Ήρωας, η αιχμή του δόρατος τη δεδομένη στιγμή!

ΚΕΡΚΥΡΑ. Η έκθεση «Ηρωικές Εικονογραφίες» του Παναγιώτη Μαυρόπουλου (Ps Mavro/ Stavriotis) περιλαμβάνει πορτρέτα αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης, ζωγραφισμένα με τον ιδιαίτερο τρόπο του καλλιτέχνη. Η έκθεση παρουσιάστηκε πριν από μερικούς μήνες στο Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου και μεταφέρεται τώρα στην Κέρκυρα, ανανεωμένη και με μεγαλύτερη έμφαση στους Επτανήσιους αγωνιστές. Εγκαινιάζεται την Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου 2018 στις 19.00, στην Κερκυραϊκή Πινακοθήκη.

 

- Πώς δημιουργήθηκε η ιδέα των «Ηρωικών Εικονογραφιών» σας;

 

- Όλα άρχισαν με ένα εικαστικό παιχνίδι που έστησα στην αυλή μου, στο «Σχολείο των Χρωμάτων» όπως το αποκαλούμε, το καλοκαίρι του 2016, για να απασχολήσω δημιουργικά τις δύο εγγονές μου. Αποφάσισα λοιπόν να γιορτάσουμε (αυγουστιάτικα!) την 25η Μαρτίου- τρελό, αλλά έπιασε! Βρήκα λοιπόν σκίτσα από ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης, τα απλούστευσα, τα φωτοτύπησα και τα έδωσα στους μικρούς και μεγάλους καλοκαιρινούς επισκέπτες μου για να τα επιχρωματίσουν. Βάλαμε κορνίζες και πασπαρτού, και στήσαμε έτσι μια μονοήμερη έκθεση, με καλεσμένους πολλούς αγαπημένους φίλους μας. Σας διαβεβαιώνω πως όλοι, μικροί και μεγάλοι, το χάρηκαν και το διασκέδασαν! Κάπως έτσι γεννήθηκαν τα τελευταία έργα μου, τα πορτρέτα Ηρώων του 1821. Τους ανέσυρα από τις αναμνήσεις των μαθητικών μου χρόνων και επιχείρησα να τους ζωγραφίσω ξανά, με το δικό μου τρόπο.

 

- Μέσα από τις προσωπογραφίες σας δε μεταφέρονται απλά τα χαρακτηριστικά των προσώπων, αλλά δίνονται επίσης πληροφορίες για τον τρόπο ζωής τους, την ενδυμασία της εποχής, ακόμα και κάποια βιογραφικά στοιχεία. Με ποιον τρόπο συγκεντρώσατε το απαραίτητο υλικό;

 

- Έχοντας βρει τα ήδη υπάρχοντα πορτρέτα των Ηρώων, μέσα από αναζήτηση σε διάφορες πηγές, άρχισα να τα μελετώ ένα προς ένα. Γοητεύτηκα από τα κεντίδια στα γιλεκάκια τους, από τα κεφαλοδεσίματά τους, από τον πλουμιστό οπλισμό τους και τις κοφτερές ματιές τους. Άρχισα να μελετώ σε βάθος τα βιογραφικά τους- πού έδρασαν, τι είπαν, πώς θυσιάστηκαν... Στις πρώτες βιαστικές ματιές στα βιογραφικά τους, άρχισα να τους απομυθοποιώ. Στη συνέχεια όμως κατανόησα τον τρόπο που σκέπτονταν και ενεργούσαν. Σίγουρα δεν μπορώ να σας μεταφέρω με λέξεις αυτά που ένιωσα και κατανόησα, γι' αυτό προτίμησα τη ζωγραφική. Το σίγουρο είναι πάντως ότι όλοι αυτοί οι ήρωες δεν ήταν άγιοι, αλλά άνθρωποι της τότε καθημερινότητας, με όνειρα, ελαττώματα, πάθη και επιθυμίες.

Μορφοτεχνικά, στηρίχθηκα στα υπαρκτά πορτρέτα των ηρώων- ελαιογραφίες, γκραβούρες και σχεδιάσματα της εποχής. Σεβάστηκα την αρχική αποτύπωση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε ήρωα, αλλά το πορτρέτο αποδόθηκε τελικά με το δικό μου τρόπο. Στη συνέχεια χρησιμοποίησα κάσια, για να προσδώσω στα έργα μια αίσθηση παλαιότητας.

 

- Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει τον ήρωα να ξεχωρίζει; Τι σημαίνει για εσάς «ήρωας»;

 

- Ο ήρωας δεν είναι ούτε άγγελος ούτε άγιος- πολλές φορές μάλιστα δεν είναι καν συνειδητοποιημένος γι' αυτό που θέλει, που πιστεύει και που τελικά αποφασίζει. Ήρωας είναι αυτός που στη δεδομένη εποχή και στιγμή νιώθει την ανάγκη να εκφράσει το κοινό αίσθημα, ενσαρκώνοντας το εθνικό, λαϊκό ή ταξικό καθήκον ενός συνόλου. Κάποιοι λοιπόν γίνονται η «αιχμή του δόρατος» και οδηγούνται στο ανδραγάθημα και στη θυσία, που κι αυτά με τη σειρά τους θα γίνουν παραδείγματα προς μίμηση για τους άλλους. 

Θεωρώ τους Ήρωες του 1821 ανθρώπους της εποχής τους και τους δέχομαι με όλα τους τα ελαττώματα και τα προτερήματα. Ο καθένας τους, σε διαφορετικό βαθμό, πάλεψε με τους δικούς του «εσώτερους δαίμονες», τους νίκησε και πολλές φορές νικήθηκε από αυτούς. Όλοι τους όμως ονειρεύονταν την ελευθερία. Και κάποιοι από αυτούς άναψαν μια σπίθα, που έγινε φωτιά και έκαψε το δάσος!

 

- Υπάρχουν ήρωες σήμερα;

 

- Ο καθένας από αυτούς τους ήρωες, ακολούθησε το δικό του «εσώτερο Δαίμονα», που τον οδήγησε στην αθανασία. Δυστυχώς εμείς σήμερα δεν έχουμε ήρωες, γιατί πάψαμε να ακούμε τον «Εαυτό-Δαίμονά» μας και υπακούμε μόνο τα ξένα δαιμονικά. Οι ήρωες αυτοί μπορούν να αποτελέσουν υγιή πρότυπα για τις επόμενες γενιές και να οδηγήσουν σε μια πνευματική ηρωική αφύπνιση.

 

- Περιλαμβάνονται πορτρέτα Επτανήσιων αγωνιστών στην έκθεση;

 

- Η αλήθεια είναι πως μου δημιουργήθηκε η απορία, γιατί δεν υπάρχουν πολλοί Κερκυραίοι αγωνιστές του 1821. Αναζητώντας περισσότερες πληροφορίες, ήρθα σε επαφή με την κ. Αλεξάνδρα Καββαδία, διδάσκουσα του Τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Μου παρέθεσε έναν κατάλογο με ονόματα Επτανησίων που συνέβαλαν στην Ελληνική Επανάσταση, επισημαίνοντας ότι εκείνη την εποχή, παρά την αυταρχική αγγλική κυριαρχία, υπήρξαν «ήρωες» που απέδειξαν ότι οι Επτανήσιοι αισθάνονταν κομμάτι της επαναστατημένης Ελλάδας.

 

Λίγα λόγια για τον καλλιτέχνη

 

Ο Παναγιώτης Μαυρόπουλος γεννήθηκε το 1955 στην Κέρκυρα. Έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε ομαδικές, ενώ παράλληλα συγγράφει και μελετά αδιαλείπτως. Από κάποιο χρονικό σημείο και μετά οι εσωτερικές του αναζητήσεις τον οδήγησαν στη φαινομενική απομόνωσή του. Σήμερα ζει μόνιμα σε κάποιο βουνό του νησιού, ζωγραφίζοντας και γράφοντας μόνο για τον εαυτό του και τους φίλους του.