Το παράδειγμα της Κέρκυρας σε συνέδριο για τις φιλαρμονικές
Φιλαρμονικές
10 Μαΐου 2016
/ 13:38
ΛΕΥΚΩΣΙΑ. Την τιμητική της θα μπορούσαμε να πούμε ότι είχε η Κέρκυρα στο Συνέδριο που διοργάνωσε και φιλοξένησε το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου στις εξαιρετικές εγκαταστάσεις του στη Λευκωσία, κατά το τριήμερο 6-8 Μαΐου.
Ο τίτλος του συνεδρίου ήταν «Φιλαρμονικές Ορχήστρες στην Ελλάδα και Κύπρο: Πραγματικότητα και προοπτικές». Σε αυτό το πλαίσιο, μέσω των πολλών και σε αρκετές περιπτώσεις ιδιαίτερα ενδιαφερουσών ανακοινώσεων, φωτιστήκαν διάφορες πτυχές σχετικά με την ιστορία και τη λειτουργία των Φιλαρμονικών. Επίσης αναδείχθηκε μια σειρά παραμέτρων σε σχέση με τον καλλιτεχνικό, εκπαιδευτικό και κοινωνικό ρόλο τέτοιων σωματείων αλλά και η σημαίνουσα θέση που (θα πρέπει να) έχουν τα αντίστοιχα κερκυραϊκά σωματεία σε οποιαδήποτε σχετική εξέλιξη. Ενδιαφέρον είχε και η συζήτηση γύρω από το ρεπερτόριο των μπαντών.
Όπως προαναφέρθηκε η Κέρκυρα είχε την τιμητική της, τόσο μέσω της πολυάριθμης συμμετοχής Κερκυραίων ομιλητών όσο και μέσω της συμμετοχής ομιλητών που έμμεσα ή άμεσα σχετίζονται με αυτήν ή που ασχολήθηκαν με κερκυραϊκά μουσικά σωματεία. Μια τέτοια περίπτωση ήταν εκείνη του απόφοιτου του Τμήματος Μουσικών Σπουδών (ΤΜΣ) του Ιονίου Πανεπιστημίου, Λοΐζου Παναγή, ο οποίος στην ανακοίνωσή του αναφέρθηκε στο ρεπερτόριο των συναυλιών της Φιλαρμονικής «Μάντζαρος» κατά το διάστημα 2002-2012, αναπτύσσοντας παράλληλα τις σκέψεις και τους προβληματισμούς του για την εν Κύπρω αντίστοιχη κατάσταση. Την επόμενη ημέρα (Σάββατο, 7 Μαΐου) αναγνώστηκε η ανακοίνωση του Σταμάτη Ασπιώτη με θέμα την καλλιτεχνική δραστηριότητα των Φιλαρμονικών της Κέρκυρας κατά την περίοδο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του Μεσοπολέμου (1929-1932). Στην τελευταία συνεδρία της ημέρας, ο Χαρίλαος Λαβράνος παρουσίασε την 36χρονη (1980-2016) καλλιτεχνική πορεία και τη σημερινή δραστηριότητα της Φιλαρμονικής Ένωσης «Καποδίστριας», σε μια ανακοίνωση που επιμελήθηκε από κοινού με τον αρχιμουσικό της Φιλαρμονικής, Μιχάλη Μιχαλόπουλο. Η συνεδρία «έκλεισε» με μια ακόμη απόφοιτο του ΤΜΣ, τη Μυρτώ Φατούρου, η οποία στην ομιλία της αναφέρθηκε στη μπάντα του Ορφανοτροφείου Χατζηκώνστα κατά τα πρώτα χρόνια συνεργασίας του με τον Μουσικό & Δραματικό Σύλλογο (μετέπειτα Ωδείο) Αθηνών. «Αφιερωμένη» στην Κέρκυρα ήταν και η συνεδρία που άνοιξε τη τρίτη και τελευταία ημέρα του συνεδρίου (Κυριακή, 8 Μαΐου). Αρχικά, τον λόγο έλαβε ο Σπύρος Ρουβάς, ασχολούμενος με τις εξωαστικές κερκυραϊκές φιλαρμονικές, εστιάζοντας στο ιδρυτικό πλαίσιο και τις δραστηριότητες της Φιλαρμονικής Σκριπερού, της οποίας είναι και αρχιμουσικός. Στη συνέχεια, ο γράφων μίλησε για τη δραστηριότητα και εν γένει τη λειτουργία της Παλαιάς Φιλαρμονικής και της Φιλαρμονικής «Μάντζαρος» κατά την δύσκολη περίοδο της Ιταλικής και Γερμανικής Κατοχής (1941-1944). Άμεσα σχετική ήταν και η επόμενη ανακοίνωση από την Νατάσα Παναγή (επίσης απόφοιτο του ΤΜΣ). Θέμα της ήταν ο συσχετισμός της δράσης των κερκυραϊκών φιλαρμονικών κατά την περίοδο της Ιταλικής Κατοχής, με την προπαγάνδα των κατακτητών. Σε ευρύτερο πλαίσιο κινήθηκε λίγο αργότερα η ανακοίνωση του καθηγητή του ΤΜΣ, Κώστα Καρδάμη, αναπτύσσοντας μεθοδολογικούς και άλλους προβληματισμούς όσον αφορά τη διαχρονική λειτουργία των μπαντών στην Ελλάδα, ως φορέων διάδοσης της έντεχνης μουσικής.
Οι υπόλοιπες ανακοινώσεις του συνεδρίου περιλάμβαναν αναφορές σε αντίστοιχα θέματα για μια σειρά άλλων φιλαρμονικών διαφόρων περιοχών της Ελλάδας και της Κύπρου, καθώς και τα προαναφερθέντα ζητήματα ρεπερτορίου. Τέλος, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν συναυλίες και πρόβες της Συμφωνικής Μπάντας του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου (υπό τον Matthew Arau) καθώς και συναυλία του Κουαρτέτου Σαξοφώνων Αθηνών. Τον γενικό συντονισμό του συνεδρίου, επιμελήθηκε ο καθηγητής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου, Γιάννης Μυράλης στον οποίον αξίζουν πολλά συγχαρητήρια για την όλη προσπάθεια. Ωστόσο, αρνητική εντύπωση προκάλεσε η πολύ περιορισμένη συμμετοχή στο συνέδριο εκπροσώπων φιλαρμονικών, ιδίως από την Κύπρο όπου και δεν τίθεται θέμα απόστασης…
Οι πληροφορίες που αποκομίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του τριημέρου, ήταν πολλές και ενδιαφέρουσες. Εξίσου χρήσιμα και τα συμπεράσματα που εξήχθησαν μέσω της ανταλλαγής απόψεων ανάμεσα σε τόσους ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα και δράσεις. Άριστες οι εντυπώσεις και από την όλη φιλοξενία. Έντονος όμως ήταν και ο συνειρμικός προβληματισμός γιατί ένα τέτοιο συνέδριο να μην διοργανώνεται και στη Κέρκυρα (μια σκέψη που τέθηκε ποικιλοτρόπως και στο πλαίσιο του συνεδρίου). Η συνύπαρξη στο νησί του ΤΜΣ του Ιονίου Πανεπιστημίου και τόσων πολλών Φιλαρμονικών, δημιουργεί το καταλληλότερο περιβάλλον για κάτι τέτοιο. Απ’ όσο είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, σχετικές προτάσεις έχουν κατατεθεί στους αρμόδιους από διάφορες πλευρές. Αποτέλεσμα όμως, ουδέν…
Όπως προαναφέρθηκε η Κέρκυρα είχε την τιμητική της, τόσο μέσω της πολυάριθμης συμμετοχής Κερκυραίων ομιλητών όσο και μέσω της συμμετοχής ομιλητών που έμμεσα ή άμεσα σχετίζονται με αυτήν ή που ασχολήθηκαν με κερκυραϊκά μουσικά σωματεία. Μια τέτοια περίπτωση ήταν εκείνη του απόφοιτου του Τμήματος Μουσικών Σπουδών (ΤΜΣ) του Ιονίου Πανεπιστημίου, Λοΐζου Παναγή, ο οποίος στην ανακοίνωσή του αναφέρθηκε στο ρεπερτόριο των συναυλιών της Φιλαρμονικής «Μάντζαρος» κατά το διάστημα 2002-2012, αναπτύσσοντας παράλληλα τις σκέψεις και τους προβληματισμούς του για την εν Κύπρω αντίστοιχη κατάσταση. Την επόμενη ημέρα (Σάββατο, 7 Μαΐου) αναγνώστηκε η ανακοίνωση του Σταμάτη Ασπιώτη με θέμα την καλλιτεχνική δραστηριότητα των Φιλαρμονικών της Κέρκυρας κατά την περίοδο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του Μεσοπολέμου (1929-1932). Στην τελευταία συνεδρία της ημέρας, ο Χαρίλαος Λαβράνος παρουσίασε την 36χρονη (1980-2016) καλλιτεχνική πορεία και τη σημερινή δραστηριότητα της Φιλαρμονικής Ένωσης «Καποδίστριας», σε μια ανακοίνωση που επιμελήθηκε από κοινού με τον αρχιμουσικό της Φιλαρμονικής, Μιχάλη Μιχαλόπουλο. Η συνεδρία «έκλεισε» με μια ακόμη απόφοιτο του ΤΜΣ, τη Μυρτώ Φατούρου, η οποία στην ομιλία της αναφέρθηκε στη μπάντα του Ορφανοτροφείου Χατζηκώνστα κατά τα πρώτα χρόνια συνεργασίας του με τον Μουσικό & Δραματικό Σύλλογο (μετέπειτα Ωδείο) Αθηνών. «Αφιερωμένη» στην Κέρκυρα ήταν και η συνεδρία που άνοιξε τη τρίτη και τελευταία ημέρα του συνεδρίου (Κυριακή, 8 Μαΐου). Αρχικά, τον λόγο έλαβε ο Σπύρος Ρουβάς, ασχολούμενος με τις εξωαστικές κερκυραϊκές φιλαρμονικές, εστιάζοντας στο ιδρυτικό πλαίσιο και τις δραστηριότητες της Φιλαρμονικής Σκριπερού, της οποίας είναι και αρχιμουσικός. Στη συνέχεια, ο γράφων μίλησε για τη δραστηριότητα και εν γένει τη λειτουργία της Παλαιάς Φιλαρμονικής και της Φιλαρμονικής «Μάντζαρος» κατά την δύσκολη περίοδο της Ιταλικής και Γερμανικής Κατοχής (1941-1944). Άμεσα σχετική ήταν και η επόμενη ανακοίνωση από την Νατάσα Παναγή (επίσης απόφοιτο του ΤΜΣ). Θέμα της ήταν ο συσχετισμός της δράσης των κερκυραϊκών φιλαρμονικών κατά την περίοδο της Ιταλικής Κατοχής, με την προπαγάνδα των κατακτητών. Σε ευρύτερο πλαίσιο κινήθηκε λίγο αργότερα η ανακοίνωση του καθηγητή του ΤΜΣ, Κώστα Καρδάμη, αναπτύσσοντας μεθοδολογικούς και άλλους προβληματισμούς όσον αφορά τη διαχρονική λειτουργία των μπαντών στην Ελλάδα, ως φορέων διάδοσης της έντεχνης μουσικής.
Οι υπόλοιπες ανακοινώσεις του συνεδρίου περιλάμβαναν αναφορές σε αντίστοιχα θέματα για μια σειρά άλλων φιλαρμονικών διαφόρων περιοχών της Ελλάδας και της Κύπρου, καθώς και τα προαναφερθέντα ζητήματα ρεπερτορίου. Τέλος, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν συναυλίες και πρόβες της Συμφωνικής Μπάντας του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου (υπό τον Matthew Arau) καθώς και συναυλία του Κουαρτέτου Σαξοφώνων Αθηνών. Τον γενικό συντονισμό του συνεδρίου, επιμελήθηκε ο καθηγητής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου, Γιάννης Μυράλης στον οποίον αξίζουν πολλά συγχαρητήρια για την όλη προσπάθεια. Ωστόσο, αρνητική εντύπωση προκάλεσε η πολύ περιορισμένη συμμετοχή στο συνέδριο εκπροσώπων φιλαρμονικών, ιδίως από την Κύπρο όπου και δεν τίθεται θέμα απόστασης…
Οι πληροφορίες που αποκομίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του τριημέρου, ήταν πολλές και ενδιαφέρουσες. Εξίσου χρήσιμα και τα συμπεράσματα που εξήχθησαν μέσω της ανταλλαγής απόψεων ανάμεσα σε τόσους ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα και δράσεις. Άριστες οι εντυπώσεις και από την όλη φιλοξενία. Έντονος όμως ήταν και ο συνειρμικός προβληματισμός γιατί ένα τέτοιο συνέδριο να μην διοργανώνεται και στη Κέρκυρα (μια σκέψη που τέθηκε ποικιλοτρόπως και στο πλαίσιο του συνεδρίου). Η συνύπαρξη στο νησί του ΤΜΣ του Ιονίου Πανεπιστημίου και τόσων πολλών Φιλαρμονικών, δημιουργεί το καταλληλότερο περιβάλλον για κάτι τέτοιο. Απ’ όσο είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, σχετικές προτάσεις έχουν κατατεθεί στους αρμόδιους από διάφορες πλευρές. Αποτέλεσμα όμως, ουδέν…