Τουριστική Κέρκυρα και Βαρκελώνη, ομοιότητες και διαφορές (1ο)

Όταν το 1986 ο Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ ανήγγειλε πως η Βαρκελώνη θα ήταν η πόλη των Ολυμπιακών Αγώνων του 1992, η καταλανική πρωτεύουσα άρχισε να ετοιμάζεται να ζήσει τον θρύλο της ή έναν ακόμα θρύλο εάν έτσι προτιμάτε.

Στα μέσα της δεκαετίας του '80, η Κέρκυρα είχε ήδη δημιουργήσει τις προϋποθέσεις της τουριστικής της κρίσης, διαθέτοντας στην αγορά περισσότερα κρεβάτια απ' όσα χρειάζονταν, δεχόμενη έτσι πίεση τιμών προς τα κάτω. Η παλιά πόλη όμως παρέμενε αλώβητη. Ο τουρισμός δεν την είχε αγγίξει παρά μόνον εμμέσως. Η ανάπτυξη σημειωνόταν αποκλειστικά στην ύπαιθρο, με αυθαίρετο και άναρχο τρόπο. Αυτή η μοίρα άλλωστε «κτύπησε» και την ανάπτυξη της πόλης με τη μέθοδο της επέκτασης των οικισμών (!), λίγα χρόνια αργότερα επί κυβέρνησης Μητσοτάκη του πρεσβύτερου τότε ('90-'93). Δίχως χωροταξικές προϋποθέσεις, η πόλη της Κέρκυρας επεκτάθηκε, όπως όπως, σε μια όμορη έκταση πέντε και πλέον φορές της έκτασης του ιστορικού της κέντρου, υποθηκεύοντας το μέλλον της.

Την ίδια περίοδο, η καταλανική μεγαλούπολη άρχισε να χάνει την ψυχή της. Κατ' άλλους να την πουλάει στο διάολο της ξέφρενης ανάπτυξης της επισκεψιμότητας. Η Ολυμπιάδα ήταν μια καλή αφορμή για rebranding αλλά τα προσόντα της ήταν έτσι κι αλλιώς πολλά και πολλαπλώς αξιοποιήσιμα. Κάπως έτσι οι παραδοσιακές γειτονιές άρχισαν να χάνουν το χρώμα τους ενώ η πίεση που δημιούργησε η έκρηξη των αξιών των ακινήτων σ' αυτές, έδιωξε τους ντόπιους, που βρήκαν καταφύγιο στα βορεινά της πόλης.

O πρόγονος της μετατροπής των οικιών σε ενοικιαζόμενα βραχυπρόθεσμης χρήσης ίσως αναζητείται στην ταινία The Holiday (2006), που η Κάμερον Ντίαζ ανταλλάσει για διακοπές το διαμερισμά της στο Λος Άντζελες με την αγροικία της Κ. Ουίνσλετ στη βρετανική ενδοχώρα για να πέσει εντέλει στα δίχτυα του έρωτα του γοητευτικού Τζουντ Λο.

Η Airbnb πάντως ιδρύθηκε δυο χρόνια αργότερα, αναβαθμίζοντας την μικρή κλίμακα ανταλλαγής σε ευκαιρία μετατροπής κάθε προφερόμενου σπιτιού σε κατάλυμα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Η νέα αυτή αγοραία επινόηση δημιούργησε προσδοκίες νέων εισοδημάτων, αρχικώς ανέλπιστη προσφορά σους χειμαζόμενους από την οικονομική κρίση μικρούς ιδιοκτήτες. «Στο τέλος της μέρας», η μπίζνα βιομηχανοποιήθηκε, πλήττοντας έτσι την καρδιά (και) της Βαρκελώνης!

Το ραβδί της τουριστικής νεράιδας μάγεψε τις συνοικίες, που μετατράπηκαν γρήγορα σε ντεκόρ ενώ ακόμα και η παραδοσιακή αγορά, Mercado de las Flores, εγκατέλειψε τον προσανατολισμό της αγοράς λιανικής και ντύθηκε πιο τουριστικά και πιο ακριβά.

Βίοι παράλληλοι με την Κέρκυρα, από το 2008-10 και μετά, στην καρδιά της κρίσης, το αναπάντεχο εισόδημα από το πουθενά χτυπάει την πόρτα και της κερκυραϊκής, μικρής (σ.σ. και όχι μόνον) ιδιοκτησίας στην παλιά πόλη. Για άλλους το κροτάλισμα από τα ροδάκια της βαλίτσας στο πλακάδο και στους κυβόλιθους έχει το άρωμα του ευρώ και σ' άλλους «φέρνει» σε ήχο από ερπύστριες!

Στην αρχή και στην Βαρκελώνη επικράτησε η ανοχή. Στην συνέχεια έγινε η ευρωπαϊκή πόλη που πολέμησε περισσότερο το «airbnb», σήμερα το απαγορεύει. Η καταλανική, δημοτική Αστυνομία διενεργεί αιφνιδιαστικούς ελέγχους, κτυπώντας τα κουδούνια των πολυκατοικιών για να εντοπίσει αδήλωτα «ενοικιαζόμενα». Οι βραχυπρόθεσμες τουριστικές μισθώσεις μπορεί να έφυγαν από το κέντρο όμως οι παλιοί κάτοικοι δεν επέστρεψαν...

Στην Κέρκυρα, δεν υπάρχει τουριστική Αστυνομία. Ενώ έτσι και ρωτήσεις τις Υπηρεσίες Τουρισμού, πόσα είναι τα airbnb στην πόλη, απάντηση δεν θα πάρεις!

Η αφήγηση αυτή δεν μπορεί να τελειώσει εδώ. Θα συνεχιστεί με διάφορες αφορμές όλη τη μεγάλη περίοδο της προεκλογικής αναμέτρησης για τα τοπικά, με σκοπό την αποφυγή των πληκτικών τετριμένων και την ανάδειξη των μεγάλων ζητημάτων, που μπορεί να απαντώνται σε διάφορα μέρη του Κόσμου, διατηρούν όμως ακέραια την εκρηκτική, τοπική τους σημασία. Συνεχίζεται.