ΚΕΔΕ: Μεταρρύθμιση με ουσιαστική αποκέντρωση και οικονομική αυτοτέλεια (μελέτη ΙΤΑ)

Οι δηλώσεις του κ. Πατούλη έγιναν κατά την παρουσίαση των βασικών αξόνων της μελέτης που εκπόνησε το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ) για τη φορολογική αποκέντρωση και το νέο μοντέλο χρηματοδότησης της αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα.

Ο κ. Πατούλης, από το περίπτερο της ΚΕΔΕ στην 82η ΔΕΘ, τόνισε ότι η μελέτη έχει αξιοποιήσει διεθνείς βάσεις στατιστικών δεδομένων για τη συγκριτική εξέταση της φορολογικής αποκέντρωσης σε διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΟΣΑ και περιέχει αναλύσεις και σημαντικά στοιχεία, αποτελώντας τη βάση για τη διεξαγωγή εμπεριστατωμένης συζήτησης για τη φορολογική αποκέντρωση στην Ελλάδα.

Για μια ακόμη φορά ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος επανέλαβε ότι «τα οικονομικά των δήμων βρίσκονται στη χειρότερη κατάσταση όσον αφορά την τελευταία δεκαετία» και ότι «τα χρήματα που εισπράττονται από τους πολίτες θα πρέπει να αποδίδονται αυτομάτως από την κυβέρνηση στις τοπικές κοινωνίες».

Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτό που απαιτείται είναι η μεγαλύτερη συμμετοχή της αυτοδιοίκησης στα δημόσια έσοδα και τις δημόσιες δαπάνες.

Προτείνεται, μεταξύ άλλων, συμμετοχή της αυτοδιοίκησης στα φορολογικά έσοδα, προτεραιότητα στην ενίσχυση των δημοσίων επενδύσεων, πολιτική που να εξειδικεύεται κατά κατηγορία δήμου, καθώς και πρόνοια για μηχανισμό αναδιαμονής που θα ενισχύει τους μικρούς, νησιωτικούς και ορεινούς δήμους της χώρας.

Αναλυτικότερα το Δελτίο Τύπου της ΚΕΔΕ :

Την πεποίθηση ότι μόνο μέσω της αποκέντρωσης του κράτους με ταυτόχρονη ενδυνάμωση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα κερδηθεί το στοίχημα της εθνικής ανάπτυξης, εξέφρασε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης, προλογίζοντας την παρουσίαση της μελέτης του ΙΤΑ  για τη φορολογική αποκέντρωση της Αυτοδιοίκησης, στο περίπτερο της ΚΕΔΕ στη ΔΕΘ Θεσσαλονίκης.

Την παρουσίαση της μελέτης που εκπόνησε το ΙΤΑ για λογαριασμό της ΚΕΔΕ έκανε οΙωάννης Ψυχάρης Καθηγητής, του Παντείου Πανεπιστημίου και  μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΙΤΑ. Παρόντες ήταν ο Αν. υπουργός Περιβάλλοντος  Σ. Φάμελος, ο τομεάρχης Εσωτερικών της ΝΔ Μ. Βορίδης, ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Κ. Μπακογιάννης, μέλη του ΔΣ της ΚΕΔΕ, δήμαρχοι και στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ επισήμανε πως όλες οι θέσεις που συμπεριλαμβάνονται στη  μελέτη είναι αποτέλεσμα επιστημονικής τεκμηρίωσης κι αξιοποιούν διεθνείς πετυχημένες πρακτικές και εμπειρίες και πρόσθεσε ότι «θα αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για τη νομοθετική και εκτελεστική εξουσία».

Στην τοποθέτηση του υπογράμμισε πως αιχμή της δρομολογούμενης μεταρρύθμισης θα πρέπει να είναι μια ουσιαστική αποκέντρωση που θα δίνει τη δυνατότητα στους δήμους να διαχειρίζονται κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στην καθημερινότητα των πολιτών, με την προϋπόθεση όμως  είναι να έχουν ουσιαστικό ρόλο και αρμοδιότητες που θα συνοδεύονται από τους αντίστοιχους πόρους.

Εξειδικεύοντας τη θέση του ο κ. Πατούλης, τόνισε πως είναι άκρως αναποτελεσματικό και δυσλειτουργικό το ισχύον υπερσυγκεντρωτικό μέχρι σήμερα σχήμα λειτουργίας του Κράτους, με τους Δήμους αδύναμους και τους πολίτες αμέτοχους. «Είναι κρίσιμο, οι τοπικές κοινωνίες να αποφασίζουν μόνες τους για τον τόπο τους» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Αναγκαία η φορολογική αποκέντρωση της Αυτοδιοίκησης

Στη μελέτη γίνεται αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης και προτείνονται συγκεκριμένες και τεκμηριωμένες λύσεις με στόχο την ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και κατά συνέπεια του ρόλου των πολιτών στα κέντρα των αποφάσεων.

Η πρόταση της μελέτης συμπεριλαμβάνει φορολογική αποκέντρωση με ξεκάθαρη αύξηση των εσόδων των δήμων στο πλαίσιο της αλλαγής των κριτηρίων κατανομής των πόρων.

Αρχικά στη μελέτη γίνεται μία συγκριτική εξέταση των φορολογικών εσόδων στις χώρες του ΟΟΣΑ και κατόπιν αναπτύσσεται ο ρόλος των τοπικών δημοσίων επενδύσεων στην εθνική ανάπτυξη και αποτυπώνονται μορφές εσόδων της Αυτοδιοίκησης.

Στη μελέτη διαπιστώνεται ότι οι Ο.Τ.Α. δεν διαθέτουν φορολογική εξουσία, οι δαπάνες της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 3.5% του ΑΕΠ, ενώ στην Ε.Ε. στο 15.6%.

Τέλος, παρουσιάζεται ένας αλγόριθμος κατανομής των πόρων κατά Δήμο δίνοντας έμφαση στην νησιωτικότητα, ορεινότητα και το εισόδημα.

Συμπεράσματα μελέτης

Με βάση την χαρτογράφηση της ισχύουσας κατάστασης η μελέτη καταλήγει σε μια σειρά από συμπεράσματα. Μεταξύ άλλων προτείνεται: 

• Μεγαλύτερη συμμετοχή της αυτοδιοίκησης στα δημόσια έσοδα και τις δημόσιες δαπάνες
• Η συμμετοχή θα πρέπει να καθορίζεται με βάση τις ασκούμενες αρμοδιότητες
• Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ενίσχυση των δημοσίων επενδύσεων μέσω της χρηματοδότησης ενός αναπτυξιακού προγράμματος της τοπικής αυτοδιοίκησης.

• Η πολιτική θα μπορούσε να εξειδικεύεται κατά κατηγορία δήμου

• Το σύστημα διοικητικής οργάνωσης πρέπει να οδηγήσει σε μεγαλύτερη αποκέντρωση
• Η συμμετοχή της αυτοδιοίκησης στα φορολογικά έσοδα μπορεί να γίνει με βάση το σύστημα tax sharing
• Πρέπει να υπάρχει πρόνοια για μηχανισμό αναδιανομής που θα ενισχύει τους μικρούς, νησιωτικούς και ορεινούς δήμους της χώρας

Στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ χαιρέτισε διημερίδα του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης με θέμα τις νομοθετικές εξελίξεις στο χώρο της ανακύκλωσης της κομποστοποίησης  και της πρόληψης. Ο κ. Πατούλης υπογράμμισε τη βούληση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να ενισχύει τους στόχους της πράσινης οικονομίας υλοποιώντας έργα και αξιοποιώντας τις δυνατότητες που δίνει η ανακύκλωσης και η ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων.   

autodioikisi.gr