Τ’ αυγουστιάτικο φεγγάρι...

ΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ άρχιζε να καταγράφει την επιρροή της Σελήνης στη συλλογική μνήμη, θα ξεκινούσε ένα έργο ζωής. Η Σελήνη και η ανάπτυξη κι εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού, είναι δύο έννοιες πολύ βαθιά συνδεδεμένες.

ΧΙΛΙΑΔΕΣ χρόνια πριν, οι πρόγονοί μας άρχισαν να ντύνουν τη Σελήνη με θεϊκά ενδύματα. Ήταν ο τρόπος τους, για ν’ αποδώσουν, τόσο το δέος, που τους προκαλούσε η εμφάνισή της στο νυχτερινό ουρανό, όσο και κάτι άλλο, που αποδείχθηκε και ουσιαστικότερο... 

ΑΛΛΟΤΕ ως αρσενική, άλλοτε ως θηλυκή θεότητα, η Σελήνη και η κίνησή της στον ουρανό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη θεμελίωση των ημερολογίων. Στην πρακτική κατάτμηση του Χρόνου, που, με τη σειρά της, βοήθησε στην, σε βάθος αιώνων, εξέλιξη του πολιτισμού. 

ΣΤΑΔΙΑΚΑ, με την εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας, καταφέραμε να ανακαλύψουμε σχεδόν τα πάντα για την πραγματική της φύση. Δώδεκα άνθρωποι πάτησαν στην επιφάνειά της και πολλοί περισσότεροι αναμένεται να το κάνουν στο εγγύς μέλλον. 

ΟΜΩΣ, η Σελήνη δεν έχασε τη μαγεία της. Ποιήματα, τραγούδια, πίνακες ζωγραφικής, εκπληκτικές φωτογραφίες. Μερικά, μόνο, από τα πεδία της καλλιτεχνικής δραστηριότητας, που συνεχίζουν να υποκύπτουν στη γητειά του Φεγγαριού. 

ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ, όμως, κάποιος να είναι καλλιτέχνης, για να εκτιμήσει την ομορφιά της πανσελήνου. Οι περισσότεροι από εμάς, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, μπορούμε να αφεθούμε στη γοητεία της. Πόσω μάλλον, όταν το σκηνικό είναι καλοκαιρινό. Και ο μήνας, Αύγουστος. Η κορύφωση του θέρους, που φέρνει μαζί της και την πιο διάσημη από όλες τις Πανσελήνους του έτους. Και μάλιστα, αυτόν τον Αύγουστο, εις διπλούν...                      

Η «ΤΡΕΛΑ» ΤΗΣ ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟ «ΜΠΛΕ» ΦΕΓΓΑΡΙ

ΝΑΙ. Γνωρίζουμε πάρα πολλά για τη Σελήνη σήμερα. Έχουμε, όχι μόνο αφήσει τα χνάρια μας ως είδος στην επιφάνειά της, άλλα κι αποκαλύψει πολλά από τα μυστικά της. Μπορούμε, με σχετική ασφάλεια, να διηγηθούμε το μύθο της δημιουργίας της. Όταν, ούσα σώμα από το σώμα της ίδιας της Γης, μια τεράστια σύγκρουση κατά την παιδική ηλικία του Ηλιακού Συστήματος, υπήρξε ο καταλύτης για τον σχηματισμό της. 

ΕΙΝΑΙ αρκετά πιθανόν μέσα στον αιώνα που «τρέχει» να έχουμε τους πρώτους μόνιμους ανθρώπινους κατοίκους της. Αυτούς, που θα την αποκαλούν «σπίτι» τους. Παρ’ όλα αυτά, παρ’ όλη την ορθή και χρήσιμη προσέγγισή της από την επιστήμη, η Σελήνη συνεχίζει να ασκεί μια ιδιαίτερη μαγεία στον ψυχισμό μας. 

ΙΣΩΣ η κορύφωσή της να έρχεται με την πανσέληνο κάθε Αυγούστου. Το σκηνικό σίγουρα βοηθά (για το Βόρειο Ημισφαίριο). Καλοκαιρινή ατμόσφαιρα και διάθεση, διακοπές για αρκετούς από εμάς. Οι άνθρωποι περνούν πολύ περισσότερο χρόνο έξω, μετά τη δύση του Ηλίου. Και κοιτούν πολύ περισσότερο προς τον ουρανό. 

Κατά μία έννοια, η αυγουστιάτικη πανσέληνος είναι μια άτυπη και πολύ μεγάλη «τελετή». Ένας συντονισμός διαθέσεων, άλλα και δράσεων. Όπως αυτή που θέλει τους αρχαιολογικούς χώρους να μένουν ανοικτοί και εκατομμύρια ανθρώπους να επιθυμούν να απολαύσουν το θέαμα, όπου κι αν βρίσκονται...

Ο ΜΗΝΑΣ μπαίνει/ μπήκε με πανσέληνο. Την πρώτη κιόλας ημέρα του, με την Πανσέληνο του Οξύρρυγχου. Μια από τις δύο υπερπανσελήνους, που έχει ο Αύγουστος. 

ΔΑΝΕΙΣΤΗΚΕ την ονομασία της από το ομώνυμο ψάρι του γλυκού νερού, που ζει στις μεγάλες λίμνες των ΗΠΑ, άλλα και τους ποταμούς της Ρωσίας. Σύμφωνα με το Old Farmer’s Almanac, από όπου κι αν προέρχεται η ονομασία, ο Αύγουστος είναι ο μήνας που θεωρείται ιδανικός για την αλιεία αυτών των ψαριών. 

ΣΧΕΔΟΝ 30 ημέρες αργότερα, στο τέλος του μήνα, έρχεται ένα ακόμα όμορφο σεληνιακό θέαμα. Η δεύτερη πανσέληνος του μήνα χαρακτηρίζεται από ένα χρώμα. Το μπλε. Άλλα μην ψάξετε να διακρίνεται αυτό το χρώμα στον σεληνιακό δίσκο. Η ονομασία είναι μεταφορική κι έχει τις ρίζες της στον 16ο αιώνα. Αποτελεί, δε, μέρος έκφρασης, όταν θέλουμε να τονίσουμε το ότι κάτι είναι απίθανο να συμβεί. Η ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά είναι «όταν το φεγγάρι γίνει μπλε». Η σχετική σπανιότητα του να έχουμε δύο πανσελήνους μέσα στον ίδιο μήνα, χάρισε τελικά και την ονομασία σε αυτές τις πανσελήνους. 

ΥΠΑΡΧΕΙ, όμως μια καταγεγραμμένη περίπτωση στην ιστορία, που η Σελήνη φαινόταν όντως μπλε. Το 1883 το ηφαίστειο Κρακατόα στην Ινδονησία έδωσε την ισχυρότερη έκρηξη της σύγχρονης ιστορίας. Τα σωματίδια που έμειναν στην ατμόσφαιρα μετά από αυτό το συμβάν, χρωμάτιζαν παράξενα τα ηλιοβασιλέματα και έδιναν μια μπλε, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, απόχρωση στη Σελήνη. 

ΤΟ ΟΛΟ θέαμα θα γίνει ακόμα περισσότερο επιβλητικό, από τη στιγμή που η Σελήνη και στις δύο περιπτώσεις θα βρίσκεται πολύ στο περίγειο της τροχιάς της. Το κοντινότερο, δηλαδή, σημείο που μπορεί να βρεθεί σε σχέση με τον πλανήτη μας. Ο σεληνιακός δίσκος θα φαίνεται μεγαλύτερος, τονίζοντας ακόμα περισσότερο την ήδη καθηλωτική ατμόσφαιρα. 

Ο ΔΕΣΜΟΣ μας με τη Σελήνη είναι τόσο παλιός, όσο και το ίδιο το είδος μας. Ας απολαύσουμε το θέαμα και ας αφήσουμε το σεληνόφως να ξυπνήσει μέσα μας αισθήσεις, όπως μόνο αυτό μπορεί.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΟΥΚΕΡΑΣ

ΦΩΤΟ@stilida.com