Νεοφιλελευθερισμός – Εθελοντισμός 1-0

Ο όρος εθελοντισμός αναφέρεται στην ηθελημένη παροχή υπηρεσιών χωρίς το κίνητρο της υλικής ή άλλης ανταμοιβής, προς όφελος της κοινωνίας. Ο εθελοντισμός στηρίζεται στην αυτόβουλη συμμετοχή του ενεργού πολίτη. Του πολίτη που δεν έχει ως κύριο στόχο το προσωπικό του όφελος εις βάρος του κοινωνικού, αλλά που βλέπει τη βελτίωση της ζωής του μέσα από τη βελτίωση του κοινωνικού του περίγυρου. Του πολίτη που δεν λειτουργεί ως ιδιώτης, αλλά ως πολίτης. Μία βασική προϋπόθεση για τη λειτουργία ενός δημοκρατικού πολιτεύματος όπως υποστήριζε ο Πλάτωνας πριν από μερικές χιλιάδες χρόνια. Δεν είναι τυχαίο που η λέξη idiot δηλαδή ηλίθιος στα Ελληνικά, προέρχεται από τη λέξη ιδιώτης.  

Ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης και πλήθος άλλων φιλοσόφων πίστευαν ότι η αρετή αποκτιέται μέσω της ανιδιοτελούς προσφοράς. Οι Στωικοί φιλόσοφοι πίστευαν ότι η ανιδιοτελής προσφορά δεν θα πρέπει να περιορίζεται στο κοντινό μας περίγυρο, αλλά να έχει παγκόσμια απήχηση. Στο ίδιο μήκος κύματος οι κυνικοί φιλόσοφοι θεωρούσαν ότι η ευτυχία βρίσκεται στην απλότητα, την αυθεντικότητα και την προσφορά, απαξιώνοντας έτσι οποιοδήποτε υλικό αγαθό. Παγκοσμίως, αλλά κυρίως στο Δυτικό κόσμο,  έχει επικρατήσει τις τελευταίες δεκαετίες η αντίθετη ακριβώς άποψη. Έχει επικρατήσει ο λεγόμενος Αμερικάνικος τρόπος ζωής, ο οποίος βασίζεται σε δύο αρχές. Στην εύρεση της ευτυχίας μέσα από την κατανάλωση και στην μεγιστοποίηση του κέρδους με οποιοδήποτε μέσο. Η ακραία έκφανση αυτού του ιδεολογήματος αποτελεί τα θεμέλια του Νεοφιλελευθερισμού. Ο Νεοφιλελευθερισμός στηρίζεται στην ανάπτυξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Το κοινωνικό κράτος και ο εθελοντισμός είναι έννοιες σε πλήρη αναντιστοιχία με τη φιλοσοφία του Νεοφιλελευθερισμού. Αυτό βέβαια θα έλεγε κάποιος ότι έρχεται σε αντίθεση με την πρόσκληση για εθελοντική εργασία αμισθί και χωρίς μοριοδότηση που δημοσιοποίησε το ΙΕΠ ( 17/1/2024 αρ. πρωτ. 382). Διαβάζοντας όμως την πρόσκληση θα διαπιστώσει κάποιος ότι το μόνο που ζητείται είναι η αμισθί εργασία, μέσω της εγγραφής σε μία πλατφόρμα. Πουθενά δεν διευκρινίζεται κάποια συγκεκριμένη προσφορά στη μαθητική κοινότητα. Μία τακτική που χρησιμοποιείται με δόλο και από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, αφού με τη δωρεάν εργασία εξασφαλίζει ο άνεργος την απαραίτητη  προϋπηρεσία, ελπίζοντας έτσι ότι στο μέλλον θα τύχει μίας έμμισθης πρόσληψης. 

Ευτυχώς όμως η φιλοσοφία αυτή δεν έχει ακόμη επικρατήσει παντού. Μέσα από τα νερά που  πρόσφατα βύθισαν τη Βαλένθια στο πένθος και την καταστροφή, αναδύθηκε και μία ευχάριστη εικόνα ανθρωπιάς και ελπίδας. Δεκαπέντε και πλέον χιλιάδες εθελοντές έσπευσαν με ότι μέσα είχαν από τα γύρω μέρη, για να βοηθήσουν τους κατοίκους της Βαλένθια. Ο εθελοντισμός και η αλληλεγγύη στο μεγαλείο της. Μία εικόνα που δεν έχουμε δει δυστυχώς στη χώρα μας μετά από τόσες καταστροφές από φωτιές και από πλημμύρες. Σε αυτό τουλάχιστον τον βαθμό που είδαμε στην Βαλένθια για να μην αδικούμε και τους ελάχιστους εθελοντές συμπατριώτες μας.

Και αυτό γιατί στη χώρα μας η έννοια του εθελοντισμού, επομένως και οι εθελοντές, βρίσκονται υπό διωγμό από το επίσημο κράτος. Ένα τέτοιο πρόσφατο προσωπικό βίωμα θα σας διηγηθώ παρακάτω:

Πριν από δύο έτη με το που συνταξιοδοτήθηκα, αισθάνθηκα έντονα την έλλειψη της τάξης.  Έτσι σκέφτηκα να διδάξω ( αφιλοκερδώς βέβαια) όσους μαθητές είχαν κάποια ειδική κλίση στη Φυσική και ήθελαν να μάθουν κάτι περισσότερο από αυτά που μαθαίνουν στο σχολείο ή στο φροντιστήριο. Έτσι θα αποκτούσαν την ικανότητα, αν το επιθυμούσαν, να συμμετάσχουν με επιτυχία και σε κάποιους διαγωνισμούς φυσικής. Εξ άλλου σ’ αυτό τον τομέα υπάρχει ένα μεγάλο έλλειμμα στην εκπαίδευση, αφού ως γνωστό η αριστεία στη χώρα μας είναι υπό διωγμό ακόμη και από αυτούς που ισχυρίζονται το αντίθετο. Η Προκρούστια λογική στην εκπαίδευση έχει πλέον επικρατήσει.  Έτσι έκανα μία αίτηση στη Διεύθυνση Β/μιας ώστε να πάρω την έγκριση για μία τέτοια εθελοντική δράση αλλά και την αρωγή της,  ώστε αυτή η προσφορά να γίνει γνωστή στους ενδιαφερόμενους μαθητές. Η Διεύθυνση Β/θμιας δήλωσε ότι είναι αναρμόδια. Γι αυτό απευθύνθηκα στην Περιφερειακή Δ/νση Εκ/σης Ιονίων Νήσων. Η απάντηση ήταν ότι δεν υπάρχει αντίστοιχη νομοθεσία. Στη συνέχεια απευθύνθηκα σε διάφορα τμήματα του Υπουργείου εγγράφως και τηλεφωνικώς. Εκεί παίχτηκε ένα τραγελαφικό πινκ-πονκ μεταφοράς αρμοδιοτήτων. Μετά από αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα και από αρκετές πιέσεις, το Υπουργείο απάντησε ότι δεν ήταν αρμόδιο ούτε για την παροχή έγκρισης για μία τέτοια δραστηριότητα, αλλά ούτε και για την παροχή οποιασδήποτε αρωγής. Καμία αρωγή σε κάποιον που θέλει να προσφέρει εθελοντική εργασία. Ο Νεοφιλελευθερισμός στην πράξη. Η δημοσιοποίηση αυτή ίσως να προκαλέσει την ευαισθητοποίηση κάποιων συμπολιτών μου ώστε όλοι μαζί να αντιδράσουμε. Να δημιουργήσουμε ένα κίνημα από ενεργούς πολίτες που έχουν τη θέληση να προσφέρουν εθελοντική εργασία σε οποιοδήποτε τομέα και το σθένος να αντισταθούν στο τέρας της γραφειοκρατίας και της επικρατούσας αντίληψης. Γιατί πιστεύω ακράδαντα ότι η ευτυχία δεν βρίσκεται στην κατανάλωση, αλλά στην ανιδιοτελή προσφορά στο κοινωνικό σύνολο.