Τίποτα δεν πάει χαμένο στη χαμένη σου ζωή

Οι επέτειοι προσφέρονται για αναστοχασμό, όχι για την ιστορική αναθεώρηση των γεγονότων. «Το νόημα του Πολυτεχνείου» δεν είναι κατ' ανάγκη η αποτίμηση των γεγονότων, μπορεί να είναι και οι προσδοκίες των επιγόνων. «Η γενιά του Πολυτεχνείου» δεν είναι μόνον οι επώνυμοι και όσοι συνέβαλαν με τις περιγραφές τους στα media στην αποτύπωση των γεγονότων. Ούτε βεβαίως όσοι κεφαλαιοποίησαν την συμμετοχή τους κι από τότε ενδεχομένως εισπράττουν τους τόκους.

Τα γεγονότα, η έκταση και η δραματική τους εξέλιξη, συνιστούν αναμφισβήτητα τομή για τα ελληνικά, πολιτικά πράγματα. Ό, τι και να λέγεται αντιθέτως, είναι αδύνατον να αγνοήσει κανείς τον ιστορικό τους χαρακτήρα. Ούτε την συμπεριφορά των πολιτικών δυνάμεων, εσωτερικών και εξωτερικών, κομματικών και κρατικών, μπορεί να αγνοήσει. Τα όσα ακολούθησαν, έχουν λίγο πολύ επηρεαστεί από εκείνη την τομή. Κι όπως συνήθιζε να λέει ο μακαρίτης ο Κονστάντζο για τις ιστορικές τομές, υπάρχουν γεγονότα που ξεκίνησαν κάποτε για να ολοκληρωθούν έναν αιώνα μετά! Ή και να «σέρνονται» σαν έλλειμα. 

Ύστερα είναι και η ενέργεια που εκλύεται από αυτά, που δεν εκτονώνεται, ευκαιρίας δοθείσης. Ιδιαιτέρως μάλιστα όταν προέρχεται από τη νεολαία της κοινωνίας, γίνεται αειφόρα. Και υπ' αυτήν την έννοια τροφοδοτεί την ιστορία αενάως. Όχι υποχρεωτικά ως μία και μόνη, πολιτική πρόταση. Άλλα κυρίως ως ηθικό υπόδειγμα για προσωπική και κοινωνική χρήση.

Οι δυο περίοδοι μοιάζουν και σε κάτι άλλο. Την κλεισούρα. Αμέσως μετά τη βίαιη καταστολή της νεολαΐστικης εξέγερσης, επιβλήθηκε απαγόρευση κυκλοφορίας. Από το παράθυρο να εισπράττεις τους άδειους δρόμους και αργότερα πίσω από τις γρίλιες, τις σκιές των αστυνομικών στα έρημα σοκάκια τα βράδια. Και πως γράφουν στις ταινίες; Όποια ομοιότητα με πρόσωπα και πράγματα είναι συμπτωματική.

Κάτι λένε και για προϊόντα μυθοπλασίας. Μόνον που ο μύθος δεν είναι παραμύθι (σ.σ. ίσως λογίζεται ως το αντίθετό του). Αλλά καταβολή στο κοινωνικό υποσυνείδητο, που ένα ιστορικής σημασίας τσακ θέλει για να γίνει συνειδητό, σα να μην πέρασε μια μέρα! Ή όπως λέει κι ο Ρασούλης,

Σχεδόν πενήντα χρόνια βάσανα και διωγμοί, τώρα στη μαύρη αρρώστια ανάξια πλερωμή. Το δίκιο του αγώνα πολλά σου στέρησε, μα η ζωή λεχώνα ελπίδες γέννησε!