Σαν σήμερα. Το Α/Τ Αδρίας και ο ναύαρχος Ι. Τούμπας
πολεμικό ναυτικό
21 Οκτωβρίου 2021
/ 17:10
Από τα πλέον γνωστά περιστατικά στην ιστορία του Πολεμικού μας Ναυτικού είναι η προσάραξη του Α/Τ Αδρίας (κυβερνήτης αντιπλοίαρχος Ι. Τούμπας) τον Οκτώβρη του 1943 στα τουρκικά παράλια μετά από πρόσκρουση σε νάρκη.
Το βαρειά τραυματισμένο σκάφος, χάρη στις απίστευτες προσπάθειες του πληρώματος, καταφέρνει να επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια στις 6 του Δεκέμβρη όπου το περιμένει εντυπωσιακή υποδοχή από Έλληνες και Βρετανούς.
Ο Ιωάννης Τούμπας (1901-1995)
Ο μυκονιάτης αντιπλοίαρχος Ι. Τούμπας αποφοιτά σημαιφόρος από τη Σ.Ν.Δ το 1921. Αποστρατεύεται το 1935 λόγω της συμμετοχής του στο κίνημα και ανακαλείται στην υπηρεσία το 1940 με βαθμό πλωτάρχη.
Υπηρετεί σε διάφορες θέσεις και το καλοκαίρι του 1942 αναλαμβάνει κυβερνήτης του νεοπαραληφθέντος Α/Τ Αδρίας το οποίο συμμετέχει με επιτυχία σε πολλές ναυτικές επιχειρήσεις στη Μεσόγειο.
Στις 22 Οκτώβρη του 1943, κατά τη διάρκεια επιχείρησης στο ανατολικό Αιγαίο προσκρούει σε νάρκη, αποκόπτεται η πλώρη και χάρη στις προσπάθειες του πληρώματος προσαράζει στα τουρκικά παράλια, στον όρμο Γκιουμουσλούκ. Μετά από πρόχειρες επισκευές κατορθώνει να κινηθεί αυτοδύναμα και να επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια όπου το πλήρωμα αποθεώνεται κατά τον είσπλου του καραβιού στο λιμάνι, ανήμερα του Αγίου Νικολάου.
Υπηρετεί σε διάφορες θέσεις και το καλοκαίρι του 1942 αναλαμβάνει κυβερνήτης του νεοπαραληφθέντος Α/Τ Αδρίας το οποίο συμμετέχει με επιτυχία σε πολλές ναυτικές επιχειρήσεις στη Μεσόγειο.
Στις 22 Οκτώβρη του 1943, κατά τη διάρκεια επιχείρησης στο ανατολικό Αιγαίο προσκρούει σε νάρκη, αποκόπτεται η πλώρη και χάρη στις προσπάθειες του πληρώματος προσαράζει στα τουρκικά παράλια, στον όρμο Γκιουμουσλούκ. Μετά από πρόχειρες επισκευές κατορθώνει να κινηθεί αυτοδύναμα και να επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια όπου το πλήρωμα αποθεώνεται κατά τον είσπλου του καραβιού στο λιμάνι, ανήμερα του Αγίου Νικολάου.
Ο Ι. Τούμπας ακολουθεί στη συνέχεια μιαν ανοδική υπηρεσιακά πορεία και αποστρατεύεται το 1953 με βαθμό αντιναυάρχου. Ακολουθεί πολιτική καριέρα ως το 1977. Το 1979 εκλέγεται ακαδημαϊκός και το 1991 πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.
Ομιλίες
Το όγκου 70 σελίδων βιβλίο «Αντιτορπιλικό Αδρίας/ Ομιλίες του ναυάρχου ΙωάννηΤούμπα στην Ακαδημία Αθηνών», κυκλοφόρησε το 2019 με φροντίδα της Ακαδημίας, του Γ.Ε.Ν., της Υ.Ι.Ν., του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης και του Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη.
Διαιρείται σε τέσσερα μέρη:
Το πρώτο αφορά την ομιλία υποδοχής και αναγόρευσης του Ι. Τούμπα ως Ακαδημαϊκού στις 23.10.1979 με ευρεία αναφορά στη ναυτική του καριέρα.
Ακολουθεί η ομιλία του με τίτλο «Αιγαίο» η οποία περιλαμβάνει ανάλυση του νομικού καθεστώτος το οποίο διέπει το Αιγαίο και το ιστορικό των τουρκικών διεκδικήσεων ως τις μέρες του, ειδικότερα από το 1972 και μετά. Αναφέρεται σε διάφορες παρόμοιες περιπτώσεις σε όλο την Υδρόγειο και βοηθά τον αναγνώστη να σχηματίσει μια καλή εικόνα για το ισχύον στο Αιγαίο ναυτικό δίκαιο.
Το τρίτο μέρος αφορά ομιλία του στις 27.10.1979 με θέμα την παράδοση μοίρας του ιταλικού στόλου στη Μάλτα στις 10.09.1943. Ο «Αδρίας» είναι το μοναδικό ελληνικό πολεμικό που συμμετέχει στην ομάδα των συμμαχικών πλοίων στην οποία γίνεται η παράδοση.
Το τέταρτο μέρος είναι ομιλία του στις 15.03.1983 και αναφέρεται στην ιστορία του «Αδρία» από την παράδοσή του στο Π.Ν. ως την πρόσκρουση σε νάρκη στις 22.10.1943 και την επιστροφή του από τον όρμο Γκιουμουσλούκ στην Αλεξάνδρεια στις 6 Δεκέμβρη του 1943, μετά από πλου 730 μιλίων.
Παρουσιάζεται με ζωντάνια όλη η δράση του πλοίου και ειδικότερα το χρονικό της επιστροφής στην Αλεξάνδρεια με την οποία κλείνει ο τόμος.
Η γλαφυρότητα της διήγησης είναι εντυπωσιακή και ο αναγνώστης ζει κυριολεκτικά τις καλές και κακές στιγμές του Α/Τ Αδρίας.
Συμπτωματικά, την ίδια μέρα, τρία χρόνια αργότερα στις 22.10.1946 τα βρετανικά αντιτορπιλικά HMS Saumarez και HMS Volage ενώ διασχίζουν το στενό της Κασσώπης, προσκρούουν σε νάρκες. Η πλώρη του Volage αποκόπτεται, όπως και του «Αδρία» και τα δύο πλοία επιστρέφουν στο λιμάνι της Κέρκυρας ένα εικοσιτετράωρο αργότερα.