Οι προεκτάσεις μιας καταστροφικής πυρκαγιάς
Δελτίο τύπου Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Κέρκυρας

ΚΕΡΚΥΡΑ. Το περιστατικό με την πυρκαγιά στην επιχείρηση «Γογγάκης» απέδειξε με το χειρότερο δυνατό τρόπο τις αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τόσο σε επίπεδο αντιμετώπισης των συνεπειών όσο και σε επίπεδο πρόληψης οι ανεπάρκειες αποδεικνύονται καταστροφικές για το περιβάλλον και την καθημερινότητα των κατοίκων της Κέρκυρας.
Από τη πρώτη στιγμή, οι αρμόδιοι, με τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και με λογοδοσία προς αυτή, έπρεπε να εξασφαλίσουν δύο πράγματα. Πρώτον, την πλήρη αποκατάσταση των επιπτώσεων της πυρκαγιάς και δεύτερον την ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων να ξανασυμβεί παρόμοιο περιστατικό στο μέλλον.
Με το παραπάνω σκεπτικό για εμάς προκύπτουν τα κάτωθι ζητήματα.
Ζήτημα 1ο : Η νομοθεσία είναι ξεκάθαρη και συμπυκνώνεται στη φράση «ο ρυπαίνων πληρώνει». Όσο απόλυτο και αν ακούγεται είναι μια συνθήκη γνώστη εξ αρχής που πρέπει να ισχύει οριζόντια για όλους, πόσο μάλλον για επιχειρηματικές δραστηριότητες στις οποίες εμπεριέχεται και το αντίστοιχο ρίσκο. Η επιχείρηση θα έπρεπε από την πρώτη στιγμή να κάνει ό,τι ήταν δυνατόν για να περιορίσει τις επιπτώσεις της πυρκαγιάς. Παράλληλα είναι σημαντικό να βγει άμεσα και το πόρισμα για τα αίτια της πυρκαγιάς, αποδίδοντας τις ανάλογες ευθύνες.Το αν η νομοθεσία έχει κενά και χρήζει βελτίωσης είναι κάτι που θα πρέπει να απασχολήσει την κοινωνία στο μέλλον και προφανώς ξεφεύγει από τα στενά όρια της Κέρκυρας.
Ζήτημα 2ο : Το πόσο σημαντική είναι η άμεση παρέμβαση σε τέτοιες περιπτώσεις φαίνεται από το γεγονός ότι όσο προχωράει η σήψη των προϊόντων αυξάνεται η επικινδυνότητα τους και έχει ως συνέπεια την ακριβότερη και δυσκολότερη διαχείρισή τους. Άλλη κατηγορία αποβλήτων ήταν τις πρώτες μέρες άλλη κατηγορία αποβλήτων κατέληξαν να είναι μετά από τόσες μέρες σήψης. Ο χρόνος που χάθηκε τις πρώτες μέρες μόνο χειρότερα έκανε τα πράγματα.
Ζήτημα 3ο : Είναι γνωστό πως στην Κέρκυρα δεν υπάρχει καμία δυνατότητα διαχείρισης αποβλήτων, πέρα των αστικών λυμάτων σε συγκεκριμένες περιοχές, πόσο μάλλον των ζωικών αποβλήτων. Η αδυναμία των αρμόδιων υπηρεσιών να υποδείξουν αδειοδοτημένο αποδεκτήδιαχείρισης τέτοιων αποβλήτων οδήγησε σε ένα αλαλούμ με αποτέλεσμα να περνάνε οι μέρες και η κατάσταση να επιδεινώνεται. Η Κέρκυρα στον τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, οποιουδήποτε είδους και κατηγορίας, βρίσκεται στο σημείο μηδέν. Και αν για τα αστικά στερεά απόβλητα έχει προβλεφθεί η μεταφορά τους εκτός νησιού, τι γίνεται με τα στερεά απόβλητα άλλων δραστηριοτήτων ή έκτακτων περιστατικών; Από ότι φάνηκε πρώτα θα μας βρει το «κακό» και μετά θα δράσουμε.
Ζήτημα 4ο : Η ανυπαρξία χωροταξικού σχεδιασμού και καθορισμού χρήσεων γης. Η πρόληψη και η αντιμετώπιση ατυχημάτων σε μεταποιητικές δραστηριότητες είναι αποτελεσματικότερη όταν γίνεται εκτός κατοικημένων περιοχών. Για αυτό το λόγο τέτοιες δραστηριότητες θα έπρεπε να βρίσκονται σε περιοχή η οποία θα είναι κατάλληλη και διαμορφωμένη για συγκέντρωση μεταποιητικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων, εκτός πόλεων και οικισμών. Η ανυπαρξία καθορισμένων χρήσεων γης ανά περιοχή οδηγεί στην άναρχη χωροθέτηση τέτοιων επιχειρήσεων. Θα ήταν πραγματικά εφιαλτικό το σενάριο η φωτιά να είχε επεκταθεί στις γύρω κατοικίες, οι οποίες απέχουν μερικά μέτρα από το σημείο.
Ζήτημα 5ο : Σε ένα πρόβλημα που αφορά ευρύτερα την τοπική κοινωνία και απαιτεί τη συνεργασία και το διάλογο με συλλογικές εκπροσωπήσεις όπως τοπικά συμβούλια ή συλλόγους και φορείς, η δημοτική αρχή κρίνεται ανεπαρκής. Το μόνο άγχος της φαίνεται να είναι η αποποίηση των ευθυνών, χωρίς να αναλαμβάνει καμία πρωτοβουλία ενημέρωσης και ενεργοποίησης των πολιτών, πίεσης προς την κεντρική κυβέρνηση, συντονισμού των ενεργειών για τη γρήγορη απομάκρυνση των αποβλήτων. Από την άλλη πλευρά οι κάτοικοι και οι συλλογικοί τους φορείς δεν δίστασαν να κινητοποιηθούν. Σε τέτοιες περιπτώσεις η δημοκρατία και η συμμετοχή στα κοινά λειτουργούν προωθητικά.
Ζήτημα 6ο : Οφείλουμε να μάθουμε την αλήθεια και τα πραγματικά γεγονότα γύρω από το ατύχημα. Πώς ξεκίνησε η πυρκαγιά; Γιατί άργησε η μεταφορά των ζωικών προϊόντων; Είχαν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή τέτοιου ατυχήματος; Είναι πολύ σημαντικό να μην υπάρξουν σκοτεινά σημεία ώστε να μην χαθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ αρμόδιων φορέων, τοπικής αυτοδιοίκησης και κατοίκων. Η έντιμη στάση όλων των εμπλεκόμενων θα αποτελέσει μπούσουλα σε παρόμοια μελλοντικά συμβάντα.
Καταθέτουμε τις παραπάνω σκέψεις του ΔΣ του ΣΠΠΚ στην προσπάθειά μας να συμβάλλουμε ώστε να μην υπάρξουν ανάλογα περιστατικά στο μέλλον. Οφείλουμε να προστατεύουμε το φυσικό περιβάλλον όχι μόνο ως κάτοικοι, αλλά και μέσα από την επαγγελματική και επιχειρηματική μας δραστηριότητα. Το περιβάλλον είναι που μας παρέχει ποιότητα ζωής, και μέσα σε αυτό ασκούνται οι όποιες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Η καταστροφή του, συντελεί στην αυτοκαταστροφή μας.
Κέρκυρα 7/11/2025



