετ. Λίγα χρόνια αργότερα, την εποχή της Συνόδου Κορυφής, αφαιρέθηκε μαζί με τα άλλα αγαλματάκια και σήμερα αγνοούμε την τύχη τους, όπως και πολλών αντικειμένων από το δάσος και το Ανάκτορο.