Το διατηρητέο κτίριο Γιαλλινά
ΚΤΙΡΙΟ ΓΙΑΛΛΙΝΑ
01 Σεπτεμβρίου 2022
/ 09:27
Το 1992 έγινε πινακοθήκη που φιλοξενούσε στους τοίχους του 594 έργα του σημαντικότερου Έλληνα υδατογράφου Άγγελου Γιαλλινά
ΚΕΡΚΥΡΑ. Η οικογένεια Γιαλλινά, δαλματικής καταγωγής, ήλθε στην Κέρκυρα το 17ο αιώνα από την Κρήτη όπου ήταν εγκατεστημένη ήδη τέσσερις αιώνες σύμφωνα με το Γιάννη Σ. Πιέρη («Κερκυραϊκά οικόσημα»). Στο Γενικό Συμβούλιο της κερκυραϊκής κοινότητας έγινε δεκτή στις 13 Μάρτη του 1791. Από την οικογένεια αυτή προέρχεται ο ζωγράφος Άγγελος Γιαλλινάς (1858-1939), μαθητής του Χαράλαμπου Παχή, με σπουδές στη Βενετία και τη Νάπολη, ο οποίος θεωρείται ο σημαντικότερος Έλληνας υδατογράφος.
Το αρχοντικό
Στην πόλη μας σώζονται τέσσερα αρχοντικά: Γιαλλινά (Σπιανάδα), Ρίκκι (Πλατύ καντούνι), Κομπίτσι (απέναντι από την εκκλησία του Αγ. Βασιλείου) και Σαούλη (στο Καμπιέλο).
Το αρχοντικό Γιαλλινά είναι από τα παλιότερα και του ιδίου τύπου με το αρχοντικό Ρίκκι. Όπως και τα περισσότερα σπίτια της πόλης, στο πέρασμα των γενεών έχει υποστεί πολλές μετατροπές και προσθήκες, ανάλογα με τις ανάγκες των εκάστοτε κατοίκων. Σε αυτό το αρχοντικό γεννήθηκε και έζησε ο διακεκριμένος, διεθνούς φήμης Έλληνας ζωγράφος Άγγελος Γιαλλινάς (1857 – 1939).
Η αρχιτέκτονας Αφρ. Αγοροπούλου-Μπιρμπίλη στο βιβλίο της «Η αρχιτεκτονική της πόλεως Κερκύρας κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας» αναφέρεται στο παραπάνω οικοδόμημα και επισημαίνει ότι η σημερινή μορφή του προέρχεται από τη συνένωση τεσσάρων κτισμάτων. Σε αυτό οφείλεται και η από πρώτη όψη δαιδαλώδης κάτοψή του. Το νότιο τμήμα προέρχεται από τη συνένωση δύο γειτονικών κτισμάτων στα οποία αργότερα προστέθηκε το προστώο. Τα δύο κτίσματα του βορεινού τμήματος είναι πολύ μεταγενέστερες προσθήκες.
Τα αρχικά δύο κτίσματα ακολουθούν την πολεοδομική διάταξη των κτιρίων που «αντικρίζουν» τη Σπιανάδα με πλάτος έξι μέτρων περίπου το καθένα και το μεταξύ τους δρόμο (έχει σκεπαστεί μερικά) να διευθύνεται προς το Παλιό Φρούριο για αμυντικούς λόγους.
Στην Αναγνωστική Εταιρεία η ίδια εντόπισε τα σχέδια της τελικής προσθήκης με ημερομηνία 31 Αυγούστου 1840. Η διάταξη των χώρων όπως εμφανίζονται στα σχέδια της Αγγλοκρατίας παραμένει βασικά η ίδια. Μικρές μετατροπές έγιναν επειδή η οικοδομή αρχικά προορίζονταν για μονοκατοικία, ενώ σήμερα έχει χωριστεί σε δύο διαμερίσματα ανά όροφο. Τότε πρέπει να κατασκευάστηκε η εξωτερική σκάλα που οδηγεί στον πρώτο όροφο και ο μικρός χώρος τον οποίο περιβάλλει.
Σήμερα …
Μετά το θάνατο του Στάμου Γιαλλινά, γιού του ζωγράφου, οι πίνακες που υπήρχαν στο αρχοντικό, διατέθηκαν για τη δημιουργία πινακοθήκης στο χώρο του κτιρίου, υπό τη διαχείριση του «Ιδρύματος Γιαλλινά». Το αρχοντικό πήρε ζωή και το 1992 έγινε πινακοθήκη που φιλοξενούσε στους τοίχους του 594 έργα του Άγγελου Γιαλλινά. Όμως με το πέρασμα των χρόνων άρχισε να έχει εμφανείς φθορές. Το 2010 αποκαλύφθηκε ότι είχε βεβηλωθεί και, με την καταγραφή που έγινε, διαπιστώθηκε ότι είχαν κλαπεί 15 συνολικά έργα: οκτώ πίνακες και επτά από τις οκτώ ταπισερί του ζωγράφου. Τότε οι εναπομείναντες πίνακες, πολιτιστική κληρονομιά του νησιού, για να διασωθούν από τη φθορά του χρόνου και την υγρασία μετά από αίτημα του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Γιαλλινά μεταφέρθηκαν σε ειδικό χώρο της Δημοτικής Πινακοθήκης Κέρκυρας.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΟΥΜΠΟΣ
Το αρχοντικό
Στην πόλη μας σώζονται τέσσερα αρχοντικά: Γιαλλινά (Σπιανάδα), Ρίκκι (Πλατύ καντούνι), Κομπίτσι (απέναντι από την εκκλησία του Αγ. Βασιλείου) και Σαούλη (στο Καμπιέλο).
Το αρχοντικό Γιαλλινά είναι από τα παλιότερα και του ιδίου τύπου με το αρχοντικό Ρίκκι. Όπως και τα περισσότερα σπίτια της πόλης, στο πέρασμα των γενεών έχει υποστεί πολλές μετατροπές και προσθήκες, ανάλογα με τις ανάγκες των εκάστοτε κατοίκων. Σε αυτό το αρχοντικό γεννήθηκε και έζησε ο διακεκριμένος, διεθνούς φήμης Έλληνας ζωγράφος Άγγελος Γιαλλινάς (1857 – 1939).
Η αρχιτέκτονας Αφρ. Αγοροπούλου-Μπιρμπίλη στο βιβλίο της «Η αρχιτεκτονική της πόλεως Κερκύρας κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας» αναφέρεται στο παραπάνω οικοδόμημα και επισημαίνει ότι η σημερινή μορφή του προέρχεται από τη συνένωση τεσσάρων κτισμάτων. Σε αυτό οφείλεται και η από πρώτη όψη δαιδαλώδης κάτοψή του. Το νότιο τμήμα προέρχεται από τη συνένωση δύο γειτονικών κτισμάτων στα οποία αργότερα προστέθηκε το προστώο. Τα δύο κτίσματα του βορεινού τμήματος είναι πολύ μεταγενέστερες προσθήκες.
Τα αρχικά δύο κτίσματα ακολουθούν την πολεοδομική διάταξη των κτιρίων που «αντικρίζουν» τη Σπιανάδα με πλάτος έξι μέτρων περίπου το καθένα και το μεταξύ τους δρόμο (έχει σκεπαστεί μερικά) να διευθύνεται προς το Παλιό Φρούριο για αμυντικούς λόγους.
Στην Αναγνωστική Εταιρεία η ίδια εντόπισε τα σχέδια της τελικής προσθήκης με ημερομηνία 31 Αυγούστου 1840. Η διάταξη των χώρων όπως εμφανίζονται στα σχέδια της Αγγλοκρατίας παραμένει βασικά η ίδια. Μικρές μετατροπές έγιναν επειδή η οικοδομή αρχικά προορίζονταν για μονοκατοικία, ενώ σήμερα έχει χωριστεί σε δύο διαμερίσματα ανά όροφο. Τότε πρέπει να κατασκευάστηκε η εξωτερική σκάλα που οδηγεί στον πρώτο όροφο και ο μικρός χώρος τον οποίο περιβάλλει.
Σήμερα …
Μετά το θάνατο του Στάμου Γιαλλινά, γιού του ζωγράφου, οι πίνακες που υπήρχαν στο αρχοντικό, διατέθηκαν για τη δημιουργία πινακοθήκης στο χώρο του κτιρίου, υπό τη διαχείριση του «Ιδρύματος Γιαλλινά». Το αρχοντικό πήρε ζωή και το 1992 έγινε πινακοθήκη που φιλοξενούσε στους τοίχους του 594 έργα του Άγγελου Γιαλλινά. Όμως με το πέρασμα των χρόνων άρχισε να έχει εμφανείς φθορές. Το 2010 αποκαλύφθηκε ότι είχε βεβηλωθεί και, με την καταγραφή που έγινε, διαπιστώθηκε ότι είχαν κλαπεί 15 συνολικά έργα: οκτώ πίνακες και επτά από τις οκτώ ταπισερί του ζωγράφου. Τότε οι εναπομείναντες πίνακες, πολιτιστική κληρονομιά του νησιού, για να διασωθούν από τη φθορά του χρόνου και την υγρασία μετά από αίτημα του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Γιαλλινά μεταφέρθηκαν σε ειδικό χώρο της Δημοτικής Πινακοθήκης Κέρκυρας.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΟΥΜΠΟΣ
