Περί οβελίσκου
Κωσταντίνος Γρηγοριάδης
29 Δεκεμβρίου 2021
/ 18:35
Γράφει ο Κωσταντίνος Γρηγοριάδης
Τις τελευταίες μέρες, επανήλθε στην δημόσια σφαίρα το ζήτημα της τοποθέτησης αναμνηστικού οβελίσκου στον Κόμβο του Νέου λιμένα. Πρόκειται για ένα ζήτημα που έχει διχάσει την τοπική κοινωνία και είναι απότοκο της έλλειψης διαβούλευσης, που συναντάει κανείς σε όλα τα μεγάλα θέματα που αφορούν την Κέρκυρα.
Το χρονογράφημα του μνημείου έχει ως εξής, ο Σπύρος Φλαμπουριάρης, χορηγός του μνημείου και Πρόεδρος Ιδρύματος Κερκυραϊκής Κληρονομιάς ενδιαφέρεται να δημιουργήσει ένα έργο προς τιμήν των πεσόντων της πολιορκίας του 1716. Την ενετική Κέρκυρα υπερασπίστηκαν απέναντι στους Οθωμανούς, ευρωπαϊκά στρατεύματα (κυρίως μισθοφόροι) και κερκυραϊκά σώματα πολιτοφυλακής.
Ο χώρος τον οποίο ζήτησε ο επίδοξος χορηγός, από ότι φημολογείται ήταν στις παρυφές του Νέου Φρουρίου στο δρόμο που οδηγεί από το Κόμβο του Νέου Λιμένα στην Λαϊκή, αλλά εισέπραξε την αρνητική στάση της Εφορείας Αρχαιοτήτων. Ο νέος χώρος ο οποίος υποδείχθηκε από την Έφορο Αρχαιοτήτων κα. Ρηγάκου όπως ισχυρίζεται ο κ. Φλαμπουριάρης, ήταν ο Κόμβος του Νέου Λιμένα όπου όμως υπήρχε ήδη έργο του βραβευμένου Κερκυραίου γλύπτη κ. Πανάρετου, που απεικονίζει την «απήδαυλο ναυ», το κατεξοχήν σύμβολο του νησιού μας. Το νέο μνημείο εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, όμως το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Κέρκυρας απέρριψε την δημιουργία του με συγκεκριμένη αιτιολόγηση:
α. είναι εκτός κλίμακος σε σχέση με το γύρω δομημένο περιβάλλον.
β. Θίγει το υπάρχον μοντέρνο μνημείο του επιβατικού σταθμού.
γ. Χαλάει την οπτική σύγκλιση των οδικών αξόνων.
δ. Δεν υπάρχει πρόσβαση πεζών για να ανιχνευτούν τα ίχνη των επιγραμμάτων της στήλης.
Στην συνέχεια ο Οργανισμός Λιμένος Κέρκυρας, άσκησε ενδικοφανή προσφυγή κατά της υπ’αρ. 10/2021 απόφασης του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κέρκυρας, όπου τελικά το Συμβούλιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ της αποδοχής της ενδικοφανούς προσφυγής του Ο.Λ.ΚΕ. Η συγκεκριμένη εξέλιξη οδηγεί στην απομάκρυνση της «απήδαυλου ναυ» από τον Κόμβο και στην τοποθέτηση του Οβελίσκου ο οποίος είναι ύψους 8 μέτρων και βάρους 15 τόνων.
Το πρώτο ζήτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι αν χρειάζεται ένα μνημείο που να αφορά την πολιορκία του 1716, όπου η απάντηση είναι σαφώς θετική, καθώς η συγκεκριμένη πολιορκία σήμανε το τέλος της Οθωμανικής επέκτασης.
Το δεύτερο ερώτημα είναι ποια είναι η κατάλληλη θέση ενός τέτοιου μνημείου, ώστε να είναι ιστορικά συμβατό με το γεγονός που επιχειρεί να τιμήσει κι εδώ η απάντηση είναι ξεκάθαρα αρνητική ως προς το Κόμβο του Νέου Λιμένα. Το αρχικό σημείο που ζήτησε ο κ. Φλαμπουριάρης έχει ιστορική σύνδεση με το γεγονός, καθώς ήταν εντός της ζώνης των κυρίων γεγονότων της πολιορκίας, η άρνηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων, που κάποιος εύκολα θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει ως λάθος, δεν θεραπεύεται με ένα νέο λάθος δηλαδή την τοποθέτηση του μνημείου σε χώρο άσχετο ως προς το ιστορικό γεγονός, ενώ ταυτόχρονα εξοβελίζει το έργο ενός διάσημου Κερκυραίου γλύπτη μακριά από το φυσικό του χώρο.
Επίσης όλα αυτά γίνονται μακριά από την τοπική κοινωνία και την επιστημονική κοινότητα, καθώς για το μνημείο στην ουσία αποφάσισαν ο δωρητής, η Εφορεία Αρχαιοτήτων και ο Ο.Λ.ΚΕ.. Επιπλέον κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει την αρνητική θέση και αιτιολόγηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κέρκυρας. Το τελευταίο ερώτημα είναι αν υπάρχει χώρος ελεύθερος από την οικιστική ανάπτυξη, ο οποίος να μπορεί να ταυτιστεί με το γεγονός, η απάντηση είναι θετική και συγκεκριμένα η πλατεία Σαρόκου, καθώς εκεί διεξήχθησαν οι σημαντικότερες μάχες της Πολιορκίας, όπως αναλυτικά περιγράφει στο ημερολόγιο του ο Στρατάρχης Σούλεμπουργκ.
Η απορία πάντως παραμένει, η Εφορεία Αρχαιοτήτων και το Υπουργείο Πολιτισμού αρνήθηκαν την τοποθέτηση του Οβελίσκου στις παρυφές του Νέου φρουρίου, αλλά ενέκριναν την δημιουργία τεράστιας σιδεροκατασκευής στο πάρκινγκ της λαϊκής, η οποία θα εξυπηρετεί το Μουσείο της Τράπεζας Πειραιώς στην ακρόπολη του Νέου φρουρίου, η οποία πρόκειται να παραδοθεί για τα επόμενα 50 χρόνια, πάλι ερήμην της τοπικής κοινωνίας.
Η πολιτική είναι η τέχνη να εμποδίζεις τους ανθρώπους να ανακατεύονται σε όσα τους αφορούν.
Γρηγοριάδης Κωνσταντίνος
Γεωπόνος – Γεωργικός Σύμβουλος
Προπτυχιακός Φοιτητής Τμήματος Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου
Μέλος ΕΚΚΙΝΗΣΗ – Αριστερό Δημοκρατικό Μέτωπο για την Κέρκυρα
Το χρονογράφημα του μνημείου έχει ως εξής, ο Σπύρος Φλαμπουριάρης, χορηγός του μνημείου και Πρόεδρος Ιδρύματος Κερκυραϊκής Κληρονομιάς ενδιαφέρεται να δημιουργήσει ένα έργο προς τιμήν των πεσόντων της πολιορκίας του 1716. Την ενετική Κέρκυρα υπερασπίστηκαν απέναντι στους Οθωμανούς, ευρωπαϊκά στρατεύματα (κυρίως μισθοφόροι) και κερκυραϊκά σώματα πολιτοφυλακής.
Ο χώρος τον οποίο ζήτησε ο επίδοξος χορηγός, από ότι φημολογείται ήταν στις παρυφές του Νέου Φρουρίου στο δρόμο που οδηγεί από το Κόμβο του Νέου Λιμένα στην Λαϊκή, αλλά εισέπραξε την αρνητική στάση της Εφορείας Αρχαιοτήτων. Ο νέος χώρος ο οποίος υποδείχθηκε από την Έφορο Αρχαιοτήτων κα. Ρηγάκου όπως ισχυρίζεται ο κ. Φλαμπουριάρης, ήταν ο Κόμβος του Νέου Λιμένα όπου όμως υπήρχε ήδη έργο του βραβευμένου Κερκυραίου γλύπτη κ. Πανάρετου, που απεικονίζει την «απήδαυλο ναυ», το κατεξοχήν σύμβολο του νησιού μας. Το νέο μνημείο εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, όμως το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Κέρκυρας απέρριψε την δημιουργία του με συγκεκριμένη αιτιολόγηση:
α. είναι εκτός κλίμακος σε σχέση με το γύρω δομημένο περιβάλλον.
β. Θίγει το υπάρχον μοντέρνο μνημείο του επιβατικού σταθμού.
γ. Χαλάει την οπτική σύγκλιση των οδικών αξόνων.
δ. Δεν υπάρχει πρόσβαση πεζών για να ανιχνευτούν τα ίχνη των επιγραμμάτων της στήλης.
Στην συνέχεια ο Οργανισμός Λιμένος Κέρκυρας, άσκησε ενδικοφανή προσφυγή κατά της υπ’αρ. 10/2021 απόφασης του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κέρκυρας, όπου τελικά το Συμβούλιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ της αποδοχής της ενδικοφανούς προσφυγής του Ο.Λ.ΚΕ. Η συγκεκριμένη εξέλιξη οδηγεί στην απομάκρυνση της «απήδαυλου ναυ» από τον Κόμβο και στην τοποθέτηση του Οβελίσκου ο οποίος είναι ύψους 8 μέτρων και βάρους 15 τόνων.
Το πρώτο ζήτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι αν χρειάζεται ένα μνημείο που να αφορά την πολιορκία του 1716, όπου η απάντηση είναι σαφώς θετική, καθώς η συγκεκριμένη πολιορκία σήμανε το τέλος της Οθωμανικής επέκτασης.
Το δεύτερο ερώτημα είναι ποια είναι η κατάλληλη θέση ενός τέτοιου μνημείου, ώστε να είναι ιστορικά συμβατό με το γεγονός που επιχειρεί να τιμήσει κι εδώ η απάντηση είναι ξεκάθαρα αρνητική ως προς το Κόμβο του Νέου Λιμένα. Το αρχικό σημείο που ζήτησε ο κ. Φλαμπουριάρης έχει ιστορική σύνδεση με το γεγονός, καθώς ήταν εντός της ζώνης των κυρίων γεγονότων της πολιορκίας, η άρνηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων, που κάποιος εύκολα θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει ως λάθος, δεν θεραπεύεται με ένα νέο λάθος δηλαδή την τοποθέτηση του μνημείου σε χώρο άσχετο ως προς το ιστορικό γεγονός, ενώ ταυτόχρονα εξοβελίζει το έργο ενός διάσημου Κερκυραίου γλύπτη μακριά από το φυσικό του χώρο.
Επίσης όλα αυτά γίνονται μακριά από την τοπική κοινωνία και την επιστημονική κοινότητα, καθώς για το μνημείο στην ουσία αποφάσισαν ο δωρητής, η Εφορεία Αρχαιοτήτων και ο Ο.Λ.ΚΕ.. Επιπλέον κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει την αρνητική θέση και αιτιολόγηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κέρκυρας. Το τελευταίο ερώτημα είναι αν υπάρχει χώρος ελεύθερος από την οικιστική ανάπτυξη, ο οποίος να μπορεί να ταυτιστεί με το γεγονός, η απάντηση είναι θετική και συγκεκριμένα η πλατεία Σαρόκου, καθώς εκεί διεξήχθησαν οι σημαντικότερες μάχες της Πολιορκίας, όπως αναλυτικά περιγράφει στο ημερολόγιο του ο Στρατάρχης Σούλεμπουργκ.
Η απορία πάντως παραμένει, η Εφορεία Αρχαιοτήτων και το Υπουργείο Πολιτισμού αρνήθηκαν την τοποθέτηση του Οβελίσκου στις παρυφές του Νέου φρουρίου, αλλά ενέκριναν την δημιουργία τεράστιας σιδεροκατασκευής στο πάρκινγκ της λαϊκής, η οποία θα εξυπηρετεί το Μουσείο της Τράπεζας Πειραιώς στην ακρόπολη του Νέου φρουρίου, η οποία πρόκειται να παραδοθεί για τα επόμενα 50 χρόνια, πάλι ερήμην της τοπικής κοινωνίας.
Η πολιτική είναι η τέχνη να εμποδίζεις τους ανθρώπους να ανακατεύονται σε όσα τους αφορούν.
Γρηγοριάδης Κωνσταντίνος
Γεωπόνος – Γεωργικός Σύμβουλος
Προπτυχιακός Φοιτητής Τμήματος Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου
Μέλος ΕΚΚΙΝΗΣΗ – Αριστερό Δημοκρατικό Μέτωπο για την Κέρκυρα
