«Τα Χριστούγεννα της ζωής μου…»
Πέντε «επώνυμοι» Κερκυραίοι και Κερκυραίες ανοίγουν το σεντούκι των χριστουγεννιάτικων αναμνήσεών τους και μοιράζονται ιστορίες, με γκι και αστερόσκονη, απ’ το κάποτε...
ΖΕΣΤΟ φως μέσα στις κρύες νύχτες του Δεκέμβρη. Αλλιώτικο για κάθε ψυχή, δεμένο με πολύ προσωπικά βιώματα. Πέρα από τη θρησκευτικό τελετουργικό, τα Χριστούγεννα είναι για κάθε άνθρωπο κάτι πιο βαθύ, πιο ουσιαστικό, μια ατομική και εσωτερική εμπειρία. Πέντε γνωστοί Κερκυραίοι -εντός ή εκτός νησιού, πλέον- ανοίγουν για το εορταστικό «ΕΝ» το συρτάρι (κι ενίοτε το... άλμπουμ) των αναμνήσεών τους, αφηγούμενοι, σε πρώτο ΕΝ_ικό, στιγμές από «γιορτάδες», που έχουν χαραχτεί στην ψυχή τους.
ΣΠΥΡΟΣ ΓΙΑΝΝΙΩΤΗΣ
Ολυμπιονίκης
«Road trip και χιονισμένες Άλπεις»
«Τα Χριστούγεννα των παιδικών μου χρόνων ήταν πάντα συνυφασμένα με ένα συναρπαστικό road trip. Είναι το πρώτο πράγμα, που μου έρχεται στο μυαλό, σκαλίζοντας τον “σκληρό μου δίσκο”. Λόγω της μητέρας μου (σ.σ. o Σπύρος γεννήθηκε στο Λίβερπουλ, από μητέρα Αγγλίδα και πατέρα Έλληνα, ενώ ήρθε στην Κέρκυρα σε ηλικία τριών ετών), τις γιορτές τις περνάγαμε πάντα οικογενειακώς στην Αγγλία. Θυμάμαι, όταν έκλειναν τα σχολεία στην Κέρκυρα, τον ενθουσιασμό της προετοιμασίας για το ταξίδι. Φεύγαμε απ’ το νησί με το καράβι και προορισμό την Ανκόνα της Ιταλίας και απ’ εκεί ταξιδεύαμε όλη την Ευρώπη, μέχρι τη Γαλλία. Ο διαδρομή ώσπου να φτάσουμε Αγγλία έχει γραφτεί ανεξίτηλα στη μνήμη μου. Το ταξίδι γινόταν με το αυτοκίνητο, εφοδιασμένοι με τρόφιμα και έτοιμοι για μια πορεία γεμάτη νέες εμπειρίες. Περνούσαμε από τόσο διαφορετικές χώρες... Μαγευόμασταν απ’ τις εικόνες. Ειδικά όταν φθάναμε στην Ελβετία και διασχίζαμε τις Άλπεις, περνώντας μέσα από τα τούνελ και αντικρίζοντας τις υπέροχες χιονισμένες βουνοκορφές... Αξέχαστο το συναίσθημα. Φθάναμε στη Γαλλία, ως το Καλαί, για να περάσουμε τη θάλασσα της Μάγχης - τότε δεν υπήρχε η σήραγγα (το υποθαλάσσιο Channel Tunnel φτιάχτηκε το 1994). Με το πλοίο φθάναμε στο λιμάνι του Ντόβερ και μετά συνεχίζαμε ως το Λίβερπουλ, όπου ήταν το σπίτι και οι συγγενείς μας, περνώντας όλοι μαζί Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά».
«Καλαντίζοντας κάτω απ’ την τέντα»
ΣΠΥΡΟΣ ΠΡΟΣΩΠΑΡΗΣ
Αρχιμουσικός Φ.Ε.Κ.
«Γιορτάδες στην Κέρκυρα, 1990 - 1996: Η περίοδος του Δωδεκαημέρου των παιδικών κι εφηβικών μου χρόνων συνδέεται με τις παραμονές των τριών μεγάλων εορτών, Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Θεοφανίων. Τις ημέρες αυτές, ως νεαροί μουσικοί από τις τρεις φιλαρμονικές της πόλης, αλλά και της υπαίθρου, σχηματίζαμε ομάδες των 8-12 ατόμων, για να “πούμε” τα κάλαντα σε σπίτια και καταστήματα της χώρας. Πέραν των καθιερωμένων καλάντων, το ρεπερτόριο εμπλουτιζόταν αρκετές φορές και με “κομμάτια” ιδιαίτερου ρυθμικού ενδιαφέροντος όπως το “St. Luis Blues” κ.ά. Επίσης, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, παίζαμε και τους “Γραικούς”, που ακούμε κατά την 40ήμερη αναστάσιμη περίοδο, το Πάσχα. Από τις στάσεις μας, φυσικά, δεν έλειπε και μία “Άγια νύχτα” έξω από τον Ιερό Ναό του Αγίου μας. Μία φορά, μάλιστα, εν μέσω καταιγίδας “στηθήκαμε και καλαντίσαμε” κάτω από μια τέντα στην οδό Καλοχαιρέτου, με άδειο τελείως το καντούνι. Έτσι, για τη Χάρη Του! Υπήρξε μια από τις συγκινητικότερες στιγμές, για όλους μας. Αξίζει να αναφέρω ότι για τους περισσότερους από εμάς τα “κέρδη” από το παιάνισμα των καλάντων έρχονταν σε δεύτερη μοίρα, αφού η εμπειρία της συμμετοχής αποτελούσε τον πρώτο λόγο. Και αυτό, διότι αρκούσαν τα ευτράπελα, που, σε πολλές περιπτώσεις, εμείς επιδιώκαμε, αλλά και οι εκπλήξεις, που μας περίμεναν. Το πιο χαρακτηριστικό και διασκεδαστικό για εμάς, ήταν η αλλαγή των μουσικών οργάνων μεταξύ μας, που προκαλούσε το αντίστοιχο ηχητικό αποτέλεσμα, με αρκετά ολισθήματα και “φάρτσα”! Και όλα αυτά, δίχως την αίσθηση της ντροπής. Απλά, ζούσαμε την ηλικία μας... Καλές γιορτάδες!»
«Το “Πρεσέμπιο” και οι λαμαρίνες του Στεργίου»
ΝΙΝΑ ΒΙΤΑΛ
Συνταξιούχος Φαρμακοϋπάλληλος
«Μυρωδιές και εικόνες, ανεξίτηλες στη μνήμη μου.Την ατμόσφαιρα έδινε το εντυπωσιακό στόλισμα των βιτρίνων του πάλαι ποτέ “Ευρώπη” (σημερινό “Hondos Center”). Ήταν η πρώτη καταπληκτική εικόνα, που αντικρίζαμε εμείς, που μέναμε στη γειτονιά. Αντίστοιχο στόλισμα με το “Μινιόν”, στην Αθήνα! Λίγο πιο κάτω, άλλη χαρακτηριστική εικόνα: tα φρέσκα κυπαρισσάκια, που πουλούσαν στο πλάι από το Δημοτικό Θέατρο. Ήταν δεκαετία του ’60, δεν υπήρχαν ακόμα πλαστικά δέντρα… Ήταν μοσχομυριστά τότε τα Χριστούγεννα. Ηλεκτρικοί φούρνοι δεν υπήρχαν, όλοι από τη γειτονιά πηγαίναμε στον Στεργίου, τον φούρναρη, που ήταν πίσω από το “Οκαζιόν”. Μας δανείζανε μεγάλες λαμαρίνες κι εμείς φτιάχναμε τους κουραμπιέδες με αμύγδαλο, το οποίο είχαμε κοπανήσει στο πέτρινο το γουδοχέρι. Τους πηγαίναμε για ψήσιμο κι αφού τους φέρναμε έτοιμους στους σπίτι, πλέναμε τις λαμαρίνες και τις επιστρέφαμε. Και μετά, οι μυρωδιές… Τους ραντίζαμε με ροδόνερο, που παίρναμε από τα Φαρμακεία, τότε, της Καρμέλας ή του Μπαμίχα και τους πασπαλίζαμε στο τέλος με ζάχαρη άχνη. Η κορυφαία στιγμή που περίμενα, ήταν το “Πρεζέμπιο”, η μεγάλη εντυπωσιακή φάτνη στις καθολικές καλόγριες, στου Κωτσέλα. Ολοκάθαρα θυμάμαι τον πατέρα μου, να μας παίρνει από το χέρι, για να πάμε να τη θαυμάσουμε. Κάθε χρόνο με τον ίδιο ενθουσιασμό. Ακόμα και όταν μεγάλωσα, έπαιρνα κι εγώ τα παιδιά των φίλων μου, για να ζήσουν την ίδια εμπειρία...»
«Η μαμά ήταν εκεί...»
ΛΙΑΝΑ ΤΣΙΡΙΔΟΥ
Εκπαιδευτικός, συγγραφέας
«Ήμουν σίγουρη ότι θα πέθαινε. Από τις ηλίθιες ιστορίες, που μου έλεγαν ήδη οι θειές μου, για μαμάδες που μεταμορφώνονται σε αγγέλους κι από τον ουρανό φυλάνε τα παιδάκια τους. Από το χαμήλωμα της φωνής τους, όταν οι γειτόνισσες με ρωτούσαν “τι κάνει η μαμά σου;” Από τη συνεχή αφηρημάδα του αγέλαστου πια μπαμπά μου. Από το γλίστρημα της αδερφής μου στο μητρικό ρόλο… Τέσσερις μήνες απουσία, μια φορά μονάχα με είχαν πάει να τη δω στο σανατόριο, αρρώστησα σχεδόν κι εγώ από τη χλομή της όψη, τη φαρμακίλα της ατμόσφαιρας, τις σερνάμενες παντόφλες ως την ηλιόλουστη γωνιά του κήπου. Αλλά αρνιόμουν να το δεχτώ. Και δυνάμωσα και πύκνωσα το “σε παρακαλώ, Θεέ μου”. Για χρόνια πίστευα πως αυτό ήταν, που προκάλεσε το θαύμα…
Παραμονή Χριστουγέννων του 1965. Καθόμαστε στο τραπέζι και η μαμά είναι εκεί. Αιφνιδιαστικά και απρόσμενα. Το φαγητό είναι απαίσιο, ένα νερόβραστο κοτόπουλο, αλλά η μαμά είναι εκεί. Το δέντρο είναι σχεδόν γυμνό από στολίδια, έσπασαν όλα καθώς το έριξα μέσα στη φούρια μου, αλλά η μαμά είναι εκεί. Ο μπαμπάς ξεροκαταπίνει και βουρκώνει και της κρατά το χέρι κι ύστερα, ξαφνικά, βγαίνει έξω να καπνίσει, αλλά η μαμά είναι εκεί. Κι η ευτυχία μου είναι εκεί.
Η μαμά συνέχισε να βρίσκεται στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι μου, μέχρι τα βαθιά της γεράματα. Ποτέ δε μιλήσαμε για εκείνη την παραμονή. Μα, ήξερα ότι τη θυμόταν πάντα, όταν σήκωνε το ποτήρι της, μας ευχόταν και ψιθύριζε “δόξα τω Θεώ”…»
«Καλωσορίζοντας το νέο μέλος»
ΕΥΛΑΜΠΙΑ ΡΕΒΗ
Δημοσιογράφος (Open, Έθνος)
«Ήταν Δεκέμβρης του 2015. Τα πιο όμορφα Χριστούγεννα, που έχουν εντυπωθεί στη μνήμη μου ήταν στο σπίτι μου, στην Κέρκυρα, με τον πρώτο μου ανιψιό, τον Παναγιώτη, που ήταν δύο χρονών. Ήταν το πρώτο παιδί της μεγάλης μου αδελφής. Τα πρώτα του Χριστούγεννα τα είχαμε κάνει στη Ρώμη. Τα δεύτερά του βρεθήκαμε στο σπίτι μας, στο νησί. Τότε είχαμε καταφέρει να βρεθούμε η οικογένεια και οι τέσσερις αδελφές μαζί - κάτι πολύ δύσκολο, καθώς, εξαιτίας της δουλειάς, τις περισσότερες γιορτές τις περνάω μακριά από τους δικούς μου στην Κέρκυρα. Καλωσορίζαμε ένα νέο μέλος του σπιτιού μας, συμπίπταμε –πράγμα σπάνιο- όλοι μαζί στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι κι όλο αυτό παρέα με τις παραδόσεις μας, φτιάχνοντας τηγανίτες, πλάθοντας χριστουγεννιάτικα κουλουράκια και λέγοντας ιστορίες απ’ τα παλιά˙ πόσο υπέροχη ανάμνηση... Και επειδή για τα παιδιά είναι πολύ σημαντικό να διατηρείς τη μαγεία των Χριστουγέννων, ήταν πολύ τιμητικό για μένα να βάλουμε μαζί κάτω από το δέντρο μπισκότα και γάλα για τον Άγιο Βασίλη. Ήταν πολύ συγκινητικό να βρίσκεται όλη η οικογένεια ενωμένη, ήταν τότε και ο μπαμπάς μου εν ζωή, τραγουδούσαμε όλοι μαζί τα κάλαντα στο παιδί, γύρω από το τζάκι… Μόνο γλύκα πλημμυρίζει την ψυχή μου, όταν θυμάμαι εκείνα τα Χριστούγεννα...»
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΚΕΡΕΚΟΥ
ΕN THE MAGAZINE ΔΕΚ. 2023