Η παρενοχλητική παρακολούθηση και οι επιπτώσεις της στη ζωή των γυναικών
Κωνσταντίνος Παππάς
20 Ιανουαρίου 2023
/ 09:52
Γραφει ο Κωνσταντίνος Παππάς, Νομικός του Συμβουλευτικού Κέντρου Κέρκυρας
Σημαντικά βήματα έχουν γίνει στο νομικό πλαίσιο της Ελλάδας αλλά και σε ολόκληρη την ΕΕ, για την ίση μεταχείριση, την αντιμετώπιση των διακρίσεων και την προώθηση της ισότητας για τις γυναίκες που υφίστανται σε βάρος τους πολλές και διαφορετικές μορφές έμφυλης βίας, με αποτέλεσμα σημαντικές αρνητικές συνέπειες στην προσωπική τους ζωή. Μία από τις μορφές έμφυλης βίας σε βάρος των γυναικών είναι και η παρενοχλητική παρακολούθηση (stalking).
Η παρενοχλητική παρακολούθηση (stalking) αφορά σε μια σειρά από ανεπιθύμητες, σκόπιμες, επαναλαμβανόμενες και επίμονες παρενοχλητικές συμπεριφορές και πράξεις, που προκαλούν φόβο, τρόμο ή ανησυχία στην παρενοχλούμενη γυναίκα. Οι συμπεριφορές αυτές εκδηλώνονται άλλες φορές άμεσα και άλλες έμμεσα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η γυναίκα καλείται να αντιμετωπίσει, παρά την εκπεφρασμένη αντίθετη βούλησή της, επίμονα τηλεφωνήματα, μηνύματα, e-mails, παρακολούθηση ή/και εισβολή στο οικογενειακό, κοινωνικό ή εργασιακό περιβάλλον, προσέγγιση των οικείων της, ψευδείς κατηγορίες, απειλές, εκδικητική πορνογραφία και μπορεί να περιλαμβάνει επιπλέον και άλλες παραβιαστικές συμπεριφορές. Τα τελευταία χρόνια, το φαινόμενο εμφανίζεται και με νέες μορφές, όπως με τη χρήση τηλεπικοινωνιακών ή ηλεκτρονικών μέσων (cyber stalking).
Οι παραπάνω παράνομες πράξεις και συμπεριφορές έχουν ως στόχο να προκαλέσουν τη βλάβη στη ζωή της γυναίκας πολυεπίπεδα (π.χ. τρόμος, απειλές, φόβο για τη ζωή της, εκδίκηση, εξευτελισμός), ενώ οδηγούν, ή μπορεί να οδηγήσουν σε ψυχολογική, σωματική, σεξουαλική, εργασιακή ή/και οικονομική βλάβη. των γυναικών που τις υφίστανται. Περαιτέρω δημιουργούν το αίσθημα της ταπείνωσης, του εξευτελισμού, της γελοιοποίησης, της δημόσιας ντροπής και της περιθωριοποίησής τους.
Το stalking εμπίπτει, γενικότερα, στο νομικό πλαίσιο της παραβίασης των προσωπικών δεδομένων και της προσωπικής ελευθερίας κάθε ατόμου, προσβάλλει βάναυσα την προσωπικότητα και την αξιοπρέπειά του, την ελευθερία κίνησης και έκφρασης και μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, καθώς προβλέφθηκε στο άρθρο 34 της «Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας» ή όπως είναι ευρέως γνωστή ως «Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης», η οποία κυρώθηκε από την Ελλάδα το 2018.
Ειδικότερα, το αδίκημα της παρενοχλητικής παρακολούθησης προβλέπεται και τιμωρείται και από το άρθρο 333 του νέου Ποινικού Κώδικα, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2019, και αποσκοπεί στο να αποτρέψει και να αντιμετωπίσει σε ποινικό επίπεδο τις εν λόγω κακοποιητικές συμπεριφορές, οι οποίες εκθέτουν, στιγματίζουν και προσβάλουν τις/τους αποδέκτριες/-ες.
Οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν παρενοχλητική παρακολούθηση σε βάρος τους οφείλουν να γνωρίζουν ότι δεν ευθύνονται οι ίδιες γι' αυτό και μπορούν να απευθύνονται άμεσα στις αρμόδιες Αστυνομικές και Εισαγγελικές Αρχές για τη λήψη ποινικών μέτρων κατά του/των δράστη/-ών. Παράλληλα, μπορούν να απευθυνθούν και στην 24ωρη Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900 ή στα Συμβουλευτικά Κέντρα του Πανελλαδικού Δικτύου της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής, Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΔΟΠΙΦ) για άμεση κοινωνική, ψυχολογική, νομική και εργασιακή στήριξη.
Σε τοπικό επίπεδο, το Συμβουλευτικό Κέντρο Κέρκυρας, εντάσσεται στις υποστηρικτικές δομές του πανελλαδικού Δικτύου της ΓΓΔΟΠΙΦ, λειτουργεί από τον Απρίλιο του 2013 (ΕΣΠΑ 2007-2013) και συνεχίζει τη λειτουργία του με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ/Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφέρειας Ιονίων Νήσων 2014-2020, υπό την οργανωτική/διοικητική και επιστημονική εποπτεία του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ).
Στο Συμβουλευτικό Κέντρο Κέρκυρας παρέχονται δωρεάν υπηρεσίες πληροφόρησης και ενημέρωσης για θέματα ισότητας των φύλων, βίας κατά των γυναικών και πολλαπλών διακρίσεων, κοινωνική, ψυχολογική, εργασιακή και νομική στήριξη σε γυναίκες που έχουν υποστεί οποιασδήποτε μορφής βίας ή/και πολλαπλές διακρίσεις (π.χ. άνεργες, μονογονείς, Ρομά, μετανάστριες, κ.λπ.).
Οι ενδιαφερόμενες γυναίκες μπορούν να απευθύνονται στο Συμβουλευτικό Κέντρο Κέρκυρας:
Δ/νση: Ε.Ο Παλαιοκαστρίτσας 7, 49100 Κέρκυρα
Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή, 08:00-16:00
Τηλ: 26610 47396
E-mail: [email protected]
Για περισσότερες πληροφορίες: www.womensos.gr
Κωνσταντίνος Παππάς
Νομικός του Συμβουλευτικού Κέντρου Κέρκυρας
Η παρενοχλητική παρακολούθηση (stalking) αφορά σε μια σειρά από ανεπιθύμητες, σκόπιμες, επαναλαμβανόμενες και επίμονες παρενοχλητικές συμπεριφορές και πράξεις, που προκαλούν φόβο, τρόμο ή ανησυχία στην παρενοχλούμενη γυναίκα. Οι συμπεριφορές αυτές εκδηλώνονται άλλες φορές άμεσα και άλλες έμμεσα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η γυναίκα καλείται να αντιμετωπίσει, παρά την εκπεφρασμένη αντίθετη βούλησή της, επίμονα τηλεφωνήματα, μηνύματα, e-mails, παρακολούθηση ή/και εισβολή στο οικογενειακό, κοινωνικό ή εργασιακό περιβάλλον, προσέγγιση των οικείων της, ψευδείς κατηγορίες, απειλές, εκδικητική πορνογραφία και μπορεί να περιλαμβάνει επιπλέον και άλλες παραβιαστικές συμπεριφορές. Τα τελευταία χρόνια, το φαινόμενο εμφανίζεται και με νέες μορφές, όπως με τη χρήση τηλεπικοινωνιακών ή ηλεκτρονικών μέσων (cyber stalking).
Οι παραπάνω παράνομες πράξεις και συμπεριφορές έχουν ως στόχο να προκαλέσουν τη βλάβη στη ζωή της γυναίκας πολυεπίπεδα (π.χ. τρόμος, απειλές, φόβο για τη ζωή της, εκδίκηση, εξευτελισμός), ενώ οδηγούν, ή μπορεί να οδηγήσουν σε ψυχολογική, σωματική, σεξουαλική, εργασιακή ή/και οικονομική βλάβη. των γυναικών που τις υφίστανται. Περαιτέρω δημιουργούν το αίσθημα της ταπείνωσης, του εξευτελισμού, της γελοιοποίησης, της δημόσιας ντροπής και της περιθωριοποίησής τους.
Το stalking εμπίπτει, γενικότερα, στο νομικό πλαίσιο της παραβίασης των προσωπικών δεδομένων και της προσωπικής ελευθερίας κάθε ατόμου, προσβάλλει βάναυσα την προσωπικότητα και την αξιοπρέπειά του, την ελευθερία κίνησης και έκφρασης και μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, καθώς προβλέφθηκε στο άρθρο 34 της «Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας» ή όπως είναι ευρέως γνωστή ως «Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης», η οποία κυρώθηκε από την Ελλάδα το 2018.
Ειδικότερα, το αδίκημα της παρενοχλητικής παρακολούθησης προβλέπεται και τιμωρείται και από το άρθρο 333 του νέου Ποινικού Κώδικα, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2019, και αποσκοπεί στο να αποτρέψει και να αντιμετωπίσει σε ποινικό επίπεδο τις εν λόγω κακοποιητικές συμπεριφορές, οι οποίες εκθέτουν, στιγματίζουν και προσβάλουν τις/τους αποδέκτριες/-ες.
Οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν παρενοχλητική παρακολούθηση σε βάρος τους οφείλουν να γνωρίζουν ότι δεν ευθύνονται οι ίδιες γι' αυτό και μπορούν να απευθύνονται άμεσα στις αρμόδιες Αστυνομικές και Εισαγγελικές Αρχές για τη λήψη ποινικών μέτρων κατά του/των δράστη/-ών. Παράλληλα, μπορούν να απευθυνθούν και στην 24ωρη Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900 ή στα Συμβουλευτικά Κέντρα του Πανελλαδικού Δικτύου της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής, Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΔΟΠΙΦ) για άμεση κοινωνική, ψυχολογική, νομική και εργασιακή στήριξη.
Σε τοπικό επίπεδο, το Συμβουλευτικό Κέντρο Κέρκυρας, εντάσσεται στις υποστηρικτικές δομές του πανελλαδικού Δικτύου της ΓΓΔΟΠΙΦ, λειτουργεί από τον Απρίλιο του 2013 (ΕΣΠΑ 2007-2013) και συνεχίζει τη λειτουργία του με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ/Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφέρειας Ιονίων Νήσων 2014-2020, υπό την οργανωτική/διοικητική και επιστημονική εποπτεία του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ).
Στο Συμβουλευτικό Κέντρο Κέρκυρας παρέχονται δωρεάν υπηρεσίες πληροφόρησης και ενημέρωσης για θέματα ισότητας των φύλων, βίας κατά των γυναικών και πολλαπλών διακρίσεων, κοινωνική, ψυχολογική, εργασιακή και νομική στήριξη σε γυναίκες που έχουν υποστεί οποιασδήποτε μορφής βίας ή/και πολλαπλές διακρίσεις (π.χ. άνεργες, μονογονείς, Ρομά, μετανάστριες, κ.λπ.).
Οι ενδιαφερόμενες γυναίκες μπορούν να απευθύνονται στο Συμβουλευτικό Κέντρο Κέρκυρας:
Δ/νση: Ε.Ο Παλαιοκαστρίτσας 7, 49100 Κέρκυρα
Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή, 08:00-16:00
Τηλ: 26610 47396
E-mail: [email protected]
Για περισσότερες πληροφορίες: www.womensos.gr
Κωνσταντίνος Παππάς
Νομικός του Συμβουλευτικού Κέντρου Κέρκυρας
