Δευτέρα 28.07.2025 ΚΕΡΚΥΡΑ

Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος: Προβληματισμός για το νέο Πολεοδομικό Σχεδιασμό

ΤΟΠΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
28 Ιουλίου 2025 / 10:14

"Στα πλαίσια αυτά, αν έπρεπε να επιλέξουμε κάποιο από τα τρία σενάρια θα επιλέγαμε το 1ο ως το λιγότερο παρεμβατικό σε επίπεδο έντασης οικοδομικής δραστηριότητας."

ΚΕΡΚΥΡΑ (ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ). Η παρουσίαση του νέου Πολεοδομικού σχεδιασμού, όσον αφορά το δήμο κεντρικής Κέρκυρας και διαποντίων νήσων μας έχει δημιουργήσει μεγάλο προβληματισμό.

Θα θέλαμε να παρέμβουμε λοιπόν στη συζήτηση βάζοντας κάποια σημεία που θεωρούμε σημαντικά για την κουβέντα και κάποιους προβληματισμούς που έχουμε.

  1. Θεωρούμε ότι η συζήτηση για τον πολεοδομικό σχεδιασμό θα έπρεπε να γίνεται συνολικά για το νησί και όχι μόνο για το δήμο Κεντρικής Κέρκυρας. Ο σχεδιασμός θα έπρεπε να είναι ενιαίος. Θα θέλαμε λοιπόν να ξέρουμε αν υπάρχει συνεργασία μεταξύ των μελετητών που διεξάγουν τα αντίστοιχα πολεοδομικά σχέδια στο δήμο Βόρειας Κέρκυρας και στο δήμο Νότιας Κέρκυρας.
  2. Εξίσου προβληματικό θεωρούμε και το γεγονός ότι προχωράμε στη δημιουργία τοπικού πολεοδομικού σχεδιασμού τη στιγμή που δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία του κτηματολογίου και οριστικοποίηση των δασικών χαρτών.
  3. Εκτός αυτών είναι απαραίτητο να έχουμε και κάποια ακόμα στοιχεία σημαντικά για το σχεδιασμό τα οποία δεν ξέρουμε κατά πόσο υπάρχουν. Έχει ολοκληρωθεί η αναθεώρηση του σχεδίου διαχείρισης κινδύνων πλημμυρών; Έχουν εντοπιστεί και καταγραφεί οι περιοχές με τρωτότητα στις πλημμύρες; Έχουν εντοπιστεί όλα τα ποτάμια, ρυάκια , τράφοι, σούδες και αρδευτικά κανάλια του νησιού προκειμένου να προστατευτούν από την επεκτεινόμενη οικοδομική δραστηριότητα;
  4. Έχουν χαρακτηριστεί ως κοινόχρηστοι όλοι οι δρόμοι που συντηρούνται από το δήμο και έχουν ύδρευση και φωτισμό, προκειμένου να θεωρούνται τα γειτνιάζοντα σε αυτούς οικόπεδα άρτια και οικοδομήσιμα;
  5. Προτού φτάσουμε στο στάδιο της διαβούλευσης του τοπικού πολεοδομικού σχεδιασμού έχουν γίνει κάποια προσπάθεια διαβούλευσης με τα τοπικά συμβούλια κάθε περιοχής, ιδιαίτερα εκείνων που επηρεάζονται κατά κύριο λόγο από το εν λόγω σχέδιο;
  6. Με ποιο τρόπο προστατεύονται οι παράκτιες περιοχές από την υπερβολική εξάπλωση των τουριστικών επιχειρήσεως σε πολλές περιπτώσεις και κατά παράβαση της νομοθεσίας. Πολλά ειπώθηκαν στη σύσκεψη για το παράδειγμα της Παλαιοκαστρίτρας. Με ποιο τρόπο προστατεύονται και οι υπόλοιπες περιοχές από αντίστοιχες «αυθαιρεσίες»;
  7. Σημαντικό θεωρούμε τον εντοπισμό και σήμανση όλων των ιστορικών διαδρομών, μονοπατιών και κοινόχρηστων διόδων προς τις ακτές τόσο για λόγους ασφαλείας αλλά και αναψυχής.

Μπορεί κάποιος να πει ότι δεν είναι δουλειά του πολεοδομικού σχεδιασμού να  συμπεριλάβει όλα τα παραπάνω στοιχεία. Είναι όμως στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψιν στη σύνταξη ενός πολεοδομικού σχεδίου και με αυτή την έννοια είναι σημαντικά για τη σύνταξή του.

Σε γενικό πλαίσιο πρέπει να πούμε ότι ένα τοπικό πολεοδομικό σχέδιο πρέπει να: Δίνει μια κατεύθυνση ως προς τον τρόπο ανάπτυξης μιας περιοχής. Δίνει κατεύθυνση όσον αφορά τη μελλοντική οικονομική δραστηριότητα. Παράλληλα πρέπει να καθορίζει με ακρίβεια:

  • Τις επιμέρους ζώνες χρήσης γης (οικιστικές, Εμπορικές, βιομηχανικές, πράσινες, κοινωνικής φροντίδας κ.λπ.)
  • Τις παραμέτρους δόμησης
  • Την οργάνωση του οδικού δικτύου και των δημόσιων χώρων.
  • Τις υποδομές.

Στην παρούσα μελέτη η κατεύθυνση κατά την άποψή μας είναι σαφής. Η μόνη οικονομική δραστηριότητα που αναφέρεται σε αυτήν είναι ο τουρισμός και η αναψυχή. Η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού έχει ήδη δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στο νησί (πάνω από το 80% της οικονομικής δραστηριότητας στρέφεται γύρω από αυτό) που γίνονται εμφανή στην καθημερινότητα όλων μας. Με το παρόν πολεοδομικό σχεδιασμό η δραστηριότητα αυτή επεκτείνεται ακόμη περισσότερο (τουλάχιστον με τα σενάρια 2 και 3). Θα περιμέναμε λίγο περισσότερα στοιχεία όσον αφορά την επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας και στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της οικονομίας του νησιού. Ιδιαίτερα εδώ πρέπει να αναδείξουμε τον ιδιαίτερο ρόλο που μπορεί να παίξει η ανάδειξη και αξιοποίηση του Κερκυραϊκού ελαιώνα.

Παράλληλα θα θέλαμε να σταθούμε σε κάποια επί μέρους στοιχεία που αποτελούν και κεντρικά σημεία της μελέτης.

  • Και στα τρία σενάρια αναφέρεται η επέκταση της πόλης και η ένταξη στην οικιστική ζώνη των περιοχών Ποταμού, Γουβια, Αλεπού και Κανάλια. Κατ’ αρχήν θα θέλαμε να εκφράσουμε τον προβληματισμό μας ως προς το γεγονός ότι οι περιοχές αυτές παρά το μεγάλο πληθυσμό τους δεν έχουν τα χαρακτηριστικά αστικής οικιστικής ανάπτυξης. Χαρακτηρίζονται κατά κύριο λόγο από μικρές έως διώροφες κατοικίες με αυλές κήπους με κηπευτικά (μποστάνια) και σε ορισμένες περιπτώσεις συντηρούν παραγωγικά ζώα (κότες, πρόβατα κ.λπ.). τέτοιες δραστηριότητες θα είναι επιτρεπτές με την ένταξή τους στον αστικό ιστό ή θα αλλάξει ο χαρακτήρας των περιοχών αυτών, απαγορεύοντας αυτές και προωθώντας μια πιο πυκνοκατοικημένη δομή. Ο λόγος που οι περιοχές αυτές αναπτύσσονται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια δεν έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο πληθυσμός δε χωράει στον υπάρχοντα αστικό ιστό, αλλά κατά κύριο λόγο στο ότι το κέντρο της πόλης της Κέρκυρας όλο και περισσότερο παραδίδεται στην αυξανόμενη τουριστική δραστηριότητα με αποτέλεσμα, την εκτόξευση των ενοικίων και την αναγκαστική φυγή των κατοίκων σε περιαστικές περιοχές. Μας προκαλεί προβληματισμό μήπως η ένταξη των περιοχών αυτών εντείνει ακόμη περισσότερο το παραπάνω φαινόμενο με αποτέλεσμα τον περαιτέρω εξοστρακισμό των κατοίκων σε πιο απομακρυσμένες σε σχέση με την πόλη περιοχές.
  • Τεράστια εντύπωση μας προκαλεί και συναντά την ισχυρή αντίθεσή μας η σχεδιαζόμενη πολεοδόμηση είτε με τη μορφή β΄ κατοικίας (σε αυτό περιλαμβάνονται και τα Airbnb) (2ο σενάριο), είτε με τη μορφή περιοχών τουριστικής ανάπτυξης με πολεοδόμηση (3ο σενάριο) των περιοχών 1) μεταξύ «Μερλιν» και ύψου, 2) μεταξύ Πυργί και Μπαρμπάτι και 3) η περιοχή βόρεια από το Μπαρμάτη (3ο σενάριο)

Ουσιαστικά προτείνεται η περιοχή από τη Δασιά μέχρι τα όρια του δήμου μετά το Μπαμπάτι να οικοδομηθεί σαν ένα συνεχόμενο παραλιακό τουριστικό μέτωπο. Ας φανταστούμε λίγο την κατάσταση που επικρατεί στη Δασιά και στο Μπαρμπάτι να επεκταθεί σε όλη την παραλιακή περιοχή, είτε αυτό περιλαμβάνει ξενοδοχειακές μονάδες, είτε τουριστικά καταλύματα. Στην πραγματικότητα αποκλείει τους κατοίκους του νησιού από το παραλιακό μέτωπο της εκεί περιοχής και το παραδίδει σε τουριστική αξιοποίηση.

Με το 2ο και 3ο σενάριο καταστρέφονται οι τελευταίοι πνεύμονες πρασίνου στην διαδρομή Πόλη Κέρκυρας - Μπαρμπάτι

Στα πλαίσια αυτά, αν έπρεπε να επιλέξουμε κάποιο από τα τρία σενάρια θα επιλέγαμε το 1ο ως το λιγότερο παρεμβατικό σε επίπεδο έντασης οικοδομικής δραστηριότητας.