«Τάδε έφη» και οι όψεις ενός διαρκούς πολέμου

ΖΜΠΙΓΚΝΙΟΥ ΜΠΡΕΖΙΝΣΚΙ (Αμερικανός διεθνολόγος): «Το πιο ενοχλητικό από όλα [για τη Ρωσία] ήταν η απώλεια της Ουκρανίας…μιας δυνητικά πλούσιας βιομηχανικής και αγροτικής οικονομίας και 52 εκατομμυρίων ατόμων, που είναι επαρκώς συγγενείς με τους Ρώσους από εθνοτική και θρησκευτική άποψη, ώστε να κάνουν τη Ρωσία ένα πραγματικό μεγάλο και γεμάτο αυτοπεποίθηση αυτοκρατορικό κράτος. Η ανεξαρτησία της Ουκρανίας στέρησε επίσης τη Ρωσία από την κυρίαρχη θέση της στη Μαύρη θάλασσα...

Αν και αρχικά η Δύση, ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες, καθυστέρησαν να αναγνωρίσουν τη γεωπολιτική σημασία που είχε η ύπαρξη ξεχωριστού ουκρανικού κράτους, στα μέσα της δεκαετίας του 1990, τόσο η Αμερική όσο και η Γερμανία είχαν γίνει ισχυροί υποστηρικτές της ξεχωριστής ταυτότητας του Κιέβου… για να επιβιώσει η Ουκρανία ως ανεξάρτητο κράτος, θα πρέπει να γίνει μάλλον τμήμα της κεντρικής Ευρώπης παρά της Ευρασίας… και να συμμετάσχει πλήρως στους δεσμούς της Κεντρικής Ευρώπης με το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση… Πράγματι, ο ρόλος του Κιέβου ενισχύει το επιχείρημα ότι η Ουκρανία είναι το κρίσιμο κράτος, όσον αφορά την ίδια τη μελλοντική εξέλιξη της Ρωσίας.

Η Αμερική είναι τώρα η μόνη παγκόσμια υπερδύναμη και η Ευρασία είναι η κεντρική αρένα της Υδρογείου… μια ευρύτερη Ευρώπη και ένα διευρυμένο ΝΑΤΟ θα υπηρετήσουν τους βραχυπρόθεσμους, καθώς και τους μακροπρόθεσμους στόχους της πολιτικής των ΗΠΑ. Μια μεγαλύτερη Ευρώπη θα επεκτείνει το πεδίο της αμερικανικής επιρροής… Επομένως, η πολιτική και οικονομική υποστήριξη στα νέα ανεξάρτητα κράτη-κλειδιά είναι ουσιαστικό στοιχείο μιας ευρύτερης στρατηγικής [των ΗΠΑ] για την Ευρασία. Η στερέωση μιας κυρίαρχης Ουκρανίας, που στο μεταξύ επαναπροσδιορίζεται ως κεντροευρωπαϊκό κράτος και ενσωματώνεται στενότερα στην κεντρική Ευρώπη, είναι στοιχείο κρίσιμης σημασίας για μια τέτοια πολιτική…» (Από το βιβλίο του «Η Μεγάλη Σκακιέρα», 1998).
 
ΧΕΝΡΙ ΚΙΣΙΝΓΚΕΡ (Αμερικανός πολιτικός και διπλωμάτης): «…Η Δύση πρέπει να καταλάβει ότι, για τη Ρωσία, η Ουκρανία δεν μπορεί ποτέ να είναι απλώς μια ξένη χώρα. Η ρωσική ιστορία ξεκίνησε σε αυτό που ονομαζόταν Κιέβο-Ρως. Η ρωσική θρησκεία διαδόθηκε από εκεί. Η Ουκρανία ήταν μέρος της Ρωσίας για αιώνες και οι ιστορίες τους ήταν αλληλένδετες πριν από τότε. Μερικές από τις πιο σημαντικές μάχες για τη ρωσική ελευθερία, ξεκινώντας με τη Μάχη της Πολτάβα το 1709, έγιναν σε ουκρανικό έδαφος. Ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας - το μέσο προβολής ισχύος της Ρωσίας στη Μεσόγειο - βασίζεται με μακροχρόνια μίσθωση στη Σεβαστούπολη, στην Κριμαία. Ακόμη και διάσημοι αντιφρονούντες όπως ο Αλεξάντερ Σολζενίτσιν και ο Γιόζεφ Μπρότσκυ επέμειναν ότι η Ουκρανία ήταν αναπόσπαστο μέρος της ρωσικής ιστορίας και, μάλιστα, της Ρωσίας…

Η Ουκρανία θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να επιλέγει ελεύθερα τις οικονομικές και πολιτικές συμμαχίες της, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης.
Η Ουκρανία δεν πρέπει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Η Ουκρανία θα πρέπει να είναι ελεύθερη να δημιουργήσει οποιαδήποτε κυβέρνηση συμβατή με την εκφρασμένη βούληση του λαού της…» (Από άρθρο του στην Washington Post, 2014).

ΝΟΑΜ ΤΣΟΜΣΚΙ (Αμερικανός διανοούμενος και πολιτικός ακτιβιστής): «…Η Ρωσική θέση ήταν ξεκάθαρη από καιρό. Την δήλωσε ξεκάθαρα ο [Ρώσος] υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαυρώφ, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε όταν ήταν στον ΟΗΕ: “Το κύριο ζήτημα είναι η σαφής θέση μας πως είναι απαράδεκτη η περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά, όπως η ανάπτυξη επιθετικών όπλων που δύνανται να απειλήσουν έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας”. … Το ζήτημα πάει πίσω 30 χρόνια, με την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Έγιναν ευρύτατες συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας, ΗΠΑ και Γερμανίας (με κεντρικό ζήτημα τη γερμανική ενοποίηση).

Δύο οράματα ήταν παρόντα. Ο σοβιετικός ηγέτης Μιχαήλ Γκορμπατσώφ πρότεινε ένα Ευρασιατικό σύστημα ασφαλείας, από την Λισαβώνα ως το Βλαδιβοστόκ, χωρίς κανένα στρατιωτικό μπλοκ. Οι ΗΠΑ το απέρριψαν: το ΝΑΤΟ παραμένει, το Σύμφωνο της Βαρσοβίας να εξαφανιστεί. Για προφανείς λόγους η ενοποίηση των Γερμανιών μέσα σε μια εχθρική στρατιωτική συμμαχία δεν είναι καθόλου μικρό πρόβλημα για τη Ρωσία. Παρ όλα αυτά, ο Γκορμπατσώφ το αποδέχθηκε, με ένα quid pro quo: Καμμία επέκταση του ΝΑΤΟ ανατολικά. 

Ο πρόεδρος Τζωρτζ Μπους [ο πρεσβύτερος] και ο υπουργός Εξωτερικών Τζέημς Μπέηκερ συμφώνησαν. Οι δικές τους δηλώσεις στον Γκορμπατσώφ: ‘Οχι μόνον για την ΕΣΣΔ αλλά και για άλλες Ευρωπαϊκές χώρες είναι σημαντικό να έχουν διασφαλίσεις πως οι ΗΠΑ θα κρατήσουν εντός ορίων ΝΑΤΟ τη στρατιωτική τους παρουσία στην Γερμανία, και το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί ούτε ίντσα προς τα ανατολικά, από την σημερινή του στρατιωτική επικράτεια”. Ανατολικά, σήμαινε την Ανατολική Γερμανία. Κανείς δε σκεφτόταν τίποτε πέρα από κει, τουλάχιστον δημοσίως, και αυτό συμφωνήθηκε και από τις δύο πλευρές… Πέρα από τις βαθιές ιστορικές σχέσεις και το μεγάλο ποσοστό ρωσικού πληθυσμού, η Ουκρανία είναι η γεωστρατηγική καρδιά της Ρωσίας…

Η Ουκρανία μπορεί να έχει ανάλογο status με αυτό που είχε η Αυστρία και δύο σκανδιναβικές χώρες κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου: ουδέτερη, αλλά στενά συνδεδεμένη με τη Δύση και ασφαλής, μέλος της ΕΕ αν το θελήσει η ίδια η Ουκρανία… Ο κόσμος ξέρει πολύ καλά την αφοσίωσή μας [των ΗΠΑ] στην κυριαρχία των ανεξαρτήτων κρατών, και ειδικά σε τρεις περιπτώσεις που εξαγρίωσαν τη Ρωσία: Ιράκ, Λιβύη και Κοσσυφοπέδιο - Σερβία… Η συμμετοχή στο ΝΑΤΟ κλιμακώνει τις εντάσεις…» (Από συνέντευξή του στο Truthout, Φεβρουάριος 2022).

ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΠΟΥΤΙΝ (Πρόεδρος της Ρωσίας): «…Διαθέτει [η Ουκρανία] τέτοια τεχνογνωσία [για τα πυρηνικά], με μεγάλη προϊστορία στον συγκεκριμένο τομέα και θα απειλεί τη Ρωσία, ιδιαίτερα μάλιστα αν έχει την υποστήριξη από άλλες χώρες… Και το ΝΑΤΟ έχει κάνει γυμνάσια και θέλει να χρησιμοποιήσει εγκαταστάσεις στην Ουκρανία, για να κατασκοπεύουν από εκεί το έδαφος της Ρωσίας. Η Ουκρανία επιτρέπει στο ΝΑΤΟ να χρησιμοποιεί τα λιμάνια της στη Μαύρη Θάλασσα… Τα δυτικά όπλα έρχονται στην Ουκρανία με αδιάκοπη ροή και οι ξένοι σύμβουλοι είναι προκλητικά υπεύθυνοι γι’ αυτήν την κατάσταση… Το Σύνταγμα της Ουκρανίας δεν επιτρέπει ξένες στρατιωτικές βάσεις, αλλά το παρέκαμψαν και καλούν το ΝΑΤΟ να στήσει μια βάση… Το Κίεβο έχει από καιρό διακηρύξει πορεία προς το ΝΑΤΟ, αλλά υπάρχει η αρχή στα διεθνή έγγραφα να μην ενισχύεται η ασφάλεια σε βάρος άλλων.

Οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν την Ουκρανία και τη Γεωργία για να ασκήσουν αντιρωσική πολιτική. Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, όχι τώρα, αλλά λίγο αργότερα δεν αλλάζει τίποτα για τη Ρωσία… Κάθε μέρα βομβαρδίζουν οικισμούς στο Ντονμπάς. Φέρνουν οχήματα και βαρέα όπλα… Ο μόνος λόγος είναι ότι οι ρωσόφωνοι του Ντονμπάς δεν δέχονταν το πραξικόπημα του 2014… Υπογράφω διάταγμα για την αναγνώριση των λαϊκών δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ…» (Από το διάγγελμά του, 21/2/2022).

«O σκοπός αυτής της επιχείρησης είναι να προστατεύσει ανθρώπους που εδώ και 8 χρόνια είναι αντιμέτωποι με μια γενοκτονία, την οποία διαπράττει το καθεστώς του Κιέβου. Για το σκοπό αυτό, θα επιδιώξουμε να αποστρατικοποιήσουμε και να αποναζιστικοποιήσουμε την Ουκρανία, να δικάσουμε όσους διέπραξαν αιματηρά εγκλήματα εναντίον πολιτών» (Δηλώσεις, 24/2/2022).
 
ΣΕΡΓΚΕΙ ΛΑΒΡΟΦ (Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας): «Ένας Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος θα οδηγούσε  σίγουρα σε χρήση πυρηνικών όπλων και επομένως θα ήταν καταστροφικός… Η Ουκρανία διαθέτει ακόμη σοβιετικές τεχνολογίες και μέσα για να αποκτήσει τέτοιου είδους όπλα [πυρηνικά]. Δεν μπορούμε να μην απαντήσουμε σε αυτό τον πραγματικό κίνδυνο» (Δηλώσεις, 2/3/2022).
«Ολος ο κόσμος γνωρίζει ότι ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος δεν μπορεί παρά να είναι πυρηνικός, αλλά σας εφιστώ την προσοχή στο γεγονός ότι αυτό είναι στο μυαλό των δυτικών πολιτικών και όχι των Ρώσων» (Δηλώσεις, 3/3/2022).
 
ΤΖΟ ΜΠΑΙΝΤΕΝ (Πρόεδρος των ΗΠΑ): «…Ο Ρώσος δικτάτορας έχει εισβάλει σε μια ξένη χώρα και αυτό έχει τίμημα σε όλο τον κόσμο… Η ελευθερία θα κερδίσει έναντι της τυραννίας… Στην πορεία της ιστορίας μας αντλήσαμε το εξής μάθημα: Αν οι δικτάτορες δεν πληρώσουν το τίμημα για τις επιθέσεις τους, προκαλούν ακόμη περισσότερο χάος. Γι’ αυτό και δημιουργήθηκε το ΝΑΤΟ… Ο Πούτιν έχει στριμωχτεί τώρα με τις κυρώσεις όσο ποτέ. Οι κυρώσεις είναι σοβαρές που κάνουν το ρούβλι να κατρακυλήσει και δημιουργούμε ταμείο πολέμου για να αδυνατίσουμε τον Πούτιν… Ο Πούτιν μπορεί να περικυκλώσει το Κίεβο με τανκ, αλλά δεν θα κατακτήσει ποτέ την καρδιά και την ψυχή του ιρανικού (!) λαού…» (Από την ομιλία του στο Κογκρέσο, 2/3/2022).
 
ΟΛΑΜ ΣΟΛΤΣ (Καγκελάριος της Γερμανίας): «…Από εδώ και στο εξής - χρόνο με τον χρόνο - θα επενδύουμε περισσότερο από το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος στην άμυνά μας. Στόχος είναι μια αποτελεσματική, άκρως σύγχρονη και προοδευτική Bundeswehr [οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις]…» (Από την ομιλία του στη Bundestag, 27/2/2022).

ΟΥΡΣΟΥΛΑ ΦΟΝ ΝΤΕΡ ΛΑΙΕΝ (Πρόεδρος της Κομισιόν): «…Η ευρωπαϊκή ασφάλεια και η άμυνα έχει εξελιχθεί περισσότερο τις τελευταίες έξι ημέρες σε σχέση με τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν υποσχεθεί παραδόσεις στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία. Η Ένωσή μας για πρώτη φορά χρησιμοποιεί τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό για να αγοράσει και να παραδώσει όπλα σε μια χώρα που δέχεται επίθεση. 500 εκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ειρήνης, για την υποστήριξη της άμυνας της Ουκρανίας…» (Από την ομιλία της στην έκτακτη Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, 1/3/2022).

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ (Πρωθυπουργός της Ελλάδας): «…Ήμασταν πάντα στη σωστή πλευρά της ιστορίας και αυτό κάνουμε και τώρα. Είμαστε και εμείς Δύση και προωθούμε την διεθνή νομιμότητα…  Όταν κάποιοι χτυπούν τα τύμπανα πολέμου στην Ευρώπη, κάποιοι θα πρέπει να ξανασκεφτούν εάν τα Rafale και οι φρεγάτες Belharra έχουν θέση στις Ένοπλες Δυνάμεις…» (Από την ομιλία του στη Βουλή, 1/3/2022).
 
ΥΓ. ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ (3/5/2014): «…Στην Οδησσό μάλιστα 36 Ρωσόφωνοι βρήκαν μαρτυρικό θάνατο αφού εγκλωβίστηκαν στο μέγαρο των συνδικάτων κτίριο από ακροδεξιούς και κυβερνητικές δυνάμεις της Ουκρανίας και κάηκαν ζωντανοί. Είτε έχασαν τη ζωή τους είτε από αναθυμιάσεις, είτε απανθρακώθηκαν, είτε σκοτώθηκαν πέφτοντας στο κενό για να αποφύγουν την πυρκαγιά, την ώρα που ένοπλοι ακροδεξιοί Ουκρανοί και κυβερνητικές δυνάμεις από το Κίεβο σχεδόν παρακολουθούσαν με απάθεια να καίγεται το κτίριο όπου είχαν καταφύγει φιλορώσοι ως αποτέλεσμα των εκρήξεων που προκλήθηκαν από τις βόμβες μολότωφ που πέταξαν άγνωστοι... Επρόκειτο για τα πιο σοβαρά επεισόδια που έχουν καταγραφεί έως σήμερα στην περιοχή ανάμεσα σε φιλορώσους και εθνικιστές Ουκρανούς και τα οποία αποδεικνύουν ότι η χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου. Η απίστευτη τραγωδία στην Οδησσό και το γεγονός ότι πολλοί φιλορώσοι διαδηλωτές κάηκαν ζωντανοί έχει προκαλέσει αποτροπιασμό σε ολόκληρο τον κόσμο…».-
 
ΕΛΕΝΗ ΣΤΡΑΤΟΥΛΗ
Συν/χος δικηγόρος