Η πολιορκία του 1716, ο οβελίσκος και η Ένωση της Επτανήσου

Ανακοινώθηκε ότι στις 21 Μαΐου 2021 και με την παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας πρόκειται να γίνουν τα αποκαλυπτήρια, στο νέο κόμβο Λιμένα Κέρκυρας, ενός οβελίσκου "Στη μνήμη των Κερκυραίων που αγωνίστηκαν ηρωικά κατά την οθωμανική επίθεση το 1716".

Ο οβελίσκος αυτός αποτελεί δωρεά του Ιδρύματος Κερκυραϊκής Κληρονομιάς, που πρωτεύοντα στόχο έχει την προώθηση των ελληνοαγγλικών σχέσεων.
Η δωρεά έγινε με πρωτοβουλία του προέδρου του Ιδρύματος, επιχειρηματία κερκυραϊκής καταγωγής κ. Σπύρου Φλαμπουριάρη (γνωστού ως κόμη Φλαμπουριάρη), κατοίκου Λονδίνου.

Ο κ. Φλαμπουριάρης σε συνέντευξή του στην εφημερίδα ΗΜΕΡΑ Ζακύνθου (12/10/2020), μίλησε και για τον αναμνηστικό αυτό οβελίσκο, αναφέροντας: «…Βάζω στόχους και τους επιτυγχάνω όσο χρονικό διάστημα και εάν χρειαστεί να περιμένω. Έτσι, κάνω και επί επτά χρόνια για την τοποθέτηση ενός Ενεπιγράφου Αναμνηστικού Οβελίσκου στο νέο κόμβο του Οργανισμού Λιμένα Κερκύρας για να τιμηθούν οι 200 Κερκυραίοι που πολέμησαν το 1716 κατά των Οθωμανών, όπου πολλοί από αυτούς έχασαν τη ζωή τους, έσωσαν την Κέρκυρα και τα Επτάνησα.». Παράλληλα, εκφράστηκε με ζεστά και επαινετικά λόγια για τη νυν Περιφερειάρχη της Π.Ι.Ν…, αναφέροντας: «...Τώρα, όμως, με την ώθηση της ζακυνθινιάς εξαιρετικής Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων, αγαπητής μου Ρόδης Κράτσα - Τσαγκαροπούλου θα επισκεφθώ τη Ζάκυνθο πολύ σύντομα...Η Περιφερειάρχης στηρίζει τις πρωτοβουλίες μας...». 

Ο οβελίσκος κατασκευάστηκε στο Λέτσε της Ιταλίας, είναι μαρμάρινος, έχει ύψος 8 μέτρα, βάρος 15 τόνους και θα στηρίζεται σε ογκώδες υπόβαθρο.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, το χώρο υπέδειξε η Έφορος Αρχαιοτήτων κ. Ρηγάκου. Η τοποθέτησή του εγκρίθηκε από το Κ.Α.Σ. και τελεί υπό την αιγίδα της Π.Ι.Ν. και του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων.

Κατόπιν αυτών, διερωτώμαι:

1) Ελήφθη απόφαση από το Περιφερειακό Συμβούλιο της Π.Ι.Ν. και από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας για το θέμα αυτό;

2) Όλοι γνωρίζουμε ότι μετά από πολλά πάθη, στη συγκεκριμένη θέση έχει από τα τέλη του 2019 τοποθετηθεί το μεταλλικό γλυπτό "Απήδαλος Ναυς", που απεικονίζει το ομηρικό σύμβολο του νησιού.

Το γλυπτό αυτό "έδεσε" όμορφα στον κόμβο έξω ακριβώς από το Νέο Λιμάνι, παρότι το έργο είναι ελλιπές, αφού δεν εγκρίθηκε το προβλεπόμενο στον αρχικό σχεδιασμό συντριβάνι. Για το θέμα μάλιστα αυτό, ο πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ο.Λ.ΚΕ. κ. Σπύρος Στεφανίδης στις 4/11/2019 δημοσιοποίησε επιστολή του προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, στην οποία ανέφερε: «…Η μη έγκριση προσθήκης μικρών σιντριβανιών, βεβαίως γίνεται σεβαστή και δεν θα τοποθετηθούν όμως η αιτιολογία περί παρεμβολής στο «οπτικό πεδίο του ερχόμενου από το λιμάνι στην Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας» δεν ευσταθεί, μιας και στην συγκεκριμένη οπτική ευθεία μεταξύ του κόμβου και του Νέου Φρουρίου παρεμβάλλονται κτίρια πολλαπλάσιου ύψους από το μέγιστο ύψος του γλυπτού και των περίπου ίσο- υψών πιδάκων, αποκλειομένης έτσι της οπτικής επαφής ανεξάρτητα από την τοποθέτηση ή μη του σιντριβανιού…Παρακαλώ να σημειώσετε ότι η μελέτη και το σχέδιο που είχε εκπονήσει ο ΟΛΚΕ και υπέβαλε στο Υπουργείο Πολιτισμού προς έγκριση  προέβλεπαν τη δημιουργία περί το βάθρο κυκλικής δεξαμενής (''βάσκας'')  και γύρω από τη ''ναυν'' 6 σιντριβάνια ισοϋψή με αυτήν - δηλαδή 2,85 μέτρα από το έδαφος.Μετά μακρά αναμονή το Υπουργείο Πολιτισμού ενέκρινε μόνο απλή τοποθέτηση της νεώς επί βάθρου εν μέσω κυκλικής ζώνης πρασίνου όχι όμως λόγω  διαφωνίας περί το αισθητικό αποτέλεσμα αλλά διότι (τα σιντριβάνια) θα... απέκρυπταν το Νέο Φρούριο στον εισερχόμενο από τον λιμένα!...».

Ο ογκώδης οβελίσκος με ύψος όσο μια τριώροφη οικοδομή, δεν θα καλύπτει μέρος της θέας προς το Νέο Φρούριο;

3) Στην πολιορκία του 1716 συμμετείχαν και 3.054 Κερκυραίοι, 1854 οι γνωστοί, κατά τον Κερκυραίο ιστοριοδίφη Λαυρέντιο Βροκίνη. Οι υπερασπιστές της πόλης προέβαλαν την πιο σθεναρή και δραματική αντίσταση κατά των Οθωμανών στο οχυρό Σκάρπωνα του Νέου Φρουρίου.

Δεν θα μπορούσε να επιλεγεί για τον οβελίσκο μια θέση πολύ πιο κοντά στο υποβαθμισμένο Νέο Φρούριο, που να το αναδεικνύει; Δεδομένου μάλιστα, ότι ακριβώς έξω από το Παλαιό Φρούριο υπάρχει ο ανδριάντας του στρατάρχη Schulenburg, σε ανάμνηση της πολιορκίας του 1716.

4) Όταν επικαλούμαστε την ιστορική σχέση της Κέρκυρας με την Αγγλία, ας μην ξεχνάμε την περίοδο της σκληρής Αγγλικής Κατοχής των Επτανήσων (1814-1864).
Ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε την επέτειο της Ένωσης είναι να αναδείξουμε την αιματοβαμμένη αντίσταση του λαού της Επτανήσου κατά των Άγγλων κατακτητών, τους ριζοσπάστες βουλευτές, το ψήφισμα του 1850, τις γεωπολιτικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες υπό τις οποίες έγινε η Ένωση.
Η αντίσταση κατά του οθωμανικού επεκτατισμού το 1716, στα πλαίσια του έβδομου βενετοτουρκικού πολέμου, είναι ένα πολύ σημαντικό ιστορικό γεγονός, που όμως χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να συνδεθεί, έστω έμμεσα, με την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, πολύ περισσότερο που τα δύο αυτά γεγονότα τα χωρίζει ενάμισι αιώνας.

Προσωπικά, θεωρώ ιστορικά ακατάλληλη την Επέτειο της Ένωσης για τα αποκαλυπτήρια του οβελίσκου, που θα μπορούσαν κάλλιστα να γίνουν στην επέτειο της λύσης της πολιορκίας του 1716, 22 Αυγούστου. Έτσι, θα τιμούσαμε τον ηρωισμό των αγωνιστών με μεγαλύτερο σεβασμό στην ιστορία.
Μήπως η συγκεκριμένη ενέργεια, σε συνδυασμό με τη συγκεκριμένη χρονική επιλογή εξυπηρετεί άλλες σκοπιμότητες;

ΕΛΕΝΗ ΣΤΡΑΤΟΥΛΗ
Συν/χος δικηγόρος