Παρασκευή 17.05.2024 ΚΕΡΚΥΡΑ

Ημερίδα για την υγεία και τη διατροφή: Αρχαίος και σύγχρονος κόσμος

Κήπος του Λαού
07 Ιουλίου 2016 / 11:53

ΚΕΡΚΥΡΑ. Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός «Ionian inspires» σε συνεργασία με το νεοϊδρυθέν Εργαστήριο Μελέτης του αρχαίου κόσμου του Ιονίου Πανεπιστημίου και το Ν.Α.Ο.Κ. στην ημερίδα που διεξήχθη την Τετάρτη το απόγευμα στον Κήπο του λαού

συνένωσαν σε ένα αρμονικό αποτέλεσμα- με ουσιαστική κατάληξη- την αρχαία σοφία με τα νέα επιστημονικά δεδομένα πάνω στον τομέα της διατροφής και των διατροφικών συνηθειών εν γένει.

Αρχαίος κόσμος: Οδυσσέας
Ιστορικά, η διατροφή αποτυπώνεται αρχικά στα έπη και ιδιαίτερα στην Οδύσσεια, από την οποία αντλούνται πλήθος πληροφοριών και καταδεικνύεται η αναπόφευκτη αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και η διαρκής και διαχρονική αλληλεπίδραση δίαιτας και πολιτισμού. Συναντάμε λοιπόν στην περιήγηση του Οδυσσέα- όπως τόνισε η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Αριάδνη Γκάρτζιου- τους χορτοφάγους Λωτοφάγους, τους τυροκόμους και κρεατοφάγους Κύκλωπες αλλά και τους μνηστήρες που η θρασύτητα της νιότης τους τους οδηγεί στην κατανάλωση κρέατος, χωρίς να έχει προηγηθεί θυσία, ύβρις που επιφέρει τη νέμεση, την καταστροφή τους. Η κρεοφαγία ήταν σπάνια, προνόμιο των μεγάλων συμποσίων, αλλά και όταν επιλέγονταν όφειλε να τηρεί κάποιους απαράβατους ηθικούς κανόνες.

Διατροφικές προτιμήσεις των αρχαίων: Αθήνα του Περικλή
Η σχέση των αρχαίων Ελλήνων με το φαγητό διασώθηκε κυρίως από τους κωμικούς ποιητές και τις αγγειογραφίες με τα βαρυφορτωμένα  τραπέζια των συμποσίων. Ωστόσο, ο Αντιπρύτανης του Ιονίου κ. Θεόδωρος Παππάς τόνισε ότι στην καθημερινότητα των αρχαίων ενθαρρύνονταν η λιτότητα, με ένα φτωχό πρωινό (κρίθινο ψωμί βουτηγμένο σε άκρατο οίνο), κατσικίσιο γάλα ή υδρόμελι  και μεσημεριανό βασισμένο κυρίως στα όσπρια, τα ψάρια, τις ελιές και τα αβγά, ενώ το κύριο και πλουσιότερο πιάτο της ημέρας ήταν το βραδινό. Με το κρέας ήταν ιδιαίτερα φειδωλοί και όταν επιλέγονταν η προτίμηση στρέφονταν κυρίως στο κυνήγι. Η περιγραφή των κήπων του Αλκίνοου δείχνει φανερά μια ιδιαίτερη αγάπη για τα κηπευτικά και τα φρούτα, εκτός από τα κρεμμύδια και τα σκόρδα όπου σατιρίζονταν  ως τροφές ευτελείς και κατώτερες.
Η διατροφή στους αρχαίους δεν ορίζεται ως επιδίωξη για την αντιμετώπιση των ασθενειών αλλά ο κύριος άξονας της δίαιτας είναι η πρόληψη και η ολιστική αντίληψη για το σώμα (όταν εκδηλώνεται μια ασθένεια νοσεί όλος ο οργανισμός αλλά πλήττεται το πιο αδύναμο σημείο). Στην Αθήνα του Περικλή-σύμφωνα με τον κ. Α. Ευσταθίου, καθηγητή της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας, επίσης του Ιονίου Πανεπιστημίου- η συλλογή του Ιπποκράτη θέτει τους κανόνες, που είναι η ισορροπία στην ποσότητα της τροφής, η αναλογία της με την ένταση της εργασίας και η διατήρηση του μέτρου, «πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος».  Η ηλικία, η σωματική διάπλαση και η φύση της δουλειάς είναι τελικά αυτά που ορίζουν τόσο την ποσότητα όσο και την ποιότητα της τροφής. Όσον αφορά στη δίαιτα των αθλητών των Ολυμπιακών αγώνων αυτή κυμαίνεται από την υπερβολή στην κρεοφαγία έως και την αυστηρή αποχή από το φαγητό, εμπλουτισμένη ενίοτε από διάφορα διατροφικά τεχνάσματα- όπως λ.χ η βρώση της στάχτης μετά την προπόνηση- για περισσότερη δύναμη και αντοχή.

Σύγχρονος κόσμος
Η δίαιτα στο σύγχρονο κόσμο-σύμφωνα με τους επόμενους ομιλητές- θα πρέπει πάντα να επιδιώκει να  προσαρμόσει στο δικό της πολιτισμικό υπόβαθρο τις πρώτες ύλες του αρχαίου κόσμου, αντισταθμίζοντας έτσι το αρνητικό βάρος των επεξεργασμένων τροφών, που αναπόφευκτα η εξέλιξη του πολιτισμού έφερε στο τραπέζι μας.
Επί του πρακτέου, η Λέσχη Αρχιμαγείρων Κέρκυρας φρόντισε να το αποδείξει αυτό προσφέροντας στους συμμετέχοντες στην εκδήλωση  μια γεύση από.. αρχαιότητα. Καραμελωμένα κρεμμύδια, ρεβύθια, χοιρινό ψητό με μήλα, κατσικάκι στη γάστρα,, σουπιές, όλα μαγειρεμένα ελαφρά σε αγνό ελαιόλαδο μας μετέφεραν πίσω στο χρόνο. Γιατί μόνο η αίσθηση της γεύσης πυροδοτεί και συντηρεί τη μνήμη.

Δείτε το φωτορεπορτάζ...