Και η μουσική στο στόχαστρο του Ερντογάν
Ένα σχόλιο για τις τελευταίες εξελίξεις στην Τουρκία
Το 1935 ο πρώτος Πρόεδρος της Τουρκίας στη μετα-Οθωμανική εποχή, Mustafa Kemal Atatürk, ανέθετε στον σπουδαίο Γερμανό συνθέτη και μουσικοπαιδαγωγό Paul Hindemith, την εκ βάθρων αναμόρφωση του συστήματος μουσικής εκπαίδευσης της χώρας, σύμφωνα με τα δυτικοευρωπαϊκά πρότυπα. Σήμερα, το 2018, ο πρώτος ….Σουλτάνος της Τουρκίας στη νεο-Οθωμανική εποχή, Recep Tayyip Erdoğan, κάνει άλματα προς τα πίσω και στον χώρο των Γραμμάτων και των Τεχνών. Φυσικά η μουσική δεν εξαιρείται.
Έχοντας περιορίσει τις αρμοδιότητες του Κοινοβουλίου και καταργήσει τον θεσμό του Πρωθυπουργού, έχοντας «εκκαθαρίσει» πλήρως το στράτευμα και τα σώματα ασφαλείας, το δικαστικό και το διπλωματικό σώμα, τον ακαδημαϊκό και εκπαιδευτικό χώρο και όλα τα μη αρεστά ΜΜΕ, στράφηκε και στον χώρο του Πολιτισμού. Και αν μέχρι τώρα όλες αυτές οι σταλινικού τύπου διώξεις «καλύπτονταν» από το καθεστώς έκτακτης ανάγκης που είχε επιβληθεί στην Τουρκία μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, πλέον γίνονται σύμφωνα και με το Σύνταγμά (sic) της, μετά και την προ ημερών μεταρρύθμισή του, που μεταξύ άλλων μετατρέπει το πολιτειακό σύστημα της χώρας σε Προεδρικό και μάλιστα με υπερεξουσίες συγκεντρωμένες στην Προεδρία.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα όσα αναφέρουν τα τουρκικά ΜΜΕ, επιβλήθηκε δια Προεδρικού Διατάγματος η αναστολή λειτουργίας όλων των κρατικών θεάτρων, των κρατικών μπαλέτων, καθώς και της Όπερας της Τουρκίας, χωρίς να διευκρινίζεται πότε και πώς θα επαναλειτουργήσουν. Κατά το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα, αυτό έγινε προκειμένου να υλοποιηθεί η «εναρμόνιση των Φορέων Τέχνης και Πολιτισμού με το νέο σύστημα της Προεδρικής Κυβέρνησης».
Και αυτό δεν είναι το πρώτο τέτοιο δείγμα καθώς προ μερικών μηνών το κρατικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο TRT απαγόρευσε τη μετάδοση από τις συχνότητές του συνολικά 208 λαϊκών και pop τουρκικών τραγουδιών, καθώς το περιεχόμενό τους κρίθηκε «ακατάλληλο» από την Κυβέρνηση Erdoğan. 66 εξ αυτών απαγορεύτηκαν καθώς οι στίχοι τους ήταν στην κουρδική γλώσσα και θεωρήθηκαν «πολιτικού περιεχομένου», ενώ κάποια άλλα απαγορεύτηκαν επειδή κρίθηκε ότι με τους στίχους τους ενθαρρύνουν το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοόλ οδηγώντας έτσι σε «κατάπτωση των ηθών». Με ανακοίνωση που ανήρτησε στο Twitter, το TRT ισχυρίζεται ότι απλώς εφάρμοσε τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του νόμου περί ραδιοτηλεοπτικών μέσων και ότι τα προγράμματα δεν πρέπει να βλάπτουν «τις εθνικές και ηθικές αξίες», προτρέποντας μάλιστα και άλλα ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα «να ακολουθήσουν το παράδειγμά του» κι άλλα δίκτυα. Είναι επίσης ενδεικτικό ότι στην πρόσφατη φιέστα για την ορκομωσία του ως Πρόεδρος, ο Erdoğan επέβαλε να ακουστεί ο ύμνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αντί του επίσημου Εθνικού Ύμνου της Τουρκίας όπως προβλέπεται. Εξάλλου, σε προεκλογική του ομιλία λίγες ημέρες νωρίτερα, είχε δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ο εγγονός μου προχωρά στο σπίτι με τον βηματισμό των Γενίτσαρων. Οι συνθέτες δεν μπορούν να κάνουν μουσική όπως αυτή των Γενίτσαρων;». Άλλωστε στις επιχειρήσεις του Τουρκικού Στρατού στη Συρία, οι Μονάδες του δεν συνοδεύονται από κάποια σύγχρονη στρατιωτική μπάντα αλλά, από Οθωμανικού τύπου στρατιωτική μπάντα Mehtar, με ζουρνάδες και κρουστά, για «λόγους ηθικού»…
Το κακό είναι ότι κάποιοι εδώ στην Ελλάδα εξακολουθούν να πιστεύουν ότι με τη συγκεκριμένη τουρκική Κυβέρνηση θα μπορέσουμε να έχουμε «υγιή και ειλικρινή» διάλογο για θέματα όπως η απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών μας που κρατούνται παράτυπα στην Ανδριανούπολη κ.ά…
