Αναβίωση της “Flora mirabilis” του Σπ. Σαμάρα
Η ανακοίνωση της Ε.Λ.Σ.
Το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2025 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσίασε ένα άγνωστο διαμάντι της Επτανησιακής Σχολής, τη Flora mirabilis του σπουδαίου μουσουργού Σπυρίδωνος Σαμάρα, σε μορφή κοντσερτάντε.
Μετά την ιδιαίτερη επιτυχία που σημείωσε στα τέλη του 19ου αιώνα στην Ευρώπη, η Flora mirabilis ξανασυναντά το ελληνικό κοινό σε μια πολύτιμη αποκατεστημένη μορφή, που φιλοδοξεί να επανατοποθετήσει το έργο στο ευρωπαϊκό ρεπερτόριο της όπερας. Η αριστουργηματική μουσική του εκλεκτικού κοσμοπολίτη Κερκυραίου μουσουργού Σπυρίδωνος-Φιλίσκου Σαμάρα, με βασικά χαρακτηριστικά την πηγαία μελωδική έμπνευση, την ευφάνταστη αρμονική γλώσσα και τη λεπτεπίλεπτη ενορχήστρωση, σε συνδυασμό με τη βαθύτατη γνώση της φωνητικής γραφής και την έμφυτη θεατρική αντίληψη της μουσικής δραματουργίας, προβάλλει αντάξια των μεγάλων Ευρωπαίων δημιουργών όπερας της εποχής του.
Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στο Θέατρο Κάρκανο στο Μιλάνο στις 16 Μαΐου 1886. Η επιτυχία του υπήρξε τόσο μεγάλη ώστε την επόμενη χρονιά ανέβηκε στη Σκάλα του Μιλάνου με διάσημους συντελεστές. Η Flora mirabilis υπήρξε η πρώτη μεγάλη διεθνής επιτυχία του Σαμάρα και παρουσιάστηκε σε αρκετά ακόμα ιταλικά θέατρα, όπως επίσης στην Κολωνία και στη Βιέννη. Η μουσική του έργου είναι στο πνεύμα των Ιταλών συνθετών του τέλους του 19ου αιώνα, όπως λόγου χάρη των Πουτσίνι, Μασκάνι και Λεονκαβάλλο. Δυστυχώς, η παρτιτούρα του έργου καταστράφηκε, μαζί με μεγάλο μέρος του αρχείου του ιταλικού εκδοτικού οίκου Casa Musicale Sonzogno, το 1943, κατά τον βομβαρδισμό του Μιλάνου από τις συμμαχικές δυνάμεις. Ωστόσο πριν από μία περίπου δεκαετία, σημαντικό μέρος του πρωτότυπου μουσικού υλικού της ορχήστρας ανακαλύφθηκε στο μουσικό αρχείο της Φιλαρμονικής Εταιρίας «Μάντζαρος» στην Κέρκυρα και το 2016 δόθηκε αντίγραφό του κατ’ αποκλειστικότητα στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Το νέο αυτό υλικό επεξεργάστηκε ο μουσικολόγος, κλαρινετίστας και αναπληρωτής καθηγητής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο Γιάννης Σαμπροβαλάκης, ο οποίος ανέλαβε τη συμπλήρωση και αποκατάσταση της πρωτότυπης ενορχήστρωσης του έργου, καθώς και την εκδοτική του επιμέλεια. H ψηφιοποίηση του μουσικού υλικού από το αρχείο της Φιλαρμονικής Εταιρίας «Μάντζαρος» υλοποιήθηκε με τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
Ο ανερχόμενος Έλληνας αρχιμουσικός Κωνσταντίνος Τερζάκης (απόφοιτος του Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Πανεπιστημίου) επέστρεψε στο πόντιουμ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για να διευθύνει την Ορχήστρα της ΕΛΣ.
Τον ρόλο του Πρίγκιπα Κριστιάνο του Έρεμπρο ερμήνευσε ο διαπρεπής μπασοβαρύτονος Γιάννης Γιαννίσης. Η σπουδαία υψίφωνος της ΕΛΣ Βασιλική Καραγιάννη τραγούδησε τον ρόλο της Λίντιας. Στον ρόλο του Κόμη του Αντελφιόρ, ο διακεκριμένος βαρύτονος Διονύσης Σούρμπης, ενώ στον ρόλου του Βάλντο ο εξαιρετικός τενόρος της ΕΛΣ Γιάννης Χριστόπουλος. Τη Χορωδία της ΕΛΣ διεύθυνε ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΑΡΤΙΝΗΣ
Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1988. Είναι υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, στην Ιστορική Μουσικολογία. Ανακοινώσεις του έχουν παρουσιαστεί σε επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά μουσικολογικού και ιστορικού περιεχομένου. Ως μουσικολόγος έχει συνεργαστεί με φορείς όπως το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών κ.ά. Διδάσκει στο Ωδείο Κερκύρας και είναι υπεύθυνος του Αρχείου της Φιλαρμονικής Εταιρίας «Μάντζαρος».
