Η ομιλία του Καθηγητή Γεωργίου Δονάτου για την Ένωση

Ο Καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών και επί δύο τετραετίες Κοσμήτορας της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Δονάτος, ήταν ο προσκεκλημένος της Αναγνωστικής Εταιρίας Κέρκυρας την Παρασκευή 20 Μαΐου. Στην κατάμεστη αίθουσα τελετών της Εταιρίας, έλαβε χώρα η -επίκαιρη, λόγω και της σχετικής επετείου- ομιλία του κερκυραϊκής καταγωγής διαπρεπούς αυτού ακαδημαϊκού, με τίτλο «Αγώνες και παράγοντες που συνέβαλαν στην Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα».

Όπως αναφέρθηκε εκεί, οι αγώνες των ριζοσπαστών βουλευτών, το έργο των Επτανησίων λόγιων και καλλιτεχνών, η ίδρυση και λειτουργία της Ιονίου Ακαδημίας, η αναγνώριση της ελληνικής γλώσσας ως επίσημης και η συμβολή του Τύπου μέσω της -θεσπισθείσας το 1849- ελευθεροτυπίας, ήταν οι κυριότεροι εσωτερικοί παράγοντες που ασκούσαν πίεση προς τους Άγγλους για απαλλαγή από την «προστασία» τους.  Παράλληλα, οι γενικότερες γεωπολιτικές εξελίξεις της περιόδου τόσο στη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όσο και στο ευρύτερο πεδίο αντιπαράθεσης της Βρετανικής Αυτοκρατορίας με τις χερσαίες κεντροευρωπαϊκές δυνάμεις, επίσης συνέβαλαν στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος για τερματισμό της αγγλικής «προστασίας» στα νησιά του Ιονίου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν και οι αναφορές στη στάση του εκάστοτε αρμοστή προς τις τάσεις αυτές. Οι συχνές επισημάνσεις από πλευράς τους για τη γεωγραφική εγγύτητα, την κοινή γλώσσα και θρησκεία των Επτανησίων με τους υπόλοιπους Έλληνες και, εν τέλει, τη απαράμιλλη διάθεση των πρώτων για ένωση, αποτελούσαν δείγμα παραδοχής της επερχόμενης κατάστασης. Εν πολλοίς, αν και όλα αυτά είναι λίγο-πολύ γνωστά, η συνολική επισκόπηση και ο γλαφυρός σχολιασμός τους είναι πάντοτε χρήσιμος για την εξαγωγή επικαιροποιημένων συμπερασμάτων. Ο Καθηγητής Γεώργιος Δονάτος, με την έξοχη παρουσίασή του, έδωσε την ευκαιρία στο κοινό για κάτι τέτοιο, με το τελικό συμπέρασμα να είναι ότι η Ένωση ήταν συγκερασμός αδιαμφισβήτητης λαϊκής θέλησης, πολιτικού-οικονομικού  συμφέροντος και ευρύτερων γεωπολιτικών συγκυριών.