Κυκλοφόρησε το βιβλίο του Σπύρου Χ. Μπογδάνου «Βεντάριο Παξινών Λέξεων»

νέο του βιβλίο του με τίτλο «Βεντάριο Παξινών Λέξεων» το οποίο κυκλοφόρησε και περιέχει περίπου 5.000 λέξεις, πάνω από 160 ιδιωματικές εκφράσεις και στο τέλος τη γραμματική του Παξινού γλωσσικού ιδιώματος.

Πρόλογος

Στο περιβάλλον που σε ανδρώνει περιλαμβάνονται και οι λέξεις που σε κουναρούν, που τις δέχονται πάντα με σαγήνη τ΄αυτιά σου, ακόμα και αν οι περισσότεροι δεν τις μιλούν πια, ακόμα κι αν πέρασαν χρόνια. Σπαρταρά η ακοή στο πέρασμά τους και ξαφνιάζεται χαρούμενα, σαν κάποιος γνώριμος απ΄τα παλιά να πέρασε και να τον είδε μετά από χρόνια. Τα πρόσωπα με τα οποία τις έχεις συνδέσει προβάλλουν μπροστά σου και ζωντανεύουν φιγούρες, που χρόνια πια έχουν ξαχνίσει στον παιδικό σου ορίζοντα.

Πάντα με γοήτευαν οι λέξεις, που οι άλλοι δε γνώριζαν λες κι ήταν ένας κώδικας συνωμοτικός, που εξάπτει τη φαντασία κάθε παιδιού. Από παιδί φοβόμουνα μη χαθούν και στα δώδεκά μου αγόρασα ένα ευρετήριο και τις συγκέντρωνα κατά αλφαβητική σειρά. Ένοιωθα ένα θησαυρό στα χέρια μου μεγαλύτερης αξίας από την πήλινη μουζίνα που μούχε χαρίσει η θειά Θέκλη και έβαζα τις οικονομίες μου. Ήταν πιότερη η χαρά μου σαν έγραφα μια καινούργια, πρωτάκουστη για μένα λέξη, παρά το μπράβο για τα μαθήματα ή το δίφραγκο για το γλυκό.
Δεν ξέρω πως κυκλοφόρησε το “κουσούρι” μου αυτό αλλά όλοι οι γνωστοί με ρωτούσαν «αυτή την έχεις γραμμένη;» κι εγώ σημείωνα από την έκτη δημοτικού κι ακόμα σημειώνω.

Η πρώτη συλλογή βγήκε το 1978 για να ενισχύσουμε το πανηγύρι της Παναγίας το 15Αύγουστο, πρωτοετής τότε φοιτητής, με τίτλο «ΠΑΞΙΝΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ» και περιλάμβανε 659 λέξεις. Στη συνέχεια το 1985 εκδόθηκε το «Βεντάριο Παξινών Λέξεων» με 2.112 λέξεις. Για τις πιο παλιές λέξεις με βόηθησε πολύ η εργασία του Γ.Α. Πετρόπουλου ( που οφείλεται στην έρευνα του Νιόνιου Φαναριώτη, Προέδρου της Κοινότητας Γαΐου και Αρχειοφύλακα Παξών και του Χαράλαμπου Μητσιάλη, Εκδότη της εφημερίδας ΠΑΞΟΙ) με τις νοταριακές πράξεις μέχρι το 1810, οι πάμπολλες εργασίες του τ. Διευθυντή του Ιστορικού Αρχείου Παξών Γιάννη Δόικα, στον οποίο, συν τοις άλλοις, οφείλω το ότι με έμαθε να διαβάζω συμβολαιογραφικά και άλλα αρχειακά κείμενα.

Ευχαριστίες επίσης στην Ξανθούλα Μητσιάλη, που πάνω στο “Βεντάριο”, μου συμπλήρωσε όσες λέξεις γνώριζε και δεν είχα συμπεριλάβει σ΄εκείνη την έκδοση. Για την ετυμολόγηση πολλών ιταλικών και βενετσιάνικων λέξεων πολύτιμη ήταν η βοήθεια της Donatella Bruni και του Carlo Gracci και τους ευχαριστώ. Τη δικιά του γνώση πρόσφερε και ο Σταύρος Μπογδάνος, πρώην Δ/ντής του Γυμνασίου - Λυκείου Παξών και ερευνητής, προσθέτοντάς την με πολύ χαρά στο παρόν πόνημα, με ιδιαίτερη έμφαση στις ονομασίες πουλιών, ψαριών, χόρτων, μανιταριών κλπ και τον ευχαριστώ ιδιαίτερα.
Είχα γράψει στον πρόλογο της πρώτης έκδοσης: «Μια διαφορετική γοητεία, μια ζωντανή σαγήνη προσφέρουν οι ντόπιες μας λέξεις στον προφορικό μας λόγο. Τούτες οι λέξεις είναι οι νοστιμιές της καθημερινής κουβέντας, είναι οι ρίζες που μας οδηγούν στους παλιούς μας, είναι τα ξεβλαστώματα του δέντρου, που δένουν τα παλιά κλαριά με τα καινούργια» και τελείωνα: «Σαν διαθήκη κληρονομήσαμε τούτες τις λέξεις κι είναι η αποδοχή της κληρονομιάς αυτής, αυτό που δένει το χτες με το σήμερα τόσο ομαλά, σαν το δέσιμο της στεριάς με τη θάλασσα ανάμεσα απ΄τα χαλίκια τση σπιάντζας».

Πολύτιμη πληροφοριακή πηγή η συλλογή του καθηγητή του Πανεπιστημίου Μιχ. Δένδια με τίτλο: «Παξιακόν Γλωσσάριον» θέρος 1915 και «Παξιακαί Ωδαί» του ιδίου, που είχε καταθέσει στο Ιστορικό Λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών υπ΄ αριθμ. 195, στις οποίες είχα πρόσβαση και ανάλογες ευχαριστίες οφείλω στον Δ/ντή κ. Αφρουδάκη.
Φυσικά ευχαριστίες πολλές και ιδιαίτερες οφείλονται στην Ελένη Μαρτζούκου για την πολύμηνη επιμέλειά της και στην εκδότρια Φιλένη Λοράνδου για την ιδιαίτερη και μακρόχρονη εργασία της.
Σίγουρα υπάρχουν κι άλλες λέξεις που ξέφυγαν και από αυτή την πολύχρονη καταγραφή. Κάποιες θα προστεθούν από τους αναγνώστες, που θα παρατηρήσουν την απουσία τους, κάποιες άλλες από κάποιο νεώτερο ερευνητή αλλά θα υπάρχουν κι εκείνες που η λήθη τις άφησε σφραγισμένες στα χείλη κάποιων που έφυγαν.


Σημ. Στην Κέρκυρα πωλείται στο βιβλιοπωλείο – καφέ ΠΛΟΥΣ και στην Αθήνα  μπορεί να το αναζητήσει κανείς σε οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο.
Εκδόσεις Λοράνδου.